In deze les zitten 21 slides, met tekstslides en 3 videos.
Lesduur is: 50 min
Onderdelen in deze les
VH3 - Nederlands
Week 40 - les 1
Boektoets Otis
Mevrouw Giesen
timer
25:00
Slide 1 - Tekstslide
VH3 - Nederlands
Week 40- les 2
Formuleren - incongruentie Formuleren - lijdende vorm
Mevrouw Giesen
timer
10:00
Slide 2 - Tekstslide
Agenda vandaag
Leerdoelen
Incongruentie
Lijdende zinnen
Zelfstandig aan de slag
Slide 3 - Tekstslide
Leerdoelen
Ik weet wat incongruentie is.
Ik kan zinnen met incongruentie herschrijven naar congruente zinnen.
Ik kan de lijdende zinnen herkennen.
Ik kan bij lijdende zinnen beoordelen of ze terecht lijdend zijn.
Slide 4 - Tekstslide
Incongruentie
Onderwerp en persoonsvorm zijn in een zin of beide enkelvoud of beide meervoud. Als het getal (enkelvoud of meervoud) van het onderwerp en dat van de persoonsvorm niet overeenkomen, is er sprake van incongruentie; dat is fout.
Slide 5 - Tekstslide
Oorzaken incongruentie
• Het onderwerp is meervoud, maar wordt voor enkelvoud aangezien:
– De media … zich regelmatig schuldig aan het verstrekken van onjuiste informatie.
Media is het meervoud van medium. De juiste persoonsvorm is hier dus meervoud: maken.
Slide 6 - Tekstslide
Oorzaken incongruentie
• Het onderwerp (ow) lijkt meervoud, maar is enkelvoud, omdat de kern enkelvoud is:
– Tijdens het concert bleek dat een grote groep fans spandoeken … gemaakt.
Het onderwerp is hier een grote groep fans. De kern van dat onderwerp, het deel dat niet weggelaten kan worden, is groep. Het is één groep. De juiste persoonsvorm is hier dus enkelvoud: had.
Slide 7 - Tekstslide
Oorzaken incongruentie
De persoonsvorm en het onderwerp staan ver uit elkaar en daartussen staan andere zinsdelen met een ander getal dan het onderwerp:
– Het verenigingsbestuur heeft al tijden plannen om tijdens het 10-jarig jubileum allerlei festiviteiten te organiseren en … daarvoor een speciale commissie oprichten.
Het verenigingsbestuur is het onderwerp in deze zin en dat is enkelvoudig. De persoonsvorm staat ver weg, maar moet ook enkelvoudig zijn: wil.
Slide 8 - Tekstslide
Oorzaken incongruentie
Het meewerkend voorwerp wordt ten onrechte voor het onderwerp aangezien:
– Aanwezigen … verzocht hun naamkaartje bij binnenkomst meteen op te spelden.
Aanwezigen lijkt in deze zin het onderwerp, maar is het meewerkend voorwerp. Het onderwerp is hun naamkaartje bij binnenkomst meteen op te spelden (stel de vraag: wie of wat wordt verzocht?). De persoonsvorm is enkelvoudig: wordt.
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Video
Lijdende vorm
Een zin met een werkwoordelijk gezegde kan in de bedrijvende vorm staan (actieve zin) of in de lijdende vorm met een vorm van worden of zijn (passieve zin). In het algemeen is het beter om actieve zinnen te gebruiken. De lezer of luisteraar weet dan meteen wie de handeling uitvoert.
Slide 11 - Tekstslide
Wanneer gebruiken?
• als het (a) onbekend, (b) onbelangrijk of (c) overduidelijk is wie de handeling uitvoert; vaak ontbreekt dan de door-bepaling:
a Het bushokje aan de Maaslaan is gisterenavond vernield.
b Aan veel lantaarnpalen zijn boerenzakdoeken opgehangen.
c De post wordt in onze straat meestal in de namiddag bezorgd.
Slide 12 - Tekstslide
Wanneer gebruiken?
• als je de handeling of het object van de handeling centraal wilt stellen in plaats van de handelende persoon; vaak ontbreekt dan de door-bepaling:
– De IJsselloop wordt al jaren gehouden op de tweede zondag in april.
Slide 13 - Tekstslide
Wanneer gebruiken?
• als je daarmee onduidelijkheid kunt vermijden:
– De medewerker die door de directeur was rondgeleid, leek sprekend op Jan Smit.
In de bedrijvende vorm is hier niet duidelijk wie er rondgeleid is, de medewerker of de directeur. Kijk maar:
– De medewerker die de directeur had rondgeleid, leek op Jan Smit.
Wij gebruiken cookies om jouw gebruikerservaring te verbeteren en persoonlijke content aan te bieden. Door gebruik te maken van LessonUp ga je akkoord met ons cookiebeleid.