Les 6 Stamboom en het stamboek

Week 6: De stamboom en het stamboek
1 / 28
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeneticaMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 28 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Week 6: De stamboom en het stamboek

Slide 1 - Tekstslide

Basisgenetica
Hoofdstuk 1.  Wat is genetica
Hoofdstuk 2. Kruisingen en voorspellingen
Hoofdstuk 3. Recombinatie en mutatie
Hoofdstuk 4. Genetische variatie in populatie
Hoofdstuk 5. Rassen, lijnen en inteelt
Hoofdstuk 6. De stamboom en het stamboek

Slide 2 - Tekstslide

Inleiding
(Georganiseerde) Fokkerij draait om het in stand houden en verbetering van een ras.
Gegevens zoals registraties moet worden bijgehouden.
Voorkomen van inteelt op basis van betrouwbare gegevens.

Stamboom: geeft informatie individuele dier
Stamboek: houd gegevens bij van alle dieren

Slide 3 - Tekstslide

Planning
  • Leerdoelen
  • (Vragen vorige les)
  • Het stamboek of de rasvereniging
  • De stamboom
  • Voortplanten is geen fokken
  • Fokdoel 
  • Feedback


Slide 4 - Tekstslide

Begrippen van deze les
  • Stamboek
  • Stamboom
  • Rasvereniging
  • Broodfokkers
  • Fokdoel

Slide 5 - Tekstslide

Wat weet je al over stamboom, stamboek en broodfokkers

Slide 6 - Open vraag

Wat wil je graag leren over dit onderwerp?

Slide 7 - Open vraag

Leerdoelen
  • Je kent het verschil tussen een stamboom en stamboek.
  • Je weet de taken van een stamboek en stamboom.
  • Je kan broodfokkers herkennen
  • Je kan benoemen wat het doel van fokken is.

Slide 8 - Tekstslide

Het stamboek of de rasvereniging 
Stamboek = een databank met individuele gegevens over o.a. de afstamming van dieren met als doel om als groep fokkers te streven naar een fokdoel

Rasvereniging = een organisatie of vereniging waarin fokkers van een bepaalde diersoort verenigd zijn
> zij beheren een stamboek
> zij stellen een fokdoel en fokprogramma op

Slide 9 - Tekstslide

Het stamboek of de rasvereniging 
Stamboek wordt beheerd door een ras verening. Ze zijn  belangrijk voor een gezonde ontwikkeling van de diersoort waarmee gefokt wordt.

  • Keuringen (voldoet dier aan ras standaard?)
  • Bewaken raszuiverheid (identificatie dier)
  • Controle en voorlichting (v.b. inteelt en verwantschap)

Slide 10 - Tekstslide

      Voorbeeld;

Slide 11 - Tekstslide

Stamboom

Slide 12 - Woordweb

Stamboom 

Slide 13 - Tekstslide

De stamboom
Stamboom = een getekende presentatie van familiegegevens, meestal in de vorm van een boom (overzicht van de voorouders van een dier)
Waarom belangrijk?
  • Niet alles wat je ziet/ meet wordt veroorzaakt door genetische aanleg. Door ook naar verwante dieren te kijken, krijg je beter beeld.
  • Lastig om paring van verwante dieren te beperken als je niet weet hoe de dieren aan elkaar verwant zijn.

Slide 14 - Tekstslide

Voortplanten is geen fokken
Fokken = doelbewust met elkaar paren
Voortplanting (vermeerderen) = willekeurig laten paren

Broodfokker: wat is dat?
  • Doel is zoveel mogelijk pups verkopen, geen fokken maar vermeerderen. Jongen met winst verkopen, eigenschappen zijn onbelangrijk


Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

Fokken met dieren
Fokken doe je doelbewust, je wilt een bepaald resultaat bereiken:

  • Fokdoel
  • Fokwaarde
  • Fokschema

Slide 17 - Tekstslide

Fokdoel
Welke eigenschappen wil je terugzien bij de nakomelingen?
Dus eigenschappen waar je in het bijzonder op selecteert.
  • Blauwe ogen, hoge vruchtbaarheid, uiterlijke kenmerken
  • Doel is dat beter worden dan de huidige generatie
Hoe meer eigenschappen je wilt selecteren hoe moeilijker het is om het fokdoel te bereiken.


Slide 18 - Tekstslide

Kun je ook bedenken welke eigenschappen in een ras je niet wilt terugzien bij de nakomelingen?

Slide 19 - Open vraag

Voorbeeld fokregelement rashond

Slide 20 - Tekstslide

Opdracht stamboom 'lezen'
Op deze stamboom staan o.a. de ouders 
en grootouders van de labrador Kim (Mal My Dy)
Jullie gaan de volgende vragen in 2-tallen beantwoorden;
- Wie is de grootmoeder  van de vaderskant van Kim?
- Wat de afkortingen HD-a, HD TC, HD- en HD b1
betekenen. 
- Bedenk samen waar je rekening mee kan houden
 als een dier HD heeft en langskomt in de dierenkliniek


Slide 21 - Tekstslide

Achterkant stamboom

Slide 22 - Tekstslide

Wat neem je mee naar je stage?
- Een hond met heupdysplasie (HD) kan pijnlijk zijn en daardoor anders reageren op hanteren/fixeren
- Rashond herken je door het chipnummer dat altijd begint met 52814
- Een hond met een korte neus (brachycefaal) moet je snel intuberen en aan de zuurstof aansluiten

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Video

Wat heb geleerd na het volgen van deze les?

Slide 25 - Open vraag

Leerdoelen behaald?
  • Je kent het verschil tussen een stamboom en stamboek.
  • Je weet de taken van een stamboek en stamboom.
  • Je kan broodfokkers herkennen
  • Je kan benoemen wat het doel van fokken is.

Slide 26 - Tekstslide

Wat kan er beter of heb je gemist in deze les?

Slide 27 - Open vraag

Bedankt voor jullie aandacht!

Slide 28 - Tekstslide