3.4 Atoommassa en molaire massa (2) GRT

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom H3E!

Voor de start van de les wil ik je vragen om...

- ... volgens de plattegrond te gaan zitten.

- ... je iPad in de tas te laten.

- ... je scheikunde boek op tafel te leggen. 

DEZE LES:

1) Start met in stilte werken

- Lees 3.4 (p. 150-154)

-Maak opdr. 1 + 3 

2) Uitleg over 3.4

3) Afmaken 1 t/m 9 van 3.3 

3.4 Atoommassa en molaire massa

Wat is een mol ook alweer?

4.4 Rekenen aan zoutoplossingen (1)

Wat is een mol ook alweer?

de mol

Chemische hoeveelheid?

Wat is dat?

Tip 1: Chemische hoeveelheid = hoeveelheid mol

Tip 2: Als je van massa naar aantal moleculen of aantal atomen moet rekenen (of andersom!) moet je altijd als tussenstap naar mol rekenen! Dus je moet 2 berekeningen maken!

Aantekening rekenen met mol

Aantal gram / Molaire massa = aantal mol

Aantal mol x Molaire massa = aantal gram

Aantal mol x getal van Avogadro = aantal deeltjes

Aantal deeltjes / getal van Avogadro = aantal mol

1.2 De chemische hoeveelheid

Groep 18 in het periodiek systeem zijn de ...

1. Halogenen
2. Alkalimetalen
3. Aardalkalimetalen
4. Edelgassen

De perioden in het periodiek systeem..

1. staan horizontaal
2. staan verticaal
3. zijn chemisch vergelijkbaar

De groepen in het periodiek systeem..

1. staan horizontaal
2. staan verticaal
3. zijn chemisch vergelijkbaar
4. hebben een oplopend atoomnummer

Metaalatomen zijn in het periodiek systeem te vinden aan de ...

1. linkerkant
2. rechterkant

Het aantal protonen...

1. is gelijk aan de atoommassa
2. is gelijk aan het atoomnummer
3. bereken je door atoommassa-atoomnummer

Protonen zijn bouwsteentjes van een atoom. Waar zitten ze? En wat is de lading van een proton?

1. In de kern, negatieve lading
2. in de kern, positieve lading
3. in de wolk, negatieve lading
4. in de kern, geen lading

Hoeveel protonen heeft natrium?

1. 11
2. 23
3. 12
4. 34

Hoeveel protonen heeft Au

1. 197
2. 118
3. 79
4. 97

Elektronen bevinden zich in...

1. Engeland
2. de atoomkern
3. een wolk rondom de kern
4. In een bakje

Hoeveel elektronen heeft een koperatoom ?

1. 29
2. 63
3. 34

Wat is de lading van het neutron?

1. Neutraal
2. Positief
3. Negatief

Als er een neutron bij komt dan

1. Wordt het atoomnummer hoger
2. Wordt het atoomnummer lager
3. Wordt het massagetal hoger
4. Wordt het massagetal lager

Leerdoelen

1. Je kunt moleculaire stoffen op micro- en macroniveau beschrijven.
2. Je kunt de begrippen atoombinding en covalentie uitleggen en toepassen
3. Je kunt moleculen in structuurformules weergeven
4. Je kunt het begrip vanderwaalsbinding uitleggen en toepassen.

3.3 Moleculaire stoffen

Aantekening Moleculaire stoffen:

Moleculaire stoffen bevatten alleen niet-metaal atoomsoorten. 

Moleculaire stoffen geleiden geen stroom. 

Moleculaire stoffen hebben meestal een laag kookpunt en smeltpunt. 

Atoombinding en covalentie

Aantekening Atoombinding:

Een binding tussen twee atomen noemen we de atoombinding.

Het aantal atoombindingen dat een atoomsoort kan maken heet de covalentie. 

Covalentie

Aantekening Covalentie:

Het aantal bindingen dat een atoomsoort kan maken, noemen we covalentie. Een binding geven we weer met een streepje. 

De covalentie van H is 1. De covalentie van C is 4. 

Covalentie van de 4 meest gebruikte atomen:

H 1

O 2

N 3

C 4

Binding tussen moleculen

Een atoombinding is een binding tussen twee verschillende 

atoomsoorten in een molecuul.  

In een molecuultekening geven we een atoombinding weer met een 

streepje. 

Aantekening Vanderwaalsbinding:

Tussen twee moleculen heb je ook een binding. Dat noem je een molecuulbinding. De belangrijkste molecuulbinding is de vanderwaalsbinding. 

De Vanderwaalsbinding teken je niet.

Bindingen tussen moleculen

Een Vanderwaalsbinding is een binding tussen twee moleculen. Deze verbinding ontstaat eigenlijk door de zwaartekracht van de moleculen: de moleculen trekken elkaar aan. Hoe groter het molecuul, hoe groter de aantrekkingskracht en hoe moeilijker de verbinding weer te verbreken is. Daarom hebben grote moleculen een hoger kookpunt dan kleine moleculen.

Tussen de moleculen van moleculaire stoffen zitten Vanderwaalsbindingen. 

Structuurformules

Moleculaire stoffen kunnen:

1. In vaste en vloeibare fase NIET geleiden
2. In vaste fase en in vloeibare fase WEL geleiden
3. In vaste fase WEL geleiden in vloeibare fase NIET
4. In vaste fase NIET geleiden, in vloeibare fase WEL

Welke stof is een moleculaire stof?

1. Mg
2. PbNO​3​​
3. NaCl
4. C​4​​H​10​​

Een moleculaire stof bestaat uit..

1. niet-metaal atomen
2. metaal-atomen
3. niet metaal atoom en een metaal atoom
4. uit atomen

Is dit een moleculaire stof?

1. Ja
2. Nee

Welke van deze structuurformules kan niet kloppen?

1. O=C=O
2. H-C-H
3. O=O
4. H-H

Aan de slag!

Maak 3.3 opdr. 1 t/m 9 = huiswerk voor de volgende les.

Atoommassa en molecuulmassa

Atoommassa 

Atoommassa's van ieder atoom kun je aflezen in 

het Periodiek systeem.

Zo is de massa van 

element P = 30,97 u. 

Relatieve atoommassa 

Relatieve atoommassa: gemiddelde atoommassa die wordt berekend door rekening te houden met het voorkomen op aarde van de verschillende isotopen. 

Voorbeeld Chloor: 

75,8% Cl-35 en 24,2% Cl-37

Molecuulmassa's 

Hier tel je de atoommassa's bij elkaar op van alle atomen in één molecuul

Voorbeelden NaCl en Al₂O₃: 

De molecuulmassa van NaCl = 1 x 22,99 + 1 x 35,45 = 58,44 u

De molecuulmassa van Al2O3 = (26,98 x 2) + (3 x 16,00) = 101,96 u

Molecuulmassa's 

Voorbeeld H₂O:

1. Zoek de massa op van H

2. Zoek de massa op van O

3. De molecuulmassa van H₂O = (2 x H) + (1 x O)

Aan de slag!

Bereken de molecuulmassa van:

• CH₃Cl
• Glucose: C₆H₁₂O₆
• Methaan: CH₄
• HNO₃
• MgBr₂
• P₂O₃
• CuSO₃ 

Antwoorden

Bereken de molecuulmassa van:

• CH₃Cl: 50,484 u
• Glucose C₆H₁₂O₆: 180,156 u
• Methaan CH₄: 16,04 u
• HNO₃: 63,018 u
• MgBr₂: 184,11 u
• P₂O₃: 109,94 u
• CuSO₃: 143,61 u