VariO academie activerende didactiek

• Studievaardigheden
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 6

Activerende didactiek

Inhoud

• Voorstellen
• Doel
  
• Startopdracht
• Theoretische achtergrond
• Activerende werkvormen
• Huiswerk
• Evaluatie

Voorstellen

Doel

Aan het eind van deze cursusreeks weten jullie wat activerende didactiek inhoudt en kunnen jullie activerende werkvormen toepassen in je les.

Startopdracht

Wat houdt 'activerende didactiek' in?

1. Noteer je antwoord op je blaadje.

Wat houdt 'activerende didactiek' in?

1. Noteer je antwoord op je blaadje.

2. Vergelijk je antwoord met je groepsgenoten.

Wat houdt 'activerende didactiek' in?

1. Noteer je antwoord op je blaadje.

2. Vergelijk je antwoord met je groepsgenoten.

3. Kom als groep tot een gezamenlijk antwoord.

Stuur hier een foto in van jullie gezamenlijke antwoord.

Theoretische achtergrond

Waarom activerende didactiek?

• Alle leerlingen 'bij de les'
• Attractief onderwijs
• Leerling doet het werk
• Gevarieerde lessen
  

Theoretische achtergrond

Complete instructie

Wie? - Individueel, duo's, groepjes?

Wat? - Wat moet er af zijn?

Wanneer? - Hoeveel tijd heb ik?

Hoe? - Wat heb ik nodig? Hoe voer ik de opdracht uit?

Klaar? - Wat moet ik doen als ik eerder klaar ben?

> Controle: heeft iedereen het begrepen? Heeft iemand nog vragen? Tip: vraag leerlingen het uit te leggen.

Theoretische achtergrond

Groepswerk

• Iedereen is verantwoordelijk voor het eindproduct.
• Ieder groepslid heeft een eigen (neven)taak.
• Docent bepaalt wie het woord krijgt namens de groep. Tip: gebruik een manier om willekeurig leerlingen te kiezen.
• Bij klassikaal: laat leerlingen eerst op elkaar reageren voordat je zelf het antwoord geeft.
  

Theoretische achtergrond

Groepswerk

• Iedereen is verantwoordelijk voor het eindproduct.
• Ieder groepslid heeft een eigen (neven)taak.
• Docent bepaalt wie het woord krijgt namens de groep. Tip: gebruik een manier om willekeurig leerlingen te kiezen.
• Bij klassikaal: laat leerlingen eerst op elkaar reageren voordat je zelf het antwoord geeft.
  

Theoretische achtergrond

Activerende werkvormen

'Stel een vraag'

1. Docent stelt een vraag.
2. Leerlingen denken individueel na en noteren het antwoord.
3. Leerlingen overleggen in groepjes en komen tot consensus.
   (Docent observeert, geeft feedback en helpt leerlingen op weg.)
   
4. Docent vraagt willekeurige leerlingen om het groepsantwoord.

Activerende werkvormen

'Stel een vraag'

• 'Veilig' voor leerlingen; het is een groepsantwoord.
• Hogere denkorde door discussie.
• Makkelijk in te bouwen in je les.
  

Activerende werkvormen

'Check-in-duo's'

1. Leerling voert de opdracht individueel uit.
2. Leerlingen vergelijken hun antwoorden in duo's. Is er een verschil? Dan zoeken ze samen het juiste antwoord op (in het lesboek, internet, enz.).
3. Optioneel: uitwisselen met ander duo.
4. Klassikaal: alleen de opdrachten bespreken waarover geen overeenstemming werd gevonden.

Activerende werkvormen

'Check-in-duo's'

• Meest geschikt bij vragen waar één antwoord juist is.
• Effectieve, makkelijke in te bouwen manier om huiswerk te bespreken.
• Leerlingen zijn meer met de lesstof bezig dan bij 'traditioneel' nakijken.

Activerende werkvormen

'Experts'

1. Elk groepslid heeft een eigen deeltaak: wordt 'expert' in dit onderdeel. (Alleen of in expertgroepen.)
   
2. Leerlingen presenteren hun kennis in het basisgroepje.
3. Optioneel: leerlingen bevragen elkaar op hun onderdeel.
4. Vervolg: toets of opdracht waarin alle onderdelen terugkomen.

Activerende werkvormen

'Experts'

Basisgroepen:

Expertgroepen:

                                                                                       ... enz.

Activerende werkvormen

'Expertgroepen'

• Grote verantwoordelijkheid doordat leerlingen afhankelijk zijn van elkaars werk.
• Presentatievaardigheden.
• Hogere denkorden door verwoorden, vragen stellen, enz.
• 'Expert worden' is ook thuis voor te bereiden.
• Niet altijd in te bouwen; onderdelen moeten gelijkwaardig zijn.
  

Activerende werkvormen

'Placemat'

1. Docent stelt een vraag of geeft een stelling.
2. Leerlingen schrijven individueel antwoord op een hoek van een vel papier.
3. Ieder groepslid licht zijn antwoord of standpunt toe.
4. De groep komt tot een gezamenlijk antwoord of standpunt in het midden van het papier.

Activerende werkvormen

'Placemat'

Activerende werkvormen

'Placemat'

• Communicatievaardigheden.
• Leren van elkaar.
• Vooral geschikt voor prikkelende vragen of stellingen; niet voor vragen met eenduidige antwoorden.

Activerende werkvormen

Huiswerk

Voor de volgende cursusdag (23 mei 15.15u - 16.30u):

Ontwerp één of meer lessen of lesonderdelen waarin je een activerende werkvorm toepast. Op 23 mei presenteren jullie kort wat je hebt gedaan en hoe je dit hebt ervaren. Tip: probeer hetzelfde lesonderdeel in meerdere klassen uit te voeren, zodat je verbeteringen meteen kunt toepassen.

Je kunt hiermee aan de slag tot 16.20u.

Evaluatie

Vond je de inhoud van deze cursus toepasbaar in je lessen?

😒🙁😐🙂😃

In de volgende cursus zou ik willen dat er aandacht besteed wordt aan...

meer activerende werkvormen

brainstorm- of werksessie

lessonup

anders (vul in op de volgende pagina)

Toelichting vorige vraag (en of andere feedback):

Verder lezen?

• Activerende werkvormen voortgezet onderwijs - J.H. Flokstra, uitgegeven door Stichting leerplanontwikkeling (SLO).
• Samenwerkende leren - S. Ebbens en S. Ettekoven