5h 6v drogredenen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 6

Drogredenen

• Een argumentatieschema wordt onjuist gebruikt.
• Een discussieregel wordt overtreden.

Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema.

(onjuist beroep op causaliteit)

De oorzaak leidt niet noodzakelijk tot het genoemde gevolg.

'Het is goed te merken dat er meer vrouwen in het parlement zitten, want Nederland glijdt steeds verder weg in de recessie'

Onjuist beroep op kenmerk- of eigenschapsschema.

Aan een bepaald kenmerk wordt veel betekenis gegeven, terwijl andere relevante kenmerken worden genegeerd.

'John is een hooligan, want hij zit onder de tattoos.'

Onjuist beroep op voor- nadelenschema. 

Overdrijven van voor-en nadelen.

De gevolgen van een handeling worden heel erg overdreven.

'Veel huwelijken eindigen in een scheiding, daarom kunnen mensen maar beter niet meer trouwen.'

Onjuist beroep op voor- nadelenschema. (vals dilemma)

Als een situatie zo wordt neergezet dat er maar twee mogelijkheden zijn, terwijl er meer mogelijkheden zijn.

'De regering moet nu maar eens een duidelijke keuze maken: of meer lessen Nederlands, of een slechtere beheersing van de taal met alle gevolgen van dien.'

Onjuist beroep op voorbeeldschema:

overhaaste generalisatie

Op basis van enkele gevallen wordt een conclusie getrokken voor veel of alle gevallen.

'De Noordkoreanen hebben het zo slecht nog niet, zo is er laatst bij Pyongyang nog een pretpark geopend.'

Onjuist beroep op voorbeeldschema:

Verkeerde vergelijking

Twee dingen worden met elkaar vergeleken, die je misschien niet met elkaar kan vergelijken.

'Zo erg is het niet dat de bijen uitsterven, de dinosauriërs zijn ook ooit van de aarde verdwenen.'

Onjuist beroep op autoriteit:

Om je argumentatie te ondersteunen, beroep je je op de verkeerde autoriteit.

'De directeur van KLM zei laatst ook al dat het ontzettend meevalt met de hoeveelheid CO2 die door vliegtuigen vrijkomt.'

Overtreden van een discussieregel

De persoonlijke aanval.

Er wordt niet ingegaan op de argumenten van iemand, maar iemand wordt beschuldigd van onkunde, onbetrouwbaarheid of andere slechte eigenschappen.

'Je kunt maar beter geen zaken met Diederik doen, zijn vader heeft ooit vastgezeten voor fraude.'

Het ontduiken van bewijslast.

Iemand beweert iets, vervolgens vraagt hij de tegenpartij om het bewijs voor het tegendeel te leveren.

'Ik heb nog geen goed argument gehoord tegen mijn opvatting dat die klimaatproblemen wel meevallen.'

Vertekenen van standpunt

De tegenstander wordt woorden in de mond gelegd.

'De Amerikaanse president zegt dat Europa meer geld aan defensie moet uitgeven. Zie je wel dat hij liever niets met Europa te maken heeft.'

Bespelen van het publiek

Een standpunt wordt zo geformuleerd dat het moeilijk wordt om ertegen in te gaan.

'Mensen die ook maar een beetje goede smaak hebben zullen zich echt niet verlagen om naar de Toppers te gaan.'

Cirkelredenering

Een standpunt wordt ondersteund door het herhalen van hetzelfde standpunt, maar anders geformuleerd.

'Iedereen mag zeggen wat hij wil; alle burgers van Nederland hebben immers het recht op vrije meningsuiting.'

• schrijf een argumentatie
• noteer je standpunt
• noteer twee argumenten voor
• noteer een tegenargument met weerlegging
• probeer zoveel mogelijk drogredenen in je argumentatie te verwerken

De toehoorders moeten proberen de drogredenen te vinden.

Het is goed dat ouders de schoolprestaties van hun kinderen live kunnen volgen.

Landen die homo- en vrouwenrechten stelselmatig schenden moeten geen ontwikkelingshulp krijgen.

Gebouwen die langer dan twee jaar leeg staan moeten legaal bewoond kunnen worden door krakers.

Het bespotten van onaantrekkelijkheid verdient dezelfde afkeuring als racistische of homofobe grappen.