week 6 - les 6 - samengestelde zin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

donderdag 11/2

• Inoefenen: de samengestelde zin
• Maken: opdr. 1 + 2  (p.156/157)
• tijd over? kahoot als nakijkmodel voor de opdrachten.

PERSOONSVORM

- In de vorige les heb je weer gezien hoe je de persoonsvorm kan vinden:  tijdproef/getalsproef

En onthoud:

- De persoonsvorm is altijd een werkwoord!!!!!!!

Hoofd- en bijzinnen

Samengestelde zinnen bestaan uit hoofdzinnen en/of bijzinnen.

Is onderstaande zin enkelvoudig of samengesteld?

Vorige zomer was het extreem warm in Nederland.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Is onderstaande zin enkelvoudig of samengesteld?

De man liep op straat en hij kwam zijn vrouw tegen.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Hoofdzin/bijzin?

1. Ik kan niet mee, want ik moet naar voetbal.

2. Ik ga naar de pizzeria, omdat ik wel zin in pizza heb vanavond.

1 Ik kan niet mee, want ik moet naar voetbal.

2 Ik ga naar de pizzeria, omdat ik wel zin in pizza heb vanavond.

                                                                   

Hoofdzin

Hoofdzin

Hoofdzin

Bijzin

Hoofdzin (HZ)

-  onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar

- de persoonsvorm staat op de eerste of tweede plaats in de zin

- er kan niets tussen het onderwerp en de pv staan

Voorbeeld:

Alle boeken van Harry Potter zijn beroemd en ze  zijn spannend.

onderwerp

pv

ow

pv

Bijzin (BZ)

- tussen de persoonsvorm en het onderwerp kunnen wel andere zinsdelen staan

- de persoonsvorm staat vaak achter in de zin

Voorbeeld:

Ik heb mijn tas alvast ingepakt, zodat ik straks op tijd ben.

ow

pv

ow

pv

zelfstandig werken (15 min)

• theorie lezen en maken opdracht 1 + 2 op p. 156/157
• kijk bij opdr. 2 even naar de uitleg over voegwoorden op p.158
• Klaar? bekijk het filmpje over samengestelde zinnen als je dat nog (steeds) niet hebt gedaan...

Wel gedaan? Dan theorie op p. 158 lezen en starten met opdr. 1

Huiswerk voor ma 15/2  (zie ook magister)

• maken op p. 158: opdr. 1 + 2 
• kijken video-uitleg over het voegwoord op NN online/lezen theorie op p. 158

   Samengestelde zinnen p.156

Wat is het verschil tussen de twee zinnen?

- Ik heb mijn huiswerk niet kunnen maken?

- Ik heb mijn huiswerk niet kunnen maken, omdat ik de hond moest uitlaten. 

• Enkelvoudige zin: Er is maar één pv.

• Samengestelde zin: Er zijn meer pv's.

Bij enkelvoudige zin:

1. Persoonsvorm  (pv)

2. Werkwoordelijk gezegde (wg)

3. Zinsdeelstrepen 

4. Onderwerp (o)

5. Lijdend voorwerp (lv)

6. Meewerkend voorwerp (mv)     

7. Bijwoordelijke bepaling (bwb)     

Bij samengestelde zin:

1. pv en ow zoeken in beide zinnen

2. voegwoord benoemen 
3. Wat is de hoofdzin (hz) en wat is de bijzin (bz)?

Zin a + b = samengestelde zin

a Mijn moeder heeft me straf gegeven,
b want ik was een uur te laat thuis.

1. a en b zijn beide HZ
2. a en b zijn beide BZ
3. a is HZ, b is BZ
4. a is BZ, b is HZ

a Ik ben in Griekenland geweest,
b omdat mijn moeder daar is opgegroeid.

1. a en b zijn beide HZ
2. a is HZ, b is BZ
3. a is BZ, b is HZ
4. a en b zijn beide BZ

Samengevat: Samengestelde zinnen

- hebben meerdere pv's

- de samengestelde zinnen worden met elkaar verbonden door     een voegwoord (maar, of, en, want, terwijl, dus,...)

- bestaan uit een hoofdzin - hoofdzin of hoofdzin- bijzin, of bijzin- bijzin.  Dat hangt af van het gebruikte voegwoord