Diabetes en complicaties les 5

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

 Diabetes & Verschijnselen+ complicaties

Leerdoelen

Na deze les:

Studenten weten wat diabetes inhoud (oorzaken/symptomen/complicaties en behandeling)

Student weet het verschil tussen een hyper en hypo

Studenten kan de complicaties op korte en lange termijn bij diabetes opnoemen. 

Les planning

1. presentie 5 min
2. herhaling vorige week 10 min 
3. Welke types diabetes zijn er.
   
4. Verschijnselen bij hypo en hyper.
   
5. Complicatie op korte / lange termijn.
   
6. Verpleegkundige interventies.
   
7. Opdracht in les + magister+ huiswerk Thiemen.

Herhaling vorige lessen

Er volgen meerkeuze vragen op die op tijd gaan. Je hebt 30 seconden om te antwoorden. Om te kijken wat jullie hebben onthouden van de vorige lessen. 

Wat is de pancreas?

1. Lever
2. Galblaas
3. Alvleesklier

De pancreas is een orgaan met

1. Endocriene functie
2. Exocriene functie
3. Endo- exocriene functie
4. Digestieve functie

In de pancreas wordt het hormoon glucagon aangemaakt

1. Juist
2. onjuist

In de pancreas liggen de eilandjes van Langerhans. Welke 2 hormonen worden hier gemaakt?

1. Insuline en glucagon
2. insuline en glucose
3. Oxytocine en glucageen
4. Melatonine en TSH

Insuline wordt door de pancreas afgegeven d.m.v.

1. interne secretie
2. externe secretie

Wat is de functie van de exocriene pancreas?

1. Maken insuline en glucagon
2. Maken lipase, amylase en pepsine
3. Maken lipase, amylase en trypsine
4. Maken insuline en glycogeen

Hoe krijg je diabetes?

• Ruim 800.000 mensen hebben diabetes!

• 9 op de 10 heeft type 2.

• Ongezonde leefstijl
  
• Verminderde lichaamsbeweging
  
• Overgewicht
  
• Erfelijkheid/ aanleg
  
• wie kan er uitleggen hoe dat zit in de pancreas?

Type 1

• 1 op de 10 mensen heeft type 1
  
• Lichaam (alvleesklier) maakt helemaal zelf geen insuline meer aan.
  
• Afweersysteem vernielt cellen die insuline aanmaken.
  
• Bloed glucose spiegel stijgt
• glucose wordt niet opgenomen in de lever en spiercellen
• Geen brandstof aanwezig waardoor de stofwisseling totaal verstoord is  geraakt.
• Onvoldoende verbranding van vetten
• zure afvalstoffen komen in het bloed terecht ( metabole acidose) 
• Geur van aceton  

1. 
   

Type 2 

• Ouderdomsdiabetes in de volksmond
  
• 9 op de 10 mensen
• Lichaam (alvleesklier) maakt gedeeltelijk geen insuline meer aan.
  
• Teveel suiker in het bloed.
  
• Meestal zijn aangepaste leefstijlgewoonten voldoende
• Meestal is alleen medicatie voldoende, soms is  insuline spuiten noodzakelijk.
  

Zwangerschapsdiabetes 

• Dit ontstaat tijdens de zwangerschap komt voor bij 1 op 20
• Dit ontstaat door de hormonale verandering ( endocrine stelsel)
• Na de zwangerschap hersteld het bloed glucose zich naar normaal
• Complicatie is een te groot kind voor de bevalling.
• Grote kans van het ontwikkelen van diabetes type 2

Diagnose diabetes 

• Bij nuchter bloedsuiker niet boven  6mmol/l zijn
  
• Niet nuchter mag het niet boven de 11mmol/l zijn
  
• HbA1c= de bloed glucose waarden van 8 tot 12 weken
• Is deze waarde 6.5%(48 mmol/mol) dan heb je diabetes

HBa1c =de glucose waarde 8a12 weken

Hoge/lage bloedsuiker

Meten is weten!

Hyper = te hoog

Hypo = te laag

Hyper (hoog)

• veel urineren
• veel dorst hebben en houden
  
• vermoeid zijn 
• plotselinge humeurigheid, snel boos worden
• misselijk zijn of overgeven
  
• alles voelt vervelend
  

Hypo (laag)

• zweten
  
• trillen
  
• duizelig zijn
  
• plotseling wisselend humeur (opeens boos worden bijvoorbeeld) ongeconcentreerd zijn
  
• hoofdpijn
  
• moe zijn
  
• hongerig zijn
  

Een normale bloedsuikerwaarde is tussen de:

1. 2 en 6 mmol/l
2. 3 en 7 mmol/l
3. 4 en 8 mmol/l
4. 5 en 10 mmol/l

Bij diabetes type 2 wordt er ...

1. ... geen insuline aangemaakt.
2. ...te weinig insuline aangemaakt en/of reageert het lichaam er niet meer goed op.
3. ... wel insuline aangemaakt, maar wordt weer afgebroken.

Bij een te lage bloedsuikerwaarde spreken we van een hypo, dus onder de 4 mmol/l.

Waaraan kun je dit herkennen?

1. Moeilijk ademen, uitdroging en overgeven
2. Dorst, veel plassen en onrustig.
3. Sufheid, honger, slecht zien, hoofdpijn en bleek

Bij een ernstige hypo zie je:

• - sufheid
• - bewustzijnsverlies
• - uiteindelijk coma

Bij een te hoge bloedsuikerwaarde spreken we van een hyper, dus boven de 9 mmol/l.

Waaraan kun je dit herkennen?

1. Trillen, duizelig en zweten
2. Moeheid, dorst en vaak plassen
3. Onrustig, slecht zien, concentratieverlies

Symptomen van een ernstig verhoogde bloedsuiker zijn:

• steeds zwakker worden

• sufheid (of zelfs coma)

• moeilijk ademen (snel en/of diep)

• uitdroging

• overgeven

Hoe kun je een hypoglykemie behandelen?
Meerdere antwoorden mogelijk

1. Client laten eten
2. glucagon geven per injectie
3. Insuline per injectie geven
4. infuus aanleggen met glucose oplossing

Behandeling Diabetes

• Genezing nog (niet) mogelijk!

• Gezond eten
• Behandeling met medicijnen
• Behandeling met insuline
• Waarom moet de bloed suiker stabiel zijn ?

Complicaties D.M.

Arteriosclerose ​

Retinopathie 

Nefropathie​

Neuropathie​

Diabetes voet

Verhoogde infectiekans​

Leerdoelen behaald 

Na deze les:

Wat is diabetes en wat is de oorzaak ?

Wat is het verschil tussen en hypo en hyper ?

Wat zijn complicaties op korte en lange termijn?

Wat is de behandeling bij diabetes?

Hoeveel leerdoelen heb ik behaald?

1 van de 3

2 van de 3

3 van de 3

Ik kan alle vragen in deze lesson-up beantwoorden...

Zeker weten!

Oei, ik twijfel een beetje of ik alles weet

50/50

Zeker niet

Ik heb nooit opgelet

Na deze les, 

wil ik...

de uitleg nog 1 keer horen

meer voorbeelden krijgen

meer oefeningen maken

de leerstof thuis nog even bekijken

overgaan naar nieuwe leerstof

nog meer te weten komen over de leerstof

niet meer te weten komen over de leerstof

nog iets anders (vul de vraag op de volgende slide in)

Huiswerk volgende les

Maak in groepjes van maximaal 3 personen een quiz over diabetes van ongeveer 10 min deze gaan we dan spelen in de volgende les. Denk hierbij aan alles wat met diabetes heeft te maken.  Je mag hiervoor Kahoot, PowerPoint, LessonUp of Quizlet gebruiken. Het moeten kennis vragen zijn om je mede studenten uit de dagen in hun kennis. 

Afsluiting