Th4 voeding en vertering, B1: Voedsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

                                  Goedemorgen klas 4

Planning 3e en 4e lesuur:

Start thema 4 Voeding en vertering (boek 4B)

- Leerdoelen b1 Voedsel

- Uitleg enzymen + filmpje

- Vragen uit Lesson Up maken

- 4e lesuur: opdrachten b1 Biologie voor jou

- Afsluiting

Leerdoelen

Ik kan de werking van enzymen beschrijven.

Ik kan beschrijven welke rol bacteriën en schimmels spelen bij de voedselproductie en bij voedselbederf.

Ik kan de manieren noemen waarop voedsel kan worden geconserveerd.

Basisstof 1 Voedsel 

De cellen kunnen voedingsstoffen pas gebruiken als ze in het bloed kunnen worden opgenomen.

Daarvoor moeten eiwitten, koolhydraten en vetten kleiner gemaakt worden; dit heet VERTERING

Enzymen

De rol van enzymen

Ze laten chemische reacties sneller gaan (o.a de vertering)

Het zijn eiwitten

Hoe werken enzymen?

Weetjes over enzymen

Ze zijn gevoelig voor de temperatuur en de zuurgraad

Ze werken specifiek

Enzymen

     Hebben een minimum, 

      maximum en 

      optimumtemperatuur.

Vertering zetmeel

Waar ligt de optimum temperatuur voor enzym Z?

Schimmels gebruiken enzymen bij de vertering van een hondendrol. In de winter wordt een hondendrol op straat minder snel verteerd dan in de zomer.

Waardoor is dat verschil hier vooral te verklaren?
1 doordat de activiteit van enzymen afhangt van de temperatuur
2 doordat hun activiteit afhangt van de zuurgraad

1. door geen van beide
2. vooral doordat de activiteit afhangt van de temperatuur
3. vooral doordat de activiteit afhangt van de zuurgraad
4. door beide

Planning 3e en 4e lesuur:

Start thema 4 Voeding en vertering (boek 4B)

- Leerdoelen b1 Voedsel

- Uitleg enzymen + filmpje

- Vragen uit Lesson Up maken

- 4e lesuur: opdrachten b1 Biologie voor jou

- Afsluiting

Leerdoelen

Ik kan de werking van enzymen beschrijven.

Ik kan beschrijven welke rol bacteriën en schimmels spelen bij de voedselproductie en bij voedselbederf.

Ik kan de manieren noemen waarop voedsel kan worden geconserveerd.

Welke organismen zorgen voor de afbraak?

 bacteriën en schimmels (reducenten) kunnen nuttig zijn

Ze voeden zich met dode resten van organismen, waarbij voedingszouten vrijkomen

Ze kunnen gebruikt worden bij het maken van voedsel

Voedselproductie door bacteriën 

                

         ->  Yoghurt ontstaat door speciale melkzuurbacteriën.

                        Energierijke stoffen uit melk worden omgezet in melkzuur.

Voedselproductie door gisten (= eencellige schimmel)

•  Bij gisting worden koolhydraten gebruikt. Hierbij komt koolstofdioxide en  alcohol vrij.

• Gist bij brooddeeg zorgt ervoor dat koolstofdioxide vrijkomt en brood luchtig wordt

Bacteriën en schimmels kunnen ook schadelijk zijn

Bacteriën en schimmels kunnen voedsel bederven

Dit kun je tegengaan door conserveren of koelen

Wat doen schimmels en bacteriën (reducenten) in de natuur?

1. Ze doen helemaal niets
2. Ze eten van de planten
3. Ze breken de dode resten van planten en dieren af

Conserveren is het langer houdbaar maken van verse producten

Dit doe je door de levensvoorwaarden van micro-organismen zo slecht mogelijk te maken

levensvoorwaarden micro-organismen

• Lucht (zuurstof)
• Water
•  Temperatuur

Conserveermiddelen

Zuur, zout, suiker: natuurlijke conserveermiddelen

Kunstmatige conserveermiddelen: sulfiet in frisdranken

Additieven: kleur, geur en smaakstoffen om voedsel aantrekkelijker te maken

Verse melk

•  Pasteuriseren

• de melk wordt verhit tot 72 graden
• veel micro-organismen gaan dood
  

Lang houdbare melk

• Steriliseren

• de melk wordt een tijdje verhit op 130-140 graden
• alle micro-organismen gaan dood

Wijn en bier

• Alcohol

• Door de alcohol worden micro-organismen gedood

zilveruitjes

• Zuur

• Te zuur voor de micro-organismen om in te leven

blikje ananas

• Suiker

• Te veel suiker voor de micro-organismen om in te leven
  

Koffie

• Vacuum

• Er is geen lucht, dus de micro-organismen kunnen er niet leven (ook geen water)
  

Cup a soup, rozijnen

• Drogen

• er is geen water, dus micro-organismen kunnen er niet leven
  

Olijven

• Zout

• Te zout, daar kunnen geen micro-organismen in leven
  

Wat is het verschil tussen pasteuriseren en steriliseren?

Wat betekent conserveren?

Wat hoort NIET bij voedsel bewaren?

1. drogen
2. in blik
3. invriezen
4. in water leggen

Welke manier van conserveren zie je hier?

1. Koelen
2. Steriliseren
3. Pasteuriseren
4. luchtdicht verpakken

Welke manier van conserveren zie je hier?

1. Drogen
2. Steriliseren
3. Pasteuriseren
4. luchtdicht verpakken

Welke manier van conserveren zie je hier?

1. Drogen
2. Steriliseren
3. Pasteuriseren
4. luchtdicht verpakken

welke manier van conserveren zie je hier?

1. geen
2. luchtdicht verpakken
3. gasverpakken
4. met conserveermiddelen

120-140 oC

100 oC

72 oC

steriliseren

koken

pasteuriseren

 Lang verhitten op 100 graden C

Kort verhitten op 72 graden Celcius

Gebruik maken van zout,  azijn of suiker.

Lucht dicht, zonder zuurtof, verpakken

Bewaren onder -12 graden C

Zo veel mogelijk water er uit halen

Steriliseren 

Invriezen

Drogen

Vacuüm verpakken

Concerveermiddelen

Pasteuriseren

Opdrachten maken.

M b1 opdr. 1, 5, 6, 7, 8, 9 (vanaf blz 6)

Zie ook de studiewijzer

Studiewijzer

Leerdoelen behaald? Nu kan ik

Leerdoel 1: Ik kan de werking van enzymen beschrijven.

Ik kan beschrijven welke rol reducenten spelen bij de voedselproductie voedselbederf.

Leerdoel 3: Ik kan de manieren noemen waarop voedsel kan wordt geconserveerd.

leerdoel 1 en 2

leerdoel 1, 2 en 3

Geen van de leerdoelen

anders nl