Drogredenen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Drogreden

Een drogreden is een reden of redenering die niet klopt, maar wel aannemelijk lijkt. Drogredenen worden vaak in discussies gebruikt, maar ook wel in andere situatie

Drogredenen

• Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
• Cirkelredenering
• Verkeerde vergelijking
• Generalisatie

De onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Er wordt tussen twee zaken een oorzaak-gevolgrelatie gelegd, terwijl die er niet is.

Veel ouderen die op een e-bike rijden hebben een ongeval gehad, dus is het rijden met een e-bike gevaarlijk.

Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

'Sinds de jaren tachtig worden er computers gebruikt in het basisonderwijs. En sinds de jaren tachtig hebben kinderen minder parate kennis. Door het gebruik van computers op school hebben kinderen dus minder parate kennis.'

 De cirkelredenering

Bij een cirkelredenering herhaal je je standpunt, alleen anders geformuleerd.

Ik vind haar niet aardig, want ik mag haar niet.

Cirkelredenering

'Dit kabinet maakt er echt een puinhoop van, want het kabinet doet helemaal niets goed!

De verkeerde vergelijking

Je vergelijkt onterecht twee zaken met elkaar.

Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In een bus zit die toch ook niet.

Verkeerde vergelijking

'Het geschiedenisonderwijs kan beter worden afgeschaft. Wat gebeurd is, is gebeurd. Een versleten jas gooi je toch ook weg!'

De overhaaste generalisatie 

Op grond van een of een enkel voorval wordt er een conclusie getrokken die voor alle gevallen geldt.

Mijn opa dronk elke dag een paar glazen jenever en is 98 jaar geworden, alcohol drinken is dus helemaal niet ongezond. 

Overhaaste generalisatie

'Hardlopen is helemaal niet gezond. Bij de marathon van vorige week is een man in elkaar gezakt en ter plekke overleden aan een hartaanval.'

Werklozen zijn te beroerd om te werken, dat zie je wel aan mijn buurman.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. overhaaste generalisatie

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

Supermarktmedewerkers moeten niet klagen als ze overuren maken, want winkeliers werken ook op koopavonden en zaterdag

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredening
4. generalisatie

er worden dingen met elkaar vergeleken die eigenlijk niet te vergelijken zijn

Iemand die niet vooraf een proefexamen maakt, haalt een slecht resultaat. Jim heeft een onvoldoende, dus hij heeft het proefexamen niet gemaakt.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een foute conclusie trekken; een verkeerde voorstelling van oorzaak en gevolg.

“Ik ben geen kleptomaan, want ik steel niet.”

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een spreker of schrijver gebruikt bij een cirkelredenering de bewering als het argument zelf. Vaak geeft de spreker of schrijver een definitie of omschrijving van de bewering in zijn argument, zoals in onderstaand voorbeeld een niet-kleptomaan per definitie niet steelt.

Drogredenen 2

• Onduiken van de bewijslast
• Onjuist beroep op het autoriteitsschema
• Onjuist beroep op het voor- of nadelenschema: vals dilemma
• Persoonlijke aanval

Onduiken van bewijslast

Je formuleert je argument zo dat je je tegenstanders ervan weerhoudt het standpunt tegen te spreken.

'Ik ben tegen de doodstraf. Ieder weldenkend mens is daar toch tegen!'

Ontduiken van bewijslast

'Als jij geen tegenargumenten kunt bedenken, dan is het dus waar.'

Onjuist beroep op het  autoriteitsschema

Je voert iemand op die helemaal geen autoriteit is op het gebied van het onderwerp van de discussie.

Onjuist beroep op het autoriteitsschema

'Ik weet zeker dat deze maaltijd gezond is, want dat heeft mijn fitnesstrainer gezegd.'

Onjuist beroep op het voor- of nadelenschema: vals dilemma

Als je de situatie zo voorstelt dat er maar twee -elkaar uitsluitende - mogelijkheden zijn (terwijl er veel meer zijn) is er sprake van een vals dilemma.

Je moet op de SP stemmen (standpunt), tenzij je graag een rechtse regering wilt

Onjuist beroep op het voor- of nadelenschema: vals dilemma

Je moet je kinderen geen mobiel geven, tenzij je wilt dat ze verslaafd raken aan sociale media.

Persoonlijke aanval

Dit is meestal in een discussie. Als iemand niet ingaat op de tegenargumenten van zijn tegenstander maar deze beschuldigt van onkunde, onbetrouwbaarheid of andere slechte eigenschappen is er sprake van een persoonlijke aanval.

De mensen die het achterlijke Nederlandse omroepstelsel goed vinden, zijn allemaal van die types met designbrillen uit de Amsterdamse grachtengordel.

Persoonlijke aanval

Als je tegen Zwarte Piet bent, dan ben je geen echte Nederlander.

Dat hoef ik niet te bewijzen, dat is gewoon zo!

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Vals dilemma
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

Condooms verergeren de verspreiding van aids, want dat zegt de paus.

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Vals dilemma
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

Rutte heeft belachelijke regels bedacht voor de lockdown, omdat hij niet weet waar hij het over heeft.

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Vals dilemma
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

Of we laten de ouderen doodgaan door het coronavirus of we kiezen ervoor om de ondernemers de nek om te draaien.

1. Verkeerd autoriteitsargument
2. Vals dilemma
3. Persoonlijke aanval
4. Ontduiken van bewijslast

Niet vergeten:

1) 10 mei: verwerkingsopdracht boek 3 voor feedback

2) 20 mei: verwerkingsopdracht boek 3 voor cijfer

3) 15 juni: verwerkingsopdracht boek 4