5.5 Houding en beweging

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

5.5 Houding en Beweging

Terugblik!

Hoe noem je de plek waar een spier aan het skelet vast zit

1. pees
2. aanhechtingsplaats
3. spier
4. vastmaakplaats

Hoe noem je twee spieren die tegengesteld samentrekken. (schrijf het in meervoud!)

Bij welke gewricht is er de meeste beweging mogelijk?

1. Kogelgewricht
2. Rolgewricht
3. Scharniergewricht
4. Draaigewricht

Wat gebeurt er als een spier samentrekt?

1. hij wordt langer en dikker
2. hij wordt langer en dunner
3. hij wordt korter en dikker
4. hij wordt korter en dunner

Waar kan je lichaam door bewegen

1. Alleen door botten
2. Door botten en spieren samen
3. Alleen door spieren

Spieren kunnen samentrekken, pezen niet.
Is deze bewering juist of onjuist?

1. juist
2. onjuist

Met welke letter is een pees aangegeven?

1. A
2. B
3. C
4. D

Bekijk de afbeelding. Wat gebeurt er als spier D zich samentrekt?

1. het heupgewricht buigt zich
2. het heupgewricht strekt zich
3. het kniegewricht buigt zich
4. het kniegewricht strekt zich

Wat zit er tussen de wervels?

1. kraakbeen
2. botten
3. niks

Gewrichtskogel

Gewrichtskom

Gewrichtkapsel

Gewrichtsmeer

Kraakbeenlaagje

Wat is een antagonist?

1. een spier met een tegengestelde werking
2. een spier met dezelfde werking
3. allemaal pezen bij elkaar

Met welke letter is een enkele spiervezel aangegeven?

1. A
2. B
3. C
4. D

Verbind de beenderen en de nummers op de juiste manier.

schouderblad 

opperarmbeen

schedel 

onderkaak

sleutelbeen

rib 

borstbeen

bovenkaak

Bevindt zich tussen de beenderen van je bovenbeen en onderbeen

schedel

twee verbindingen zijn 1 geworden

Wervelkolom

de ribben zijn met borstbeen verbonden

Houding en beweging

Lesdoel

5.5.1 Je kunt aangeven wat een goede lichaamshouding is en hoe je hiermee rugklachten kunt voorkomen.

5.5.2 Je kunt uitleggen dat lichaamsbeweging goed is voor je gezondheid.

Lichaamshouding

'Lichaamshouding' is: de manier waarop mensen zitten, liggen of staan en bewegen. 

Slechte lichaamshouding ontstaat vaak tijdens jeugd. Lijdt tot nek - en rugklachten.

Wervelkolom

Je wervelkolom bestaat uit wervels met tussenwervelschijven van kraakbeen. Aan de wervels zitten spieren en die geven de wervelkolom een   'dubbele S-vorm'. 

Hierdoor worden schokken opgevangen tijdens het lopen en is de rug een beetje beweeglijk

Wervel (bot)

tussenwervelschijf (kraakbeen)

Lichaamshouding

• Ontstaat op jonge leeftijd. Is daarna moeilijk te veranderen.
• Wervelkolom kan scheef komen te staan. Een kant van de wervelkolom wordt meer belast, sommige spieren werken harder (overbelast). 
• Tussenwervelschijven aan een kant worden meer belast en verliezen veerkracht. Nek en rugklachten. 
• Als een tusenwervelschijf kapotgaat, noem je dat een hernia

Hernia

Bij een hernia gaat de tussenwervelschijf kapot en drukt dan tegen de zenuw waardoor rugpijn ontstaat.

Beeldscherm

Bij gebruik van een beeldscherm is ook je houding belangrijk. Door een verkeerde houding kun je een bochel of een kromme rug krijgen. Dokters noemen dat een ‘gameboy-rug’. De oorzaak is dat je vaak naar beneden kijkt op een beeldscherm . Ook hangen en kromgebogen zitten zijn oorzaken.

Tips voor goed gebruik van een beeldscherm

1 Houd je hoofd rechtop, met het beeldscherm recht voor je.

2 Gebruik het scherm niet langer dan een halfuur.

3 Ga op je buik liggen bij lezen, tv-kijken en gamen.

4 Ga voor op de stoel zitten. Steek één voet naar achteren, zodat je knie naar de grond wijst. Wissel af en toe.

Een goede zithouding

Bij een goede zithouding is het belangrijk dat je je rug zoveel mogelijk recht houdt. 

Tillen

Vaak en zwaar tillen: rugklachten

Juiste manier van tillen:

• Buk en til niet onnodig
  
• Gebruik hulpmiddelen
• Til niet teveel ineens
  
• Til nooit met gedraaide rug
  
• Til met twee handen zo dicht mogelijk bij je lichaam
  
• Buig niet verder voorover dan nodig en gebruik je beenspieren.
  
• Til niet hoger dan schouderhoogte

Bewegen

Bewegen is belangrijk

Je krijgt er een goede conditie van.

Je spieren worden sterker

Je krijgt minder snel blessures.

Je hebt minder last van rugpijn 

Je hebt minder kans op ziektes

Aan het werk! Biologie

Wat? 5.5  Houding en beweging- opdrachten 1 t/m 9

Hoe? Als het bord op rood staat werk je alleen en in stilte.

Als het bord op groen staat mag je fluisterend overleggen met je buurman. 

Heb je vragen? Steek je hand op en ik kom bij je. 

Klaar? Ga verder met je samenvatting!

Zin in een quizje???

Op welke 2 manieren vangt je wervelkolom schokken op als je loopt of rent (2 antwoorden goed)

1. Door de dubbele s-vorm
2. Door de kraakbeenschijven
3. Door het beenmerg
4. Door de veercapaciteit van de borstwervels

Je wervelkolom bestaat uit verschillende onderdelen. Welke zijn dit?

1. wervels, tussenwervelschijven, spieren en zenuwen
2. wervels
3. wervels, tussenwervelschijven en spieren
4. wervels en tussenwervelschijven

Tillen doe je vooral met je ...?

1. armspieren
2. rugspieren
3. beenspieren
4. buikspieren

Wat zijn de functies van de tussenwervelschijven?

1. het beschermt je ruggenmerg
2. hierdoor kan je je rug een beetje bewegen
3. ze vangen schokken op
4. hierdoor wordt je rug een beetje langer

Been is harder dan kraakbeen.

1. juist
2. onjuist

Bekijk afbeelding 1. Wat gebeurt er met de voet als spier P zich samentrekt?

Sleep het cijfer A of B naar de afbeelding

Beweging ontstaat doordat .... 1 .... kunnen samentrekken.

.... 2 .... kunnen niet samentrekken, maar zorgen voor verbinding met het bot.

1. 1: spieren 2: spieren
2. 1: pezen 2: pezen
3. 1: pezen 2: spieren
4. 1: spieren 2: pezen

Zie afbeelding
Het kind wordt opgetild

1. Dat is een voorbeeld van goed tillen. De armen zijn gestrekt en het kind is op de juiste afstand van de moeder.
2. Dat is een voorbeeld van goed tillen. De armen zijn gestrekt en de houding van de rug is goed
3. Dit is geen goede manier van tillen
4. Dat is een voorbeeld van goed tillen. De benen en de rughouding van de moeder zijn goed.