7.3 Bouwen en beschermen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

7.3 Bouwen en beschermen

Leerdoelen

• Je weet waarvoor je bouwstoffen nodig hebt en hoeveel je   nodig hebt
• Je weet waarvoor je beschermende stoffen nodig hebt (volgende les)
• Je weet wat eetstoornissen zijn, en kunt voorbeelden   noemen (volgende les)

Waarvoor heeft je lichaam bouwstoffen nodig?

1. voor het op peil houden van de lichaamstemperatuur
2. voor groei, ontwikkeling en herstel
3. voor het beschermen van het lichaam tegen ziekten
4. voor het leveren van energie

Tandbederf ontstaat door:

1. suikers die je glazuur aantasten
2. bacterien die je glazuur aantasten
3. zuren die je glazuur aantasten
4. mineralen die je glazuur aantasten

Energie wordt in je lichaam o.a gebruikt voor het op peil houden van de lichaamstemperatuur.

1. juist
2. onjuist

Stellingen over voeding....

Regels:

Ga LINKS staan als je het met de stelling EENS bent

Ga RECHTS staan als je het met de stelling ONEENS bent

Je MOET kiezen!

Je mag - als je argumenten van de andere kant gehoord hebt - van mening veranderen!

Stelling 1

Of ik gezonde voeding eet, is vooral de verantwoordelijkheid van mijn ouders / verzorgers.

Stelling 2

Als gezonde voeding (zoals fruit) goedkoper zou zijn dan ongezonde voeding (zoals chips, mars) dan zou ik vaker voor gezonde voeding kiezen.

Stelling 3

Dik zijn is een keuze

Waarom hebben mannen meer eiwit nodig dan vrouwen?

Waarom hebben vrouwen meer ijzer nodig dan mannen?

Bouwstoffen

Als je groeit, maakt je lichaam meer cellen

Tussen 10-18 jaar groei je heel snel

In je eten moeten voldoende bouwstoffen zitten voor:

Groei / Cellen vervangen / Herstellen / Water aanvullen

Bouwstoffen

Water, eiwitten en mineralen

Vetten voor de celmembranen van je lichaamscellen 

Bouwstoffen 

Volwassen mensen hebben ook bouwstoffen nodig

Slijtage aan het lichaam: de huid, botcellen

Botten > calcium (kalk) en fosfor

Rode bloedcellen worden ook vernieuwd

IJzer nodig

Eiwitten

4 taken:

1. Opbouw van je weefsels

2. Organen op juiste plaats houden

3. Transport van stoffen in het bloed en stoffen in de cellen

4. Regelen van processen

Denk aan het avondeten van gisteren. In hoeverre voldeed die maaltijd aan de schijf van 5?

0100

Bouwstoffen 

water > het meest

eiwitten > 65-70 gram per dag

vetten > 70 gram per dag

mineralen > minst nodig

Uit hoeveel kg water besta jij?

Beschermende stoffen

Vitaminen > zorgen dat het lichaam goed blijft werken

Mineralen > zorgt om cellen te beschermen tegen beschadiging of om spieren en zenuwen goed te laten werken

Beschermende stoffen 

Gebreksziekte > vaak door eenzijdig eten

Als je te weinig vitaminen en mineralen binnen krijgt

De volgende voorbeelden moet je kennen!

Gebreksziekte:                         Gebrek aan:

(nacht)blindheid                         vitamine A

troebel hoornvlies

Gebreksziekte:                         Gebrek aan:

rachitis (Engelse ziekte)            vitamine D

Gebreksziekte:                         Gebrek aan:

scheurbuik                                    vitamine C

Wat waren aminozuren ook alweer?

Eetstoornissen

Afwijkend eetgedrag

Ik ken iemand met een eetstoornis

1. Nee
2. Ja, en ik maak me zorgen over deze persoon
3. Ja, deze persoon krijgt hulp
4. Ik denk dat ik iemand ken, maar ik weet het niet zeker

Waardoor kan een eetstoornis ontstaan?

1. Je wordt beïnvloed door wat je ziet in de media
2. Je bent ontevreden over jezelf, je lichaamsgewicht en je uiterlijk.
3. Je wordt beïnvloed door de normen in de mode
4. alle drie juist

Anorexia nervosa

Verslaafd aan afvallen

Verkeerd beeld van hun eigen lichaam

Boulimia nervosa

Vreetbuien

Daarna spijt, eten moet het lichaam weer uit

Braken, laxeermiddelen, veel bewegen

Vaak een normaal gewicht 

Eetstoornissen kunnen leiden tot een beschadigde slokdarm.

1. juist
2. onjuist

Past praten over anorexia en boulimia bij het hoofdstuk 'voeding'? Waarom wel of niet?

Nog tijd (zal wel niet...)?

Antwoorden t/m 7.3 staan op de ELO.

Je kunt dus je huiswerk tot nu toe nakijken. Doen!

Tot ziens