4F: Oefenen met examenteksten -1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, t
• Leerjaar 4

Oefenen met teksten voor examen

Tekstdoelen

• Informeren: je geeft informatie
  
• Instructies geven: je legt stap voor stap uit hoe iets moet gebeuren.
  
• Overtuigen: je wil je mening geven en meestal geef je dan ook argumenten. Met argumenten probeer je de lezer te overtuigen van je mening, dus het tekstdoel is overtuigen.
  
• Activeren: je wil dat de lezer iets doet of juist niet doet.
  
• Amuseren of ontroeren: je wil bij de lezer emoties oproepen
  

Tekstsoorten

• Een informatieve tekst, bijvoorbeeld een nieuwsbericht of een artikel.
• Een instructie, bijvoorbeeld een kookboek of een opdracht in een schoolboek.
• Een overtuigende tekst, bijvoorbeeld een recensie of een betoog in de krant.
• Een activerende tekst, bijvoorbeeld een advertentie of een bijsluiter bij medicijnen.
• Een amuserende of emotieve tekst, bijvoorbeeld een stripverhaal of gedicht

Zoek in je omgeving naar een stukje tekst.
Maak er een foto van en upload de foto hier.
Zet erbij wat voor een soort tekst dit is (blz. 30).

Leesstrategieën

• Ontspannend lezen: gewoon lekker lezen!
• Zoekend lezen: Je zoekt naar een geschikte tekst of naar bepaalde informatie.
• Scannend lezen: Je wilt snel weten waar een tekst over gaat en of hij interessant is om verder te lezen.
• Grondig lezen: Je wilt echt begrijpen wat je leest en je wilt het onthouden.
• Kritisch lezen: Je wilt weten of het waar is wat je leest en of jij het met de tekst eens bent.

Welke leesstrategie gebruik je als je een samenvatting moet schrijven?

1. Scannend lezen
2. Grondig lezen
3. Zoekend lezen
4. Ontspannend lezen

Welke leesstrategie pas je toe als je de bonusfolder van de Albert Heijn krijgt en wilt weten of de yoghurt in de aanbieding is.

1. Scannend lezen
2. Zoekend lezen
3. Grondig lezen
4. Kritisch lezen

Beeld en opmaak

De drie functies van afbeeldingen:

1. de afbeelding dient om aandacht te trekken
2. de afbeelding is nodig om de tekst te begrijpen
3. de afbeelding voegt een nieuw informatie-element toe.

Tekstdoelen

• Informeren: je geeft informatie
  
• Instructies geven: je legt stap voor stap uit hoe iets moet gebeuren.
  
• Overtuigen: je wil je mening geven en meestal geef je dan ook argumenten. Met argumenten probeer je de lezer te overtuigen van je mening, dus het tekstdoel is overtuigen.
  
• Activeren: je wil dat de lezer iets doet of juist niet doet.
  
• Amuseren of ontroeren: je wil bij de lezer emoties oproepen
  

Welke tekstsoort hoort bij welk tekstdoel?

Activeren (handelen)

Amuseren (emoties)

Overtuigen (mening)

Informeren (informatie)

Feiten of meningen?

Hoe herken je het verschil?

Wat past waar? Feit of mening?

Feit

Mening

Feit

Mening

Feit

Mening

Opdrachtje:

Zoek zo snel mogelijk twee voorwerpen: een rood voorwerp en een groen voorwerp.

• Ik lees een aantal stellingen voor. Is de stelling juist, dan houd je het groene voorwerp voor de camera. Is de stelling onjuist, dan houd je het rode voorwerp voor de camera.

Stellingen over de indeling van een tekst

1. De titel van een tekst is altijd een korte samenvatting van die tekst.
2. De inleiding van een tekst bestaat altijd uit één alinea.
3. Je kunt de hoofdgedachte van de tekst vaak vinden in de inleiding of het slot van de tekst.
4. De belangrijkste zinnen in een alinea staat vaak in de eerste of laatste zien van die alinea.
5. Een tussenkopje is hetzelfde als een alinea. 
6. Een tekst eindigt altijd met een conclusie.

Wat hebben we vandaag aangestipt:

• Tekstsoorten
• Leesstrategieën
• Doel van een tekst
  
• Beeld en opmaak 
• Feiten en meningen
• Indeling van een tekst
  

Welke onderdelen van
vandaag zou je graag nog
behandeld willen zien?