Tussenletters GY2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Spelling H4

Tussenletters 

Wat is goed gespeld?

1. zonnencel
2. zonnecel

Tussenletters

Tussen de woorden van een samenstelling gebruik je vaak extra letters, dit zijn tussenletters.

Om te weten welke tussenletters je gebruikt, moet je het eerste woord eerst in meervoud zetten.

Tussenletters

Eindigt het eerste deel in het meervoud op -en of -n, dan krijgt het woord in een samenstelling de tussenletters -en of -n.

Bijvoorbeeld:

tand + borstel = tandenborstel

kat + kruid = kattenkruid

Tussenletters

Kun je het eerste deel van het woord in het meervoud zowel met -(e)n als met -s schrijven, dan gebruik je de tussenletter -e.

Bijvoorbeeld:

Vitaminepillen (vitaminen/vitamines)

Secondewijzer (seconden/secondes)

Tussenletters

Eindigt het eerste deel van het woord op -eren, dan schrijf je in de samenstelling -er. 

Bijvoorbeeld:

Kinderfeest (kinderen) 

Rundersalade (runderen)

Je gebruikt alleen de -e-

als tussenletter: 

Tussenletters

Als het eerste deel van de samenstelling verwijst naar iets dat uniek is.

Bijvoorbeeld:

Zonnebank

Maneschijn

Tussenletters

Ook als het eerste gedeelte van de samenstelling geen meervoud heeft.

Bijvoorbeeld:

Roggebrood

Rijstepap

Tussenletters

Als het eerste gedeelte nauwelijks meer als woord te herkennen is of niet meer letterlijk opgevat kan worden.

Bijvoorbeeld:

Bakkebaard

Spillepoot

Schattebout

Tussenletters

Als het eerste woord een werkwoord is.

Bijvoorbeeld:

Spinnewiel (spinnen)

Huilebalk (huilen) 

Tussenletters

Als het eerste woord het tweede woord versterkt.

Bijvoorbeeld:

Reuzeleuk

Beresterk

Apetrots

Wat is juist geschreven?

1. Paardebloem
2. Paardenbloem

Wat is juist geschreven?

1. Zonnebloem
2. Zonnenbloem

Wat is juist geschreven?

1. Stekeblind
2. Stekenblind

Tussenletters

Je schrijft een tussenletter -s, als je deze hoort in de uitspraak van het woord.

Bijvoorbeeld:

Bakkersroom

Streepjescode

Verlovingsring

Wat is juist geschreven?

1. Meningverschil
2. Meningsverschil

Wat is juist geschreven?

1. Bakkerzaak
2. Bakkerszaak

Rijstenpap, knarsentanden en reuzenfijn.
Deze woorden zijn goed geschreven.

Is dat waar of niet waar?

1. Waar
2. Niet waar

Welk woord is goed gespeld?

1. apentrots
2. apetrots

Welke van de antwoorden is juist?

1. Gisteren heb ik een zonnensteek opgelopen.
2. Ik had een meningverschil met Nadia.
3. Ik vind rijstenpap heel lekker.
4. Ik ga vandaag rodekool eten.

Welk woord is goed geschreven?

1. Staddeel
2. Bakkerzoon
3. Zonnenscherm
4. Maneschijn

Kies het goedgeschreven woord.

1. huilebalk
2. huilenbalk

Stappenplan tussen-n

1.  Je kijkt of het linkerwoord een zelfstandig naamwoord is -> de krant

2.  Als het linkerwoord een zelfstandig naamwoord is, kijk je of het een meervoud op -en, -s of beide heeft -> de kranten niet de krantes)

3.  Als het zelfstandig naamwoord alleen een meervoud op -en heeft, dan schrijven we de tussen-n -> kranteNbak 

Uitzonderingen tussen-n

• Het linkerwoord eindigt al op -en -> havENgebied, keukENtafel.

• Het linkerwoord heeft geen meervoud -> rijstepap, tarwebloem.

• Van het linkerwoord is er maar één -> maneschijn, zonnebank.

• Het linkerwoord versterkt het rechterwoord -> beresterk, apetrots.

• Het woord is een bijvoeglijk naamwoord of werkwoord >> lachebek 

• Het woord is een ouderwetse samenstelling -> elleboog, nachtegaal.
  

Weektaak

Je maakt opdracht 2 en 5 op blz. 125