4v-Genetica-Les5-10022021-hk

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

B4: Geslachtschromosomen

Genetica - Les 5

Leerdoelen:

- je kunt beschrijven hoe recombinatie tot nieuwe combinaties van allelen leidt

- je kunt beschrijven op welke wijze geslachtschromosomen het geslacht bepalen

- je kunt een kruisingsschema maken voor X-chrom. overerving

- je kunt uit dit schema of stamboom frequenties van fenotypen en genotypen afleiden

Geslachtschromosomen

- 

Bij meeste dieren (en mensen!) bepaalt 1 paar chromosomen het geslacht (bijv. XX en XY)

- op X andere genen dan op Y

In kruisingsschema:

	X A	X a
X A	X A X A	X A X a
Y	X A Y	X a Y

In welke cellen komen geslachtschromosomen voor?

1. in geslachtscellen
2. in lichaamscellen
3. in geslachtscellen en in lichaamscellen
4. alleen in bevruchte eicellen

Van wie kreeg een jongen zijn X-chromosoom?

1. van zijn vader
2. van zijn moeder
3. van zijn oma van vaders kant
4. dat is niet te zeggen

Honingbijen

Honingbijen doen niet aan geslachtschromosomen. Darren (=mannetjes) ontwikkelen zich uit onbevruchte eitjes. Koninginnen (en werksters) uit bevruchte eitjes.

Voor honingbijen geldt: n = 16 

Hoeveel chromosomen bevat de kern in een pootcel van een koningin?

1. 16
2. 24
3. 32
4. 8

Hoeveel chromosomen bevat de kern van een pootcel van een dar?

1. 16
2. 24
3. 32
4. 8

Zal bij de vorming van zaadcellen in een dar reductiedeling (meiose) plaatsvinden? Leg je antwoord uit.

Een stamboom

Kijk naar opdracht 51 in je boek (blz. 152). Bekijk de stamboom en de stellingen van de leerlingen.

Wat kun je zeggen over de uitspraak van leerling 1 tov. leerling 2 ?

Wat kun je zeggen over de uitspraak van leerling 3?

Voor een fruitvlieg geldt: n=4
Hoeveel verschillende genotypen kunnen geslachtscellen van een fruitvlieg bevatten?
(Ga er vanuit dat geen mutatie optreedt)

1. 4
2. 8
3. 16
4. 32

Huiswerk

Bestudeer B4: Geslachtschromosomen

Maak opdrachten 40 t/m 51

 ( Extra: Lees Context '1 X is genoeg' 

Maak opdrachten 52 t/m 54 )