Brug thema 5 BS 5.4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Thema 5 waarnemen, gedrag en regeling

les van vandaag

5.4

datum pw

stripverhaal

vragen?

vragen over zintuigenpracticum

vragen over hw 5.3/5.8?

zorg dat je bij bent met je hw!

Wat is een prikkel?

1. een elektrisch signaaltje door een zenuw
2. een verandering in de omgeving
3. een verandering in de omgeving die je kunt waarnemen
4. een elektrisch signaaltje door de zenuw die je kunt waarnemen

vragen over HW van BS 5.2?

BS 5.4 het zenuwstelsel

Je kunt de bouw en functie van het zenuwstelsel beschrijven

Je kunt de bouw en functie van zenuwcellen en van zenuwen beschrijven

Je kunt een reflexboog beschrijven

begrippen 5.4

centrale zenuwstelsel/ruggenmerg/ spieren en klieren

zenuwcellen/cellichaam/uitlopers/zenuw

bewuste reactie/reflex

schakelcellen

Ruggenmerg

-Zenuwen van hoofd en hals direct & hersenen verbonden

-Zenuwen romp en ledematen & ruggenmerg verbonden

: impulsen gaan dan via ruggenmerg naar de hersenen

Bewuste reactie

Impulsen van zintuig via zenuwen naar je hersenen

Hersenen worden zich bewust wat er gebeurt

Impulsen van je hersenen naar spieren en klieren

Onbewuste reactie

Impulsen van zintuig via zenuwen naar ruggenmerg. Niet naar de hersenen.

Vaste snelle onbewuste reactie op een bepaalde prikkel

Reflexboog

Je lichaam reageert eerder dan je hersenen zich bewust zijn van wat er gebeurt.

In plaats van dat de schakelcellen in het ruggenmerg het naar je hersenen sturen, sturen ze direct de zenuwcellen aan die voor beweging zorgen.

Zenuw(cellen)

Cellichaam ligt in of vlakbij CZ

Uitlopers: geleiden impulsen naar het cellichaam toe of af

In werkelijkheid gaat er 1000-den impulsen tegelijk.
Alle uitlopers liggen bij elkaar = zenuw

Heel veel zenuwcellen = zenuw

Tussen de uitlopers isolatie

Om de zenuw ligt bescherming

Wat is de taak van de zenuwen

1. impulsen aanmaken
2. impulsen doorgeven aan de hersenen
3. ze verbinden CZ met de rest van lichaam
4. ze produceren bepaalde stoffen

Elke uitloper is omgeven door een dun laagje, waarom is dat?

Uit welke twee onderdelen is een zenuwcel opgebouwd?

Orgaan dat prikkels op kan vangen.

Orgaanstelsel dat bestaat uit hersenen, ruggenmerg en zenuwen.

Gedeelte van het zenuwstelsel dat uit hersenen en ruggenmerg bestaat.

Cel in het zenuwstelsel die impulsen kan geleiden.

Cel in een zintuig waar een prikkel wordt omgezet in een impuls.

Zintuig

Zenuwstelsel

Centraal zenuwstelsel

Zenuwcel

Zintuigcel

zenuwcellen

1 gevoelszenuwcel: geleiden impulsen van zintuigen naar CZ

2 bewegingszenuwcel: geleiden impulsen van CS naar spieren of klieren

3 schakelcellen: geleiden impulsen binnen CZ, verbinden uitlopers van 1 en 2

bewuste reactie

impuls van zintuigen naar hersenen naar spieren

langzamere bewuste reactie, waarbij beslissing is genomen

reflex

impuls van plek waar prikkel is opgewekt naar ruggenmerg (muz die in hoofd)

vaste, snelle, onbewuste reactie op bepaalde prikkel

bijv ooglidreflex

Reflexboog

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

• zintuigcel
• gevoelszenuwcel
• schakelcellen in
   ruggenmerg of hersenstam

begrippen 5.4

centrale zenuwstelsel/ruggenmerg/

klier

zenuwcellen/cellichaam/uitlopers/zenuw

bewuste reactie/reflex

schakelcellen

Huiswerk BS 5.4

Maak een samenvatting van 5.4, post deze op Classroom

Maak van 5.4 opdrachten 1 t/m 3 en 5 t/m 7