H2

• Natuur, Leven en Technologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hoofdstuk 2

Hoofdstuk 2 leerdoelen

• Voedingsstoffen en basiscomponenten kennen
  
• Voorbeelden van producten kunnen koppelen aan voedingsstoffen in de schijf van vijf
  
• Voordelen en nadelen/aandachtspunten voor gezondheid kennen van plantaardig voedingspatroon

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Voedingsstoffen

Koolhydraten (sachariden)

BINAS 67F1, 2, 3

Monosachariden, disachariden, 

polysachariden

Suiker is een verzamelnaam van mono- en disachariden.

Koolhydraten (sachariden)

Dierlijk voedsel bevat nauwelijks 

koolhydraten

Plantaardig voedsel bevat koolhydraten:

cellulose/pectine (celwand) => onverteerbaar

zetmeel => verteerbaar

Planten

cel

Celwand: extracellulaire laag, vaak gemaakt van cellulose of pectine. Geeft de plantencel vorm en stevigheid.

Plantencellen

Vetten (lipiden)

BINAS 67G1, 2, 3

Glycerol met 3 vetzuurstaarten 

Vetten (lipiden)

* onverzadigd-met dubbele bindingen 

       laag smeltpunt

* verzadigd-zonder dubbele bindingen)

       hoog smeltpunt

Dierlijke vetten: veel verzadigde vetzuren

Plantaardige vetten: veel onverzadigde vetzuren

IJzer

heemijzer: goed opneembaar ijzer uit 

dierlijke producten

non-heemijzer: minder goed opneembaar

ijzer uit plantaardige bronnen

IJzer

Vitamine C: bevorderd opname van 

non-heemijzer

Antinutrienten: remmen de opname van 

voedingsstoffen

Stoffen uit peulvruchten (fytaten) en koffie (polyfenolen) remmen opname non-heemijzer en andere mineralen.

Vitaminen

Essentiele voedingsstoffen die je in kleine

hoeveelheden nodig hebt. BINAS 82A

Bij tekort ontstaat een gebreksziekte.

Eén vitamine alleen in dierlijk voedsel aanwezig: Vitamine B12

Eiwitten (peptiden)

BINAS 67H1, 2

Opgebouwd uit een keten van aminozuren.

* Essentieel (niet zelf te maken)

* niet essentieel (zelf te maken)

Eiwitkwaliteit

De kwaliteit van de eiwitten die we eten varieert.

Dit heeft te maken met:

* aminozuursamenstelling

* verteerbaarheid

Eiwitkwaliteit

Over het algemeen zal de aminozuursamenstelling van dierlijke voeding meer overeenkomen met onze behoeften dan plantaardige voeding.

Ook de verteerbaarheid van dierlijke voeding is hoger.

 

RIVM

"Eiwitkwaliteit en voedselveiligheidsaspecten van

nieuwe eiwitbronnen en van hun producttoepassingen"

 

Huiswerk

• Maak opdrachten H2