H1 les 6-9 NR ontwikkeling eerste steden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Les van vandaag

Herhalen 1.1 en 1.2

Bespreken huiswerkopdrachten 2, 3 en 5

Vergelijking Egypte en Mesopotamië

Neolithische Revolutie:

• Sedentair
  
• Landbouw
  
• Domesticatie van dieren
  
• Specialisatie
  
• Sociale hiërarchie
  

2. De stadstaten in Soemerië worden ook wel tempeleconomieën genoemd. Leg uit dat deze benaming juist is.

1. In het centrum van de stadstaten stond een tempel (de ziggurat).  Bij de ziggurat werd handel gedreven en het was de plaats waar een deel van de oogst als belasting werd afgedragen en weer werd uitbetaald aan bijvoorbeeld priesters en ambtenaren of aan handelaren uit andere steden.
   

3. Noem de vier gemeenschappelijke kenmerken van de steden in Mesopotamië en leg uit dat deze alleen mogelijk waren door de irrigatielandbouw.

1. Hiërarchie in de samenleving: Door de irrigatielandbouw kregen sommige boeren grotere oogsten. Deze boeren stonden in hoger aanzien en kregen daardoor naar verloop van tijd ook politieke macht. Hierdoor werden sociale verschillen groter.
2.  Godsdienstig centrum: Irrigatielandbouw zorgde voor grotere oogsten. Hierdoor kon er een voedseloverschot ontstaan en konden boeren tijd vrij maken voor het bouwen van tempels.

3. Noem de vier gemeenschappelijke kenmerken van de steden in Mesopotamië en leg uit dat deze alleen mogelijk waren door de irrigatielandbouw.

3. Specialisten: Doordat er voedseloverschotten ontstonden hoefde niet iedereen meer op het land te werken. Daardoor konden sommige mensen zich bezighouden met het maken van andere producten. Zo onstonden er verschillende beroepen.

4. Gebruik van het schrift: Doordat er veel mensen samen in de steden woonden was het maken van mondelinge afspraken niet meer voldoende. Het was nodig om bestuurlijke en economische afspraken vast te leggen in schrift.

5. Gebruik bron 15. Leg m.b.v. drie elementen uit de bron uit, dat dit voorwerp past bij de kenmerken van een stedelijke gemeenschap in de Tijd van jagers en boeren.

5.

1. De wettekst is geschreven in spijkerschrift. Het gebruik van schrift is een kenmerk van een stedelijke samenleving.
2. De wettekst is opgesteld door Hammurabi, een koning/bestuurder. Hiërarchie.
3. De wettekst is opgesteld als duurzaam monument. Sedentair.

Hoe verliep het proces van staatsvorming in Mesopotamië?

• Door irrigatielandbouw namen de sociale verschillen toe. Succesvolle boeren kregen meer aanzien en macht, worden politieke leiders, wat leidt tot koningsschap.
• Groeien door naar stedelijke nederzettingen, stadstaten, met de volgende kenmerken: hiërarchische opbouw, godsdienstig centrum, specialisten en een schrift.
• Stadstaten worden staten door samenwerking of oorlog.

Egypte

Rondom de Nijl was er genoeg vruchtbare grond voor de eerste boeren om planten te laten groeien. De Egyptenaren leerden de Nijl's overstromingen te gebruiken voor de landbouw

Mesopotamië

Tussen de grote rivieren de Eufraat en de Tigris ontstond voldoende vruchtbare grond door het slib van de rivieren. Hier ontstonden de eerste grote samenlevingen. 

Egypte

• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• Welke kenmerken van een landbouwsamenleving worden hier weergegeven?

Egypte

Herodotus noemt Egypte 

'een geschenk van de Nijl'.

Waarom?

Beschaving in Mesopotamië

-Irrigatielandbouw

-Eufraat en Tigris

-Polytheïsme

-Spijkerschrift

-Meerdere staten in een gebied

-Koning regeert namens de goden

Beschaving in Egypte

-Irrigatielandbouw

-Nijl

-Polytheïsme

-Hiërogliefen

-een natiestaat

-Koning wordt vereerd als god en is hoofdpriester

Zelfstanding aan het werk

Opdracht 6 van paragraaf 1.2

Opdracht 1 van paragraaf 1.3