les 5: tekstdoelen, leesstrategieën, feiten-meningen, beeld-opmaak

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, t
• Leerjaar 4

Welke worst is zonder R, ook worst?

Teksten leren begrijpen

Tekstbegrip

• Onderwerp en hoofdgedachte
• Leesstrategieën 
• Tekstdoel
• Feiten en meningen
• Functies inleiding en slot
• Tussenkopjes
• Tekstverbanden en      signaalwoorden
• Betekenis onbekende woorden

Tekstdoelen

• Informeren: je geeft informatie
  
• Instructies geven: je legt stap voor stap uit hoe iets moet gebeuren.
  
• Overtuigen: je wil je mening geven en meestal geef je dan ook argumenten. Met argumenten probeer je de lezer te overtuigen van je mening, dus het tekstdoel is overtuigen.
  
• Activeren: je wil dat de lezer iets doet of juist niet doet.
  
• Amuseren (of ontroeren): je wil bij de lezer emoties oproepen
  

Hoe herken je het verschil?

De hoofdgedachte is waar de tekst over gaat in 1 tot 3 woorden.

1. Klopt
2. Klopt niet

Welke leesstrategie pas je toe als je wilt weten of je een artikel helemaal wil lezen of niet?

1. Scannend lezen
2. Zoekend lezen
3. Grondig lezen
4. Kritisch lezen

Het tekstdoel van een aanmeldformulier voor een schoolfeest is....

1. informeren
2. activeren
3. overtuigen
4. instrueren

Bij een feit kun je controleren of de informatie juist is, bij een mening niet.

1. klopt
2. klopt niet

docent.plot26.nl

Opdrachtje:

Zoek zo snel mogelijk twee voorwerpen: een rood voorwerp en een groen voorwerp.

• Ik lees een aantal stellingen voor. Is de stelling juist, dan houd je het groene voorwerp voor de camera. Is de stelling onjuist, dan houd je het rode voorwerp voor de camera.

Stellingen over de indeling van een tekst

1. De titel vertelt vaak al iets over het onderwerp van de tekst.
2. 'Illustratie' en 'plaatje' betekent hetzelfde.
3. In de inleiding van een tekst staat altijd de mening van de schrijver.
4. Een tussenkopje is hetzelfde als een alinea. 
5. Onder tussenkopjes staan deelonderwerpen van een tekst.
6. De belangrijkste informatie in een alinea vind je vaak aan het begin of het einde van de alinea.
7. Je kunt de hoofdgedachte van de tekst vaak vinden in de inleiding of het slot van de tekst.
8. Een mening kun je controleren op juiste feiten.
9. Met een argument onderbouw je je mening.

Maak de tussentijdse oefentoets bij werkblad 2 (met jullie eigen vragen)

• Open de bijlage op Magister bij de les van vadaag
• Maak de opdrachten in het document 
  
• Mail de ingevulde toets naar mij: [e-mail] 
• Blijf in Teams, camera en mic uit
• Eerder klaar = pauze
• NIET AF = NABLIJVEN
  

Wat hebben we vandaag aangestipt:

• Leesstrategieën
• Tekstdoel
  
• Tekstsoort
• Feiten en meningen
• Indeling van een tekst
  

Met welke onderdelen van
vandaag zou je graag nog
meer willen oefenen?

Beeld en opmaak

De drie functies van afbeeldingen:

1. de afbeelding dient om aandacht te trekken
2. de afbeelding is nodig om de tekst te begrijpen
3. de afbeelding voegt een nieuw informatie-element toe.