Zinsontleding herhaling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Lesdoel

Beter begrijpen van het lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp.

Lesopbouw

- Herhaling theorie lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp.

- Klassikaal een zin oefenen.

- zelfstandig werken aan extra opdrachten.

Lijdend voorwerp

- Niet in alle zinnen aanwezig. 

- Maximaal een lijdend voorwerp.

- Ondergaat de handeling van het onderwerp.

Vinden door: 

wie/wat + gezegde + onderwerp? 

Lijdend voorwerp

Vb: Hij heeft een voetbal gevonden. 

pv: heeft

wwg: heeft gevonden

ow: wie/wat heeft gevonden?: hij

lv: wie/wat heeft hij gevonden?: een voetbal

Meewerkend voorwerp

- Krijgt iets of er wordt iets afgenomen. 

- Begint met aan/voor (of kan je het erbij denken)

- Is niet altijd aanwezig in de zin.

Vinden door:

aan/voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp? 

Meewerkend voorwerp

Vb: Vorige week wilden Bart, Kees en Ben een cadeaubon gaan kopen voor de jarige juf.

pv: wilden

wwg: wilden gaan kopen

ow: wie/wat wilden gaan?: Bart, Kees en Ben

lv: wie/wat wilden Bart, Kees en Ben gaan kopen?: een cadeaubon

mv: voor wie wilden Bart, Kees en Ben een cadeaubon gaan kopen?: voor de jarige juf

1. Persoonsvorm: zin vragend maken/in een andere tijd zetten

2. Gezegde: pv + alle andere werkwoorden

3. Onderwerp: Wie/wat + gezegde

4. Lijdend voorwerp: Wie/wat + gezegde + onderwerp

5. Meewerkend voorwerp: Aan/voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp

6. Bijwoordelijke bepaling: De rest (alle woorden/zinsdelen die je overhoudt)

----------------------------------

7. Bijvoeglijke bepaling: Bijvoeglijk naamwoord

 vb. rode à auto

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

1. Persoonsvorm

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

1. Persoonsvorm

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Vragend maken: 

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

2. Gezegde

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Pv: gaf

2. Gezegde 

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Alle andere werkwoorden: 

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

3. Onderwerp

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Pv: gaf
gezegde: gaf

3. Onderwerp

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Wie/wat + gezegde: 

Wie/wat gaf? Hij

4. Lijdend voorwerp

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Pv: gaf

Gezegde: gaf

Onderwerp: hij

4. Lijdend voorwerp

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Wie/wat + gezegde + onderwerp:

Wat gaf hij? Een oud mobieltje.

5. Meewerkend voorwerp

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Pv: gaf

Gezegde: gaf

ow: hij

lv: een oud mobieltje

Meewerkend voorwerp

Vb: Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Aan/voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp:

Aan wie gaf hij een oud mobieltje? Zijn zusje.

Bijwoordelijke bepaling

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Pv: gaf

Gezegde: gaf

Ow: hij

Lv: een oud mobieltje
Mv: zijn zusje

Bijwoordelijke bepaling

Vb: Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

De rest (alle woorden/ zinsdelen die je overhoudt): 

Op haar verjaardag. 

Bijvoeglijke bepaling

Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Pv: gaf

Gezegde: gaf

Ow: hij

Lv: een oud mobieltje

Mv: zijn zusje
Bijw. Bep.: op haar verjaardag

Bijvoeglijke bepaling

Vb: Gaf hij zijn zusje een oud mobieltje op haar verjaardag?

Bijvoeglijke naamwoorden: 

oud. 

1. Persoonsvorm: zin vragend maken/in een andere tijd zetten

2. Gezegde: pv + alle andere werkwoorden

3. Onderwerp: Wie/wat + gezegde

4. Lijdend voorwerp: Wie/wat + gezegde + onderwerp

5. Meewerkend voorwerp: Aan/voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp

6. Bijwoordelijke bepaling: De rest (alle woorden/zinsdelen die je overhoudt)

----------------------------------

7. Bijvoeglijke bepaling: Bijvoeglijk naamwoord

 vb. rode à auto