Meervoudsvormen en verkleinvormen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Wat ga je doen vandaag?

We nemen de spelling van meervoudsvormen

en verkleinwoorden door! 

Meervouden op -s

Schrijf de -s aan een woord vast als de uitspraak correct blijft.

Voorbeelden:

Kamers

Logés

Dominees

Om uitspraakproblemen te voorkomen 's!

• Bij afkortingen: vwo's, cao's & cd's
  
• In woorden die eindigen op: a, i, o, u en y: bikini's, piano's, accu's, lama's, hobby's
• UITZONDERINGEN: etuis, bureaus, cowboys, jockeys, essays (geen uitspraakprobleem)

Meervouden op -en

Schrijf -en aan het woord vast: stoelen, koorden, mensen

• Klinkerweglating: leraar > leraren
• Medeklinkerverandering: glas > glazen
• Mederklinkerverdubbeling: rok > rokken

Let op!!

Een woord dat eindigt op een onbeklemtoonde -ik-, -es of -et, verdubbelt de laatste medeklinker niet.

Havik > haviken

Stommerik > stommeriken

Meervouden met -s of -en

Er zijn woorden met twee meervoudsvormen, met -s of met -en.

Groentes > groenten

Aardappels > aardappelen

Gemeentes > gemeenten

Meervouden op -ie

Woorden die eindigen op -ie krijgen soms een -s (directies, kanaries), maar in andere gevallen -n (bacteriën) of -en (melodieën). Voor meervouden op -n of -en is de regel:

Klemtoon op -ie > meervoud met -iën

• Industrie > industrieën

Klemtoon niet op -ie > meervoud met -n; trema op de e die er al staat

• Olie > oliën 

Meervouden op -ee

Woorden die eindigen op -ee krijgen in het meervoud altijd -ën erbij.

Twee > tweeën

Zee > zeeën

Vreemde meervouden

Oorspronkelijke Latijnse woorden hebben soms twee meervoudsvormen:

Museum > museums , musea

Datum > datums, data

Medium > mediums, media 

Verkleinwoorden

• De meeste verkleinwoorden zijn eenvoudig te maken:
  

bank - bankje

film - filmpje

tafel - tafeltje

slang - slangetje

Verkleinwoorden

Bij verkleinwoorden op een a, é, o of u wordt de klinker verdubbeld.

auto - autootje

café - cafeetje

opa - opaatje

kano - kanootje

accu - accuutje

Verkleinwoorden

• Verkleinwoorden op de y. 
  

baby - baby'tje

sherry - sherry'tje

spray - spraytje

cowboy - cowboytje

• Verkleinwoorden op i krijgen ie. 
  

taxi - taxietje

Verkleinwoorden

• Verkleinwoorden van cijfer- of letterwoorden krijgen ook een apostrof.
  

A4 - A4'tje

tv - tv'tje

Onthouden!

machine - machientje

aspirine - aspirientje

jongen - jongetje

karbonade - karbonaadje

pudding - puddinkje

Wat ga je doen?

Lees de theorie van hoofdstuk 4 en oefen de dicteewoorden. Volgende week donderdag heb je een toets van 4.3 en 4.4. Oefen de theorie van beide paragrafen.