Argumenteren: standpunt en argument

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Standpunt en argument

4vwo 

Vandaag

- Opfrissen: wat weten we nog over standpunten en argumenten vanuit klas 3?;

- Uitleg paragraaf 1: standpunt en argument; 

- Quizvragen;

-  Aan de slag met opdrachten 1, 3 en 5. 

Argumenteren?

Overtuigen

De essentie van een overtuigende tekst is het standpunt. 
--> Dit is vaak tevens (een deel van) de hoofdgedachte van de tekst.

Standpunt:
- een ander woord voor stelling/mening/visie
- Soms al zichtbaar in de titel; vaak in de inleiding en/of het slot
- Herkenbaar aan signaalwoorden, zoals: volgens mij, mijns inziens, ik denk dat, mijn conclusie is dat, dan ook, dus, daarom, kortom en werkwoorden als "vinden" en "moeten". 

Impliciete en expliciete standpunten

Een standpunt kan expliciet (direct) of impliciet (indirect) verwoord worden. Impliciete verwoording van standpunten gebeurt (bijna altijd) door een retorische vraag te stellen of door een vergelijking te maken. Vergelijk:

1. Expliciet: Ik vind dat je ook vertalingen op je leeslijst mag zetten bij het vak Nederlands.
2. Impliciet: Het is toch raar dat je bij het vak Nederlands geen vertalingen op je lijst mag zetten? --> retorische vraag
Vertalingen mogen niet op je lijst. Alsof Saskia Noort beter schrijft dan een auteur als Viginia Woolf. --> vergelijking 

Argumenten

Alleen het noemen van een standpunt is niet voldoende. Je hebt argumenten nodig om dit standpunt te onderbouwen.

Vaak herkenbaar aan signaalwoorden, zoals "want, omdat, aangezien, immers, namelijk, dat blijkt uit, de reden hiervoor is, ten eerste en bovendien".

Standpunt --> Mening

Argumenten --> Onderbouwing waarom de schrijver iets vindt.

Standpunt + Alle argumenten = argumentatiestructuur

Feitelijke en waarderende argumenten

Het standpunt ga je dus onderbouwen met argumenten. Dit kan gebeuren met feitelijke (objectieve) of waarderende (subjectieve) argumenten. 

Feitelijke argumenten zijn controleerbaar; je kunt nagaan of ze waar of niet waar zijn. 
Waarderende argumenten bevatten een waardeoordeel, waar een ander het mee eens of oneens kan zijn.

Feitelijke en waarderende argumenten

Een voorbeeld:
Standpunt: De abortuswet in Amerika moet herzien worden.

Feitelijk argument: Toen abortus nog legaal was in Amerika, was er minder kindersterfte dan nu het geval is. 

Waarderend argument: Een vrouw moet zelf kunnen beslissen over haar lichaam.  

Subargumenten

Argument dat het argument weer ondersteunt. Dit zien we met name bij waarderende argumenten. 

Standpunt: De abortuswet in Amerika moet herzien worden.

Waarderend argument: Een vrouw moet zelf kunnen beslissen over haar lichaam.  
Subargument: Uit onderzoek blijkt dat 80% van de vrouwen stress ervaart door het ontnemen van keuzevrijheid bij zulke grote thema's. 

Volgorde standpunt - argument

Een argument kan zowel vóór als áchter het standpunt staan waar het bij hoort. We werken volgens het want-dus-principe.

De scholen moeten pas om 09:30uur beginnen. (dus)
Kinderen beginnen dan meer uitgerust aan hun dag. (want)

Tegenargumenten en weerleggingen

Tegenargumenten ontkrachten een standpunt en/of argument. Je kunt ze herkennen aan signaalwoorden als maar, toch, daarentegen, hoewel, aan de andere kant, tegenover.

Door aan te tonen dat een tegenargument niet klopt, versterk je je eigen standpunt weer. Dit noemen we weerlegging. 

Voorbeeld weerlegging 

Standpunt: Het verbod op abortus leidt tot meer kindersterfte in Amerika. 

Tegenargument: Kindersterfte kan ook dalen door betere gezondheidszorg en andere maatschappelijke verbeteringen, los van de abortuswet.
Weerlegging: De stijging van kindersterfte sinds het verbod laat zien dat abortuswetgeving wél een directe impact heeft.

Parijs heeft de mooiste musea van de wereld. Ik ga graag naar Parijs.

1. standpunt - argument
2. argument - standpunt

Lezen is goed voor je. Het vermindert stress en je traint je concentratievermogen.

1. standpunt - argument
2. argument - standpunt

Lezen vermindert stress en je traint je concentratievermogen. Lezen is goed voor je.

1. standpunt - argument
2. argument - standpunt

Het vaccinatieprogramma begint in januari.
Feitelijk of waarderend?

1. feitelijk
2. waarderend

Ik vind ambtenaren luie mensen.
Feitelijk of waarderend?

1. feitelijk
2. waarderend

Die demonstratie liep gigantisch uit de hand.
Feitelijk of waarderend?

1. feitelijk
2. waarderend