Opdracht lezen H1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Opdracht lezen hoofdstuk 1 

Wat ga je doen?

• Doel van deze opdracht
• Herhaling hoofdzaken en hoofdgedachte
• Maak de opdracht
• Evaluatie

Doel van deze opdracht

• Aan het einde van de opdracht zie je het verschil tussen hoofdzaken en bijzaken.
  
  
  
• Aan het einde van de opdracht kun je de hoofdgedachte van een tekst herkennen.

Hoofdzaken

• Wat belangrijk is in de tekst
• Vaak in de inleiding en  het slot
  
• Te vinden in kernzinnen
  (eerste en laatste zinnen van de alinea)
• Rest van de alinea uitleg of voorbeeld
  
• Tussenkopjes en anders
  gedrukte woorden helpen 

Hoofdgedachte

• Belangrijkste in één zin --> hoofdgedachte
  
• Geeft antwoord op de vraag:
  Wat is het belangrijkste dat over
  het onderwerp wordt gezegd?
  
• Vaak in de inleiding of het slot

Hoofdgedachte vinden

• Bepaal het onderwerp van de tekst --> één of enkele woorden
  
• Geef in één zin antwoord op de vraag:
  
• Wat zegt de schrijver over het onderwerp?
  
• Noem in de zin tenminste het onderwerp.

Tekst 1

In de Tour zoeken renners de grenzen van hun lichaam op

[1] De wielrenwedstrijd Tour de France betekent eigenlijk drie weken afzien. Maar wat is afzien precies en is het wel gezond? “Als ik er 35 jaar later aan terugdenk, dan vind ik het nog steeds niet normaal hoe moeilijk ik het heb gehad”, zegt oud-wielrenner Peter Winnen. “Er is echt niks leuks aan dat afzien. Ik wilde van de fiets stappen en mezelf verstoppen tussen het publiek. Maar het is de Tour, dus dat doe je niet. 

Een soort oerkracht neemt het van je over, alsof je voor je leven aan het vechten bent.”

[2] Afzien is niet enkel een lichamelijke straf. Het gaat samen met een doel. De sporter moet iets zo graag willen dat hij alle pijn opzijschuift om op die manier aan alle grenzen van zijn lichaam voorbij te gaan. Je moet ten koste van alles willen winnen.

Ervaringen

[3] In zijn boek The Secret Race beschreef ex-wielrenner Tyler Hamilton hoe hij met pijn omging. Hoe hij de pijn verwelkomde en zo in een soort trance kwam.

De Amerikaan brak zijn schouder na een val, stapte op zijn fiets en reed door. Hij vond een manier om zichzelf af te leiden. Het kostte hem wel zijn gebit. Hamilton doorstond de schouderpijn door opzettelijk met zijn tanden te knarsen die daardoor zo afsleten dat de zenuwen bloot kwamen te liggen.

[4] Wielrenner Tjallingii maakte ook zoiets mee. “Je gaat gewoon altijd door, want je wilt je doel halen. Dat had ik in 2012 toen ik viel in de Tour op 35 kilometer van de aankomst. Ik verging van de pijn, maar ben toch maar naar de finish gefietst. 

Achteraf bleek mijn heup gebroken. Ik zou het morgen weer doen. Blijven liggen als je nog kunt opstaan, doe je gewoon niet volgens mij. Dan kun je beter de finish proberen te halen.”

Waarschuwingssignalen

[5] “Een wielrenner zal de uiterste grenzen van zijn lichaam opzoeken”, zegt sportarts Guido Vroemen. “Ook tegen alle waarschuwingssignalen van dat lichaam in. Het afzien gebeurt wanneer je tank leeg is. Je energie is op, maar je wilt het tempo volhouden. Daar komt kracht bij kijken. 

Je moet de motivatie vinden om de pijn de baas te zijn.”

[6] Ver voorbij de grens gaan die het lichaam aangeeft, wordt overreaching genoemd. Aan het einde van de Tour de France is dat goed te zien aan de wielrenners. Ondanks de vermoeidheid kunnen de wielrenners niet goed meer slapen. En ondanks het verlies van energie, verdwijnt hun eetlust. Afzien dus en dat is absoluut geen pretje. Afzien is eigenlijk op een ongezonde manier de grenzen van je lichaam opzoeken.

Jeetje wat een lange tekst! Wat goed dat je hem toch helemaal hebt gelezen!

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. Afzien tijdens wielrennen
2. Beroemde ex-wielrenners
3. De Tour de France

Over welk doel wordt geschreven in alinea 2?

1. Aan alle grenzen van het lichaam voorbij gaan
2. Een pijnlijke lichamelijke straf ondergaan
3. Er alles voor over hebben om te winnen

In alinea 3 beschrijft een ex-wielrenner dat hij zichzelf opzettelijk pijn deed. Waarom deed hij dat?

1. Hij baalde van zijn slechte prestaties
2. Hij houdt van pijn
3. Hij wilde zichzelf afleiden van een ergere pijn

In alinea 3 staat ...

1. Een hoofdzaak
2. Een voorbeeld

In alinea 4 staat ...

1. Een hoofdzaak
2. Een voorbeeld

De schrijver laat (ex-)wielrenners aan het woord die vertellen over afzien.
Waarom doet hij dat?

1. De lezer van de tekst snapt het beter door echte voorbeelden.
2. De schrijver wil de lezer laten schrikken door heftige verhalen.
3. De schrijver wil je waarschuwen voor de pijn bij sporten.

Stel, jij moet de vraag uit de inleiding beantwoorden.
In welke drie alinea’s daarna staan hoofdzaken die je kunt gebruiken om het antwoord te geven?

Wat zijn voorbeelden van waarschuwingssignalen?

1. Pijn
2. Verlies van eetlust
3. In trance raken
4. Niet goed meer slapen

Welke zin in de slotalinea geeft de hoofdgedachte van de tekst weer?

1. Aan het .... de wielrenners
2. Afzien dus ... geen pretje.
3. Afzien is .... lichaam opzoeken
4. En ondanks ... hun eetlust.

Hoe vind jij dat je de opdracht hebt gemaakt?

1. Perfect!
2. Best goed.
3. Kan beter.
4. Ik wil er niet over praten...