Spelling: hoofdletter- en interpunctiegebruik

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hoofdletters en interpunctie

Leerdoelen

Aan het eind van de les...

1. Kun je hoofdletters op een correcte manier plaatsen in een zin en weet je de regels omtrent hoofdletters.

2. Weet je de regels omtrent interpunctie en kun je deze regels consequent toepassen in teksten.

Hoofdletters

1. Aan het begin van een zin

    

Als de zin begint met 's, 't, 'k, 'n, begint het volgende woord met de hoofdletter.

Voorbeeld

's Avonds, 't Hagelde, 'k Zou het niet weten, 'n Klier van een jongen

Hoofdletters

2. Eigennamen

Jan-Kees, Anja, meneer De Vries,

    mevrouw Van de Velde

Adressering en aanhef

Aan het Ministerie van Financiën, Geachte heer De Vries, De heer P. de Jong

Merknamen/heilig persoon & begrip

Apple, Coca Cola, de Bijbel, God, de Heilige Maagd, Jahweh etc.

Hoofdletters

3. Aardrijkskundige namen en talen

Zuid-Amerika/ Noord-Beveland

Bevolkingsgroepen afgeleid van aardrijkskundige naam/ naam specifiek volk:

Zoals Friezen of Innuit of de Joden/ Palestijnen (als volk). 

Hoofdletters

4. Feestdagen (maar geen samenstellingen)

Kerst, Bevrijdingsdag, Pasen

paasei, bevrijdingsfestival, kerstfeest

Hoofdletters

5. Aansprekingen als God, Allah, Majesteit

Hoofdletters

6. Namen van kranten, boeken, schilderijen, etc.

Hoofdletters

7. Na een dubbele punt, als iemand begint te spreken (directe rede)

Hij zei: “Vannacht vroor het.”

Soms hoofdletter

afkortingen: ING, DSM, ABN-AMRO, v. Chr., a.u.b.

Namen van instellingen: Tweede Kamer, Burgemeester en Wethouders, de Raad van State, minister, wethouder, paus, imam

titels: Zijne Majesteit, MBA, drs., ing., 

Geen hoofdletter? 

• historische perioden (middeleeuwen)
• opleidingen (havo)
• beoefenaars van godsdiensten (christenen)
• etnische groepsaanduidingen, geloofsaanduidingen, stromingen (indiaan, impressionisme, islamiet)
• afleidingen van persoonsnamen: marxisme
• naam die tot soortnaam is verworden: een fles bordeaux

Geen hoofdletter? 

• windrichtingen, maanden, seizoenen

Welke is correct?

1. pasen
2. Moslim
3. Protestantse Kerk
4. Renaissance

Welke is correct?

1. de grijze jager
2. Ik denk: laat maar.
3. Donderdag
4. Mei

Interpunctie

Leestekens aan het eind van een zin

Leestekens binnen een zin 

Leestekens rondom een woord of zinsdeel

Leestekens binnen een woord

Wanneer gebruik je een komma?

Heb jij je huiswerk al af - Eline?
Welk leesteken hoort op de plaats van het streepje?

1. komma
2. puntkomma
3. dubbele punt
4. koppelteken

Stop eens - ik heb een lekke band!
Welk leesteken hoort op de plek van het streepje?

1. komma
2. puntkomma
3. dubbele punt
4. uitroepteken

We eten elke dag twee stuks fruit - dat is gezond.
Welk leesteken hoort bij het streepje?

1. komma
2. puntkomma
3. dubbele punt
4. punt

Dubbele punt:

Bij een opsomming, toelichting en bij een citaat.

Ik spreek vier talen: Spaans, Duits Nederlands en Grieks.

Ik heb liever niet dat je te laat komt: dat houdt de les op.

Vader zei: "Ruim de borden vast even af".

Deze dubbele punt kun je vervangen door "want"

Puntkomma

Een puntkomma staat tussen zinnen die sterk met elkaar verbonden zijn, maar die ook op zichzelf kunnen staan. In plaats van een ; had er ook "en" kunnen staan of een  .

Maak opdracht 2 t/m 6 op p. 122

Aan het eind van de les...
1. Kun je hoofdletters op een correcte manier plaatsen in een zin en weet je de regels omtrent hoofdletters.
2. Weet je de regels omtrent interpunctie en kun je deze regels consequent toepassen in teksten.

😒🙁😐🙂😃