P3 - week 4 - verificatie en falsificatie

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Bekijk de onderstaande 

Waar zijn we?

• Manieren van redeneren: inductie deductie
• Wetenschapsfamilie en haar takken
• methodiek: de empirische cyclus
• methodiek: de hermeneutische cirkel
• Demarcatie 1: verificatie, confirmatie en falsificatie
• Paradigma's in de wetenschap: bestaat vooruitgang?
• Demarcatie 2: probleemoplossend vermogen
• Demarcatie 3: kenmerken

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

14) Ik ken het uitgangspunt van het logisch positivisme.

15) Ik kan verificatie als demarcatiecriterium toepassen en bekritiseren.

16) Ik kan falsificatie als demarcatiecriterium toepassen en uitleggen dat theorieën hierbij nooit bewezen kunnen worden volgens Popper.

Leerdoelen deze week

Bekijk de onderstaande 

Vandaag:

• Wat is wetenschap en wat niet? 
• uitleg logisch positivisme, de Wiener Kreis
• uitleg criterium van verificatie
• uitleg criterium van falsificatie
• maken vragen Dtd

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

>>>1) Is Liesbeth van Dijks voorspelling volgens jou wetenschappelijk?

Ja, want net als bij andere wetenschappelijke theorieën.... (overeenkomst)

Nee, want anders dan bij wetenschappelijke theorieën.... (verschil)

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Afbakening, begrenzing.

In wetenschapsfilosofie: hoe je bepaalt wat wetenschap is wat niet.

                                           Antwoorden:

                                        Verificatie (Logisch positivisme)
  nnnnnnn                       Confirmatie (logisch positivisme)

                                        Falsificatie (Karl Popper)

Demarcatie

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

>>>2a) Wetenschappelijk of niet?

1) Het aantal coronadoden was gisteren minder dan eergisteren.

2) De volksgezondheid is belangrijker dan de economie.

3) Corona is een straf van God.

4) Als de temperatuur toeneemt, zal het virus zich langzamer verspreiden.

5) Bij corona tasten onzichtbaar kleine organismen je longweefsel aan.

6) We leven in een rare tijd.

7) Liefde overwint alles.

8) Mannen sterven vaker aan corona dan vrouwen.

9) Het coronavirus kan zich niet sneller dan het licht verspreiden.

10) De snelheid van licht is altijd 300.000 km/s.

Lees nu 7.2.5. 

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Moritz Schlick Rudolf Carnap    Otto Neurath  Hans Hahn       Philipp Frank

 

  

Wiener Kreis

• De Weense kring
• ca. 1920-1940
• Begin wetenschapsfilosofie als discipline
  
• logisch positivisme/logisch empirisme

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Wiener Kreis en het logisch positivisme

> Eenheid van wetenschap:

elke wetenschappelijke theorie is gebaseerd op dezelfde methoden en kan uit eindelijk uitgedrukt worden in termen van waarneembare zaken.

Geen onderscheid tussen geestes- en natuurwetenschappen! 

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Het verschil tussen wetenschap en pseudo-wetenschap valt samen met het verschil tussen zinvolle en zinloze eigenschappen.

Logisch positivisme:
Zinvolle uitspraken zijn altijd te herleiden tot 

     > empirische bevindingen. (deze muur is rood, het gras is groen)
Of

     > uitspraken die daar logisch uit kunnen worden afgeleid. (de             muur is niet het gras)

  

Wiener Kreis en het logisch positivisme

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Logisch positivisme:

Zinvolle uitspraken zijn altijd te herleiden tot 

     > empirische bevindingen. (deze muur is rood, het gras is groen)
Of

     > uitspraken die daar logisch uit kunnen worden afgeleid. (de             muur is niet het gras)

  

Als je zegt “Ik weeg 75 kg” is dat zinvol als je ermee bedoelt: “Als ik op de weegstaal sta, raakt het puntje van de wijzer het getal 75.”

Als je zegt “Het is lekker weer vandaag” is dat zinvol als je ermee bedoelt ………

Als je zegt “Ik heb superveel respect voor corona”….

Wiener Kreis en het logisch positivisme

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Demarcatiecriterium 1: verificatie

Een uitspraak is alleen zinvol, en daarmee wetenschappelijk, als deze geverifieerd kan worden.

Dat betekent: we kunnen aan de hand van zintuiglijke ervaringen en logica bewijzen of de uitspraak waar of onwaar is.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

>>>2b) Wetenschappelijk of niet?

1) Het aantal coronadoden was gisteren minder dan eergisteren.

2) De volksgezondheid is belangrijker dan de economie.

3) Corona is een straf van God.

4) Als de temperatuur toeneemt, zal het virus zich langzamer verspreiden.

5) Bij corona tasten onzichtbaar kleine organismen je longweefsel aan.

6) We leven in een rare tijd.

7) Liefde overwint alles.

8) Mannen sterven vaker aan corona dan vrouwen.

9) Het coronavirus kan zich niet sneller dan het licht verspreiden.

10) De snelheid van licht is altijd 300.000 km/s.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Kritiek op het verificatiecriterium

> Het verificatiecriterium is te streng.

• Uitspraken als “water kookt op 100 graden”, “de snelheid van het licht is 300.000 km/s” zijn niet wetenschappelijk volgens dit principe.
  
• Sterker nog, het inductieprobleem maakt onder dit principe álle natuurwetten onwetenschappelijk.
  

Bijv. 'Alle zwanen zijn wit.' Je kan niet waarnemen of alle zwanen nu, in het verleden én de toekomst wit zijn.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Demarcatiecriterium 2: confirmatie

> Een uitspraak is alleen zinvol als deze empirisch bevestigd kan worden.

We kunnen aantonen dat de uitspraak overeenkomt met (in elk geval sommige van) onze waarnemingen.

Kritiek: te soepel

Ook veel pseudowetenschappen zullen als zinvol worden bestempeld..

Bijv. Als Mars en Jupiter in één lijn staan, zal je succes ervaren.

>>>3) Lees 7.2.5 Dtd (p.174/175). Maak 7.2 Leesvragen 1a, 3.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Denkvragen

Wat zou een logisch positivist van religie vinden?

 

Is het logisch positivisme van toepassing op alle soorten wetenschap?

Is er volgens jou 'eenheid van wetenschap'?

Welke conclusie kunnen we trekken over verificatie of confirmatie als middel om te bepalen wat wetenschap is en wat niet?

 

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

14) Ik ken het uitgangspunt van het logisch positivisme.

15) Ik kan verificatie als demarcatiecriterium toepassen en bekritiseren.

16) Ik kan falsificatie als demarcatiecriterium toepassen en uitleggen dat theorieën hierbij nooit bewezen kunnen worden volgens Popper.

Leerdoelen deze week

Vandaag:

- so terug, welke leerdoelen verbeteren en hoe?

- uitleg verificatie herhaald > voorbeeld arts

- falsificatie: huiswerk bespreken (zijn er vragen over?) (concurrende theorieën kun je geen onderscheid op maken)

+ werkblad

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Het onzichtbare spaghettimonster

Bekijk de onderstaande 

Vandaag:

• Reflectie op SO, welke leerdoelen verbeteren en hoe?
  
• ophelderen verificatie
• Het spaghettimonster en falsificatie
• falsificatie-oefeningetje 
• huiswerk bespreken (zijn er vragen over?)

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Psychische problemen ontstaan als er geen balans is tussen de drie delen van de geest door onbewuste onverwerkte jeugdtrauma’s, onvervulde verlangens, verdrongen gedachtes en onopgeloste problemen.

Stel dat...

 

Freuds theorie van de menselijke geest

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

 In welk geval kan je zeggen dat de theorie van Freud klopt? 

Als de patiënt de analyse accepteert of juist als hij tegenstribbelt?

 

Freuds theorie van de menselijke geest

Stel Freud krijgt iemand op zijn bank met psychische problemen en Freud geeft een onbewuste verlangen als verklaring voor de droom.

Beargumenteer of de logisch positivisten Freuds psychoanalyse als wetenschap zouden beschouwen.

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

> Een theorie is enkel wetenschappelijk als deze voorspellingen doet die in principe weerlegbaar zijn.

> Een theorie die door geen enkele waarneming weerlegd kan worden is onwetenschappelijk.

Wetenschap probeert theorieën te ontkrachten.
Pseudowetenschap probeert theorieën te bevestigen. 

Wetenschap stelt zich kwetsbaar op.
Pseudowetenschap niet. 

 

Demarcatiecriterium 3: falsificatie

>>> werkblad 4) Falsificeerbaar of niet?

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Een goede wetenschappelijke theorie doet risicovolle voorspellingen: er zijn nauwkeurige voorspellingen die eenvoudig weerlegd zouden kunnen worden.

Een uitspraak is wetenschappelijker naarmate deze:

- universeler, algemener

- duidelijker

- gedetailleerder is.

Demarcatiecriterium 3: falsificatie

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Zina zal dit schooljaar haar vwo-diploma halen of zij zal dit schooljaar haar vwo-diploma niet halen.

Zina zal dit schooljaar haar vwo-diploma halen.

Zina zal dit schooljaar haar vwo-diploma halen en zij zal gemiddeld voor alle door haar gevolgde vakken afgerond het cijfer 7 hebben.

Iedereen die vanuit H5 instroomt op het vwo, waaronder Zina, zal dit schooljaar haar vwo-diploma halen en zal  gemiddeld voor alle gevolgde vakken afgerond het cijfer 7 hebben.

Demarcatiecriterium 3: falsificatie

wetenschappelijker

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

Gevolg falsificatiecriterium: 

Hoe vaker een falsificatiepoging mislukt, hoe beter de theorie. 

Maar...een wetenschappelijke theorie is nooit definitief bewezen!

Demarcatiecriterium 3: falsificatie

Leerdoelen deze week

5) Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen kennisleer en wetenschap.

6) Ik kan een indeling maken van verschillende soorten wetenschap, het studieobject benoemen en hier voorbeelden bij geven.

7) Ik kan hypotheses en theorieën van elkaar onderscheiden en er voorbeelden van geven.

14) Ik ken het uitgangspunt van het logisch positivisme.

15) Ik kan verificatie als demarcatiecriterium toepassen en bekritiseren.

16) Ik kan falsificatie als demarcatiecriterium toepassen en uitleggen dat theorieën hierbij nooit bewezen kunnen worden volgens Popper.

Leerdoelen deze week

maandag: SO!