Thema zintuigen en zenuwstelsel leerdoel 5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

ld 5 Ruiken en proeven

Wat gaan we deze les doen?

Leren hoe ruiken werk

Leren hoe proeven werkt

Herhalen 

werken aan de opdrachten

Geur en smaak

Na deze les:

• weet ik hoe geur zintuigcellen werken en hoeveel geuren ik kan ruiken.
• weet ik hoe een smaakknopje werkt
• weet ik of grote neuzen beter kunnen ruiken

Dit ga je leren

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Uitleg ruiken

• In de ruimte achter je neus zit de neusholte
  
• In de neusholte zit het neusslijmvlies
• aan de bovenkant van het neusslijmvlies zitten de reukzintuigen

Uitleg ruiken

• De slijmslaag zit er omdat er tijdens het ademen vuil/bacteriën/virussen naar binnen komen. Het slijm vangt deze. 
• De haartjes zorgen ervoor dat het vieze slijm naar de keel gaat
• Daardoor blijft de neus schoon 

Uitleg neus

Geurstoffen:

Van alles komen geurstoffen af. Deze geurstoffen snuif je naar binnen tijdens het ademhalen. 

Er zijn ontzettend veel geurstoffen (want alles heeft een andere geur)

Geurzintuigen

Boven in de neusholte zitten de reukharen. De reukharen zijn een onderdeel van de zintuigcellen van de neus. De reukharen vangen de geurstoffen op. De zintuigcellen van de neus nemen vervolgens de geur waar en sturen een impuls naar de hersenen.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Met je neus kun je 5 geuren waarnemen

1. Waar
2. niet waar

Uitleg proeven

• Met je tong kun je verschillende smaakstoffen proeven 
  
• Je hebt de smaken: Zoet, zuur, zout, bitter en umami
• Iedere smaakpapil kan eigenlijk alle smaken proeven

Uitleg proeven

Op je tong zitten kleine bultjes. Deze bultjes noem je smaakpappilen

Uitleg proeven

Smaakpappil

Alle kleine bultjes die op de tong zitten noem je en smaakpapil. De smaakpappil is niet waar je mee proeft. Aan de zijkant van de smaakpappil zitten meerde smaakknopjes. 

Smaakknopje

In een smaakknopje zitten meerdere zintuigcellen. Deze zintuigcellen nemen een smaakstof waar (welke smaakstoffen waren er ookalweer?) Als zij een smaakstof waarnemen sturen ze via de zenuw een impuls naar de hersenen. 

Hoe wordt smaak bepaald?

Smaak wordt bepaald in de hersenen door geur en smaak. 

Als je verkouden bent krijgen je hersenen de geur niet binnen. Hierdoor proef je dan minder. 

Uitleg proeven

Een smaakknopje kan een smaak proeven?

1. Waar
2. Niet waar

Er zitten meerdere zintuigcellen in 1 smaakknopje

1. waar
2. niet waar

Terugkoppeling

• weet ik hoe geur zintuigcellen werken en hoeveel geuren ik kan ruiken.
  
• weet ik hoe een smaakknopje werkt
  
• weet ik of grote neuzen beter kunnen ruiken
  

Draai aan het rad en beschrijf het begrip