Fanny & Nannerl Take Over! - les 4 (M)

• Muziek
• Basisschool
• Groep 5-8

Introductie

Les 4 ter voorbereiding op het Nationaal Meedoeconcert Fanny & Nannerl take over!

Instructies

Leer het lied We gaan op tour! Ook leer je over het slagwerk, het theaterbezoek en maak je je eigen compositie!

5-8

4

Fanny & Nannerl Take Over!

Nationaal meedoeconcert

Tip!

Klik op het notitie-icoontje rechtsonder elke slide voor een korte lesuitleg.

Toelichting

Hier vind je, indien nodig, verdere uitleg over de slide. 

Inhoud van deze les

  Je leert het lied We gaan op tour! 

  Je leert over het slagwerk uit het orkest

  Jullie maken je eigen compositie

  Je kijkt een filmpje over het theaterbezoek 

1

2

3

4

Toelichting

Kijk en luister naar de video.

Vraag de leerlingen te tellen hoe vaak ze de zin 'We gaan op tour' horen (antwoord: 4x) 

Toelichting
Doe meteen met Fanny mee!

   We gaan op tour    

Zet de zinnen in de juiste volgorde

1

2

3

4

5

en iedereen wil op de eerste rij.

En kijk hier staan we in het licht, 

De mensen juichen, ze zijn blij

want alle lampen zijn op ons gericht.

We gaan op tour!

Toelichting

Zet de zinnen van we gaan op tour in de juiste volgorde. 

   We gaan op tour    

Zet de zinnen in de juiste volgorde

1

2

3

4

5

en iedereen wil op de eerste rij.

En kijk hier staan we in het licht, 

De mensen juichen, ze zijn blij

want alle lampen zijn op ons gericht.

We gaan op tour!

Toelichting

Zet de zinnen van we gaan op tour in de juiste volgorde. 

Toelichting

Zing nu het hele lied me Fanny mee! 
Let op: de leerlingen zingen alleen de tekst die ondertiteld is. 
De tekst 'We gaan op tour', mag enthousiast, bijna sprekend gezongen worden. Je mag hierbij enthousiast een beweging maken, bijvoorbeeld 2 handen in de lucht. 

Slagwerk

1

2

3

4

Fanny wenst een orkest!

Helemaal achterin het orkest zie je het slagwerk. Welke slagwerkinstrumenten ken jij?

Waarom staat het slagwerk achterin het orkest? 

Toelichting

Vraag aan de leerlingen welke slagwerkinstrumenten ze kennen. 

Er zijn heel veel slagwerkinstrumenten, meer dan er onder de hotspots staan. Vraag de leerlingen of ze de naam van het desbetreffende instrument kunnen noemen. 

1. bekkens

2. triangel

3. snaredrum

4. pauken

Meerdere slagwerkinstrumenten zijn: grote trom, beatring, tamboerijn, xylofoon, marimba etc. 

Antwoord op het vraagteken: het slagwerk maakt het meeste volume en nemen veel ruimte in beslag. Daarnaast moeten slagwerkers meerdere instrumenten in een stuk spelen en lopen daarvoor op en neer. Tot slot zijn zij de motor van het orkest. Zij volgen het tempo van de dirigent. Ze moeten elkaar daarom goed kunnen zien. 

Toelichting

In deze video worden verschillende slagwerkinstrumenten gespeeld. We hebben een stukje uitgezocht waarin het slagwerk goed in beeld is. 

Welk instrument hoort
niet in het rijtje thuis?

Toelichting

• Welk instrument hoort niet thuis in het rijtje? Sleep dat instrument naar het kruis.
• Vraag de leerlingen waarom dit instrument er niet bij hoort.

Van links naar rechts:

pauk, hoorn, djembé en grote trom. 

De hoorn hoort er niet bij, want dat is een koperinstrument tussen allemaal slagwerkinstrumenten. 

Sleep de juiste instrumentgroep naar de juiste plek in het orkest 

Slagwerk

Koperblazers

Houtblazers

Strijkers

Toelichting

We testen in deze slide nog een keer of de leerlingen het begrip van instrumentgroepen hebben begrepen.

Laat de leerlingen de juiste titel naar de juiste plek in het orkest schuiven. Je kan dit klassikaal doen door bijv. een leerling bij het digibord te zetten.

Mocht je vragen krijgen over de piano/harp: Deze horen officieel ook bij het slagwerk, omdat je snaren aanslaat (via de toetsen vd piano of door het plukken aan de snaren bij de harp). 

VIDEO OVER THEATER ETIQUETTE

voor compositieopdracht plaatsen

Oriënteren

Welke geluiden hoor jij onderweg van huis naar school?

Onderzoeken

Hoe klinken deze geluiden?

Uitvoeren

Maak jullie eigen compositie!

presenteren

Laat je compositie zien en horen

   Iedereen kan componeren    

Toelichting

In de vorige les zijn jullie gestart met het maken van je eigen compositie.

Zoals Fanny al zegt, kan iedereen componeren. We gaan stap voor stap verder. We volgen hiervoor het creatief proces model. In de vorige les zijn de leerlingen bezig geweest met oriënteren: welke geluiden hoor je onderweg van huis naar school? En ze hebben onderzocht hoe deze geluiden klinken. 

In deze les maken we de compositie af en presenteren de leerlingen deze kort aan de klas.  

   Iedereen kan componeren    

stap 4

Onderzoeken

Jullie gaan de 6 geluiden verklanken!

Pak jullie werkblad erbij en vul kolom 3 in.
Bedenk een geluid wat goed past:*

*Alternatieve zin: bedenk een manier/vorm om je geluid uit te voeren: 

Samen aan de slag

optie B

• met muziekinstrumenten

B

optie A

• met je stem
• met voorwerpen uit de klas

A

Opm Eva

Is het handig dat de leerlingen de opties ook zien? Of dit eruit halen en leerkracht uit toelichting kiezen en dan

Je leerkracht laat weten waarmee jij je verhaal mag verklanken  

Toelichting

Deel het werkblad (zie lesplan bij bijlagen) van de vorige les uit. 

In de vorige les hebben de leerlingen de eerste twee kolommen ingevuld: het geluid en hoe dit geluid klinkt. 

Stap 4 is het verklanken van dit geluid. Je kunt als leerkracht voor twee opties kiezen:

Optie A: laat de leerlingen hun stem en/of geluiden van alledaagse materialen uit de klas gebruiken. 

Optie B: laat de leerlingen instrumenten gebruiken om hun geluid te verklanken. 

Laat de leerlingen kolom 3 'verklanken' invullen op het werkblad. Schrijf bijvoorbeeld: 'het dichtklappen van een boek' of  'de noten CDEFG op klokkenspel' etc. 

   Iedereen kan componeren    

stap 5

Onderzoeken

Bedenk een teken voor je geluid

Vul deze in op jullie werkblad (kolom 4)

Denk goed na over je teken

Samen aan de slag

Toelichting:

Laat de leerlingen een teken/figuur bedenken voor ieder geluid. 

Daag de leerlingen uit om een teken te maken wat past bij de klank van het geluid. Bekijk samen ter inspiratie de voorbeeldplaatjes onder de 3 hotspots.

Laat de leerlingen in kolom 4 van het werkblad het teken invullen.  

   Iedereen kan componeren    

stap 6

Maak jullie eigen grafische partituur!
let op:

Uitvoeren

Samen aan de slag

volgorde

In welke volgorde klinken jullie geluiden? 

Schrijf van links naar rechts, net als in een boek. 

1

geluiden tegelijk

Klinken er ook geluiden tegelijk? Zet deze dan boven elkaar en niet na elkaar.

2

hoog en laag

Welk geluid klinkt hoog? En welke laag? 

3

hard en zacht

Welk geluid klinkt hard? En welke zacht? 
Maak je tekening kleiner als deze zachtjes moet klinken.

4

Opm Eva

In toelichting nog een suggestie bij te moeilijk neergezet. Laten staan of weghalen? 

Toelichting

Laat de leerlingen het werkblad omdraaien en een grafische partituur maken.

Je leest een grafische partituur altijd van links naar rechts. 
Geef de leerlingen de opdracht om hun 6 geluiden in de partituur te verwerken. Ze mogen een geluid herhalen. 

Laat de leerlingen nadenken over:

1. De volgorde van de geluiden - het geluid wat als eerste moet klinken, staat het meest links
2. Het tegelijk spelen van geluiden - wanneer je de tekens boven elkaar noteert klinken deze tegelijk. 
3. Hoog & laag - hoe hoger een geluid moet klinken, hoe hoger je deze op je blad tekent.
4. Hard & zacht (dynamiek) - hoe harder een geluid klinkt, hoe groter je het teken maakt. Hoe zachter, hoe kleiner.

• optioneel: tempo - hoe dichter op elkaar hoe sneller de geluiden worden gespeeld. 

Klik op de oogjes voor inspiratie!

Te moeilijk? Ga dan alleen aan de slag met punt 1&2 en laat 3&4 achterwege.

Optioneel: mocht je verder willen experimenteren met online muziek maken. Neem dan eens een kijkje op: 

https://musiclab.chromeexperiments.com/Kandinsky/

 

   Iedereen kan componeren    

stap 7

presenteren & evalueren

Presenteer je compositie in 2 minuten aan de klas:

• Laat jullie compositie horen.
• Vertel waarom jullie voor deze geluiden hebben gekozen.

Hoe ging het?

Geef ieder groepje een tip en een top.

Opm Eva

Schrijven de leerlingen een tip/top op een blaadje? Anders neemt het nog meer tijd in beslag? 

Toelichting

Laat de leerlingen per groepje hun compositie presenteren aan de klas. 

Laat de leerlingen uitleggen hoe ze hun compositie hebben gemaakt. 

   Iedereen kan componeren    

Stuur jullie compositie op!

Anne-Maartje is Componist des Vaderlands. Ze maakt een compositie speciaal voor het concert. 

Helpen jullie Anne-Maartje inspireren?

Wie weet gebruiken we een deel van jullie compositie in de voorstelling!

Anne-Maartje

mail ons!

Toelichting

Leg alle composities/grafische partituren van jullie klas achter elkaar en maak een foto. Je mag natuurlijk ook een filmpje maken van (een uitvoering) van een compositie. 
We zouden het erg leuk vinden als jullie dit met ons willen delen. Dat kan door een mail te sturen aan: [e-mail]

Op de site van Componist des Vaderlands verzamelen we alle composities vanuit heel Nederland voor deze voorstelling. 

Les 4 

We gaan op tour! - helemaal

Het slagwerk uit het orkest

Je eigen compositie

Filmpje over het theaterbezoek

Ben jij er klaar voor?

Nu heb je alles voor het concert geleerd! 
Ken je alle liedjes goed? In de volgende les kun je alles wat je moet kunnen nog een keer herhalen: Zoef Boem, Dit is de toekomst & We gaan op tour!

Toelichting

Gebruik de pen rechts onderin de slide om op het Digibord de vakjes letterlijk af te vinken.

Nieuwsgierig naar meer lesmateriaal van Phion?

Speel muzikale, snelle en grappige energizers in de klas!

En kijk op www.alledagenmuziek.com
voor elke dag klassieke muziek!

Klik hier voor de energizers!

Klik hier voor alle dagen klassiek!

Leer alles over het orkest! Kijk de serie Vlieg mee met Phion

Klik hier voor Vlieg mee met Phion!

Werkblad - Maak je eigen compositie

Namen:

	Geluid	Klinkt als	Verklanken	Tekenen
1
2
3
4
5
6

3

3

4

5

Werkblad - Maak je eigen compositie 2

6

hoog

laag