Centraal veneuze lijn

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

 PICC, CVC, PAC

Leerdoelen 

De student kan aan het einde van deze les toelichten waarom een zorgvrager een bijzonder infuus nodig heeft (CVC, PICC, port-a-cath), hoe deze worden ingebracht en op welk plek in het lichaam dat gebeurt.

Afkortingen

CVC staat voor Central Venous Catheter, 

wordt ook aangeduid als CVK (centraal veneuze katheter) 

of CVL (centraal veneuze lijn)

PICC staat voor Perifeer Ingebrachte Centrale Catheter

PAC staat voor Porth-A-Cath

Indicatie

• Langdurig toedienen van zeer geconcentreerde vloeistoffen (medicatie of TPV) via bloed
• Bloedafname 

In welke vene kan een CVC worden
ingebracht?

Subclavia

Jugularis

Femoralis

Wat zijn de voordelen van een CVC?

Wat kan je doen om een luchtembolie te voorkomen?

Wat is een lijnsepsis?

Lijnsepsis

Lijnsepsis is bloedvergiftiging die ontstaat doordat bacteriën in de bloedbaan zijn gekomen en zich in de toegangsweg(lijn) hebben genesteld. Dit kan leiden tot een ernstige situatie. 

Om een lijnsepsis te voorkomen moet steriel 

en erg zorgvuldig gewerkt worden. 

Porth-a-cath

Indicatie

• Frequent/lange  periode waarin medicatie moet worden toegediend en bloed moet worden afgenomen.


• De ‘grote aders’ waarin de port-a-cath geplaatst wordt zijn  niet makkelijk rechtstreeks aan te prikken. Dus wordt gekozen voor port-a-cath die directe toegang geeft tot deze dieper liggende aders.

Waar?

Borstkas, rechts of links,  de katheter wordt ingebracht in een groot bloedvat onder subclavia.

Werking

De implanteerbare poort werkt als volgt:

Er wordt onderhuids een klein doosje van ongeveer 1à 2 centimeter doorsnede geplaatst (poort);

Het doosje is verbonden met een fijn lang slangetje (katheter);

het slangetje wordt ingebracht tot in een grote ader.

Elke keer wanneer een injectie, infuus of bloedafname nodig is, wordt de geïmplanteerde poort aangeprikt in plaats van uw bloedvaten.

Na plaatsen 

• Aanprikken door vpk (bij zwelling pijnlijk, daarna normale aanraking met naald).
• Bij continue en langdurige toediening van medicijnen of infusie wordt de naald eenmaal per week voor een nieuwe vervangen. 
• Wanneer de poort niet wordt gebruikt, dan dient deze iedere zes weken met een heparine-oplossing te worden gespoeld.
• Kan zelfs jaren blijven zitten, zolang die gebruikt wordt.

Waar wordt de port-a-cath geplaatst?

1. Vene, bovenarm
2. Arterie,borstkas
3. Arterie, bovenarm
4. Vene, borstkas

PICC lijn

Periphered Inserted Central catheter

Indicatie

• Medicijnen worden op een veilige en niet pijnlijke manier toegediend
  
• De PICC-lijn kan wel tot 12 maanden in het lichaam blijven
  
• Contrastvloeistof voor een CT-scan kan ook via de PICC-lijn worden toegediend.

Waar?

Een PICC-lijn is een centraal infuus dat in de ader van de bovenarm geplaatst wordt. Het uiteinde van de lijn komt in de grote holle ader in de borstkas, net boven het hart.

verschil perifeer en centraal infuus.

Sleep de juiste term naar de uitleg ernaast

ingebracht door arts of verpleegkundige

ingebracht door een arts

geschikt voor parenterale voeding

geschikt voor bloedtransfusie

centraal infuus

perifeer infuus

centraal infuus

perifeer infuus

PICC lijn

Perifeer infuus

Centraal infuus

Port a cath

Bepaling infuussoort

• De arts bepaalt welk infuus je krijgt
  
• Dit is afhankelijk van verschillende dingen zoals soort vloeistof, aantal lumen, gebruiksfunctie.

TPV: totale parenterale voeding: Grotere hoeveelheden en langere tijdsduur

PPV: Perifere parenterale voeding (7 tot max 10 dagen) tot max 2 li per 24u

Over een centrale lijn 

kun je TPV geven.

TPV = Totale Parenterale Voeding

​Als de darmen niet voldoende voeding (en/of vocht) kunnen opnemen, is het mogelijk dit via de bloedbaan toe te dienen. Zo krijg je toch de benodigde voeding, vitamines en mineralen (en/of vocht) binnen. Parenteraal betekent letterlijk 'buiten de darm'.

TPV complicaties

• atrofie van het slijmvlies maagdarmkanaal
  
• ontstaan van maagulcera
  

CVC lijn wordt specifiek gebruikt bij
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Zeer geconcentreerde vloeistoffen toedienen
2. TPV toedienen
3. Medicatie toedienen
4. Bloed afnemen

Neem eventuele vragen mee naar de volgende les!