H4/V4 - Argumenteren les 1 en 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Argumenteren - Standpunt, argument en argumentatie-structuren

havo/vwo leerjaar 4

Wat is jouw mening hierover?

Je mening geven is....

1. objectief
2. subjectief

Standpunt

• Als je een standpunt over iets inneemt, dan geef je je mening over die zaak. Het standpunt is de essentie (=hoofdgedachte) van een overtuigende tekst.
• Je kunt het standpunt vinden in de titel of inleiding (mening, gedachte, visie, idee) of slot (conclusie).
• Je herkent het aan signaalwoorden als volgens mij, mijns inziens, ik denk dat, mijn conclusie is dat, dan ook, dus, daarom, kortom en werkwoorden als vinden en moeten.

Expliciet en impliciet (=indirect)

• Een standpunt kan expliciet genoemd worden, maar ook impliciet (door bijvoorbeeld een retorische vraag te stellen of een vergelijking te maken).

• Is het echt nodig om zoveel foto's van jouw vakantie te posten? (impliciet)
• Standpunt: Ik vind dat je te veel foto's post van jouw vakantie. (expliciet)

Het transferbedrag voor die voetballer is 200 miljoen dollar; alsof hij Messi of Neymar is! (impliciet)

Argumenten

Om je standpunt te onderbouwen, gebruik je argumenten.

• feitelijke argumenten > kun je controleren (waar/niet waar).
• waarderende argumenten > waardeoordeel, zal niet iedereen het mee eens zijn. (Je kunt een waarderend argument wel onderbouwen met feitelijke subargumenten.)

(Het festival viel tegen), omdat de hoofdact niet kwam opdagen.

1. feitelijk argument
2. waarderend argument

(Het festival viel tegen.) De hoofdact trad namelijk veel te kort op.

1. feitelijk argument
2. waarderend argument

Argumenten (2)

• Een argument kan voor of achter het standpunt staan.
• Je herkent een argument aan redengevende signaalwoorden als want, omdat, immers, namelijk, aangezien en soms na een dubbele punt.
• De onderbouwing van een argument kan volgen na een signaalwoord van voorbeeld: bijvoorbeeld, dat wil zeggen, denk aan, neem, ter illustratie, zo, zoals.

Lessen moeten later beginnen (A), want tieners kunnen zich zo vroeg nog niet goed concentreren (B).

1. A=standpunt, B=argument
2. A=argument, B=standpunt

Het aantal proefwerken loopt de spuigaten uit (A), dus er moet veel minder getoetst worden (B).

1. A=standpunt, B=argument
2. A=argument, B=standpunt

Tegenargument/weerlegging

• Een tegenargument/weerlegging ontkracht een standpunt of argument. 
  
• Je herkent het aan tegenstellende signaalwoorden: maar, toch, daarentegen, hoewel, aan de andere kant, tegenover.

Voorbeeld - TA

• Het aantal proefwerken loopt de spuigaten uit (AG), dus er moet veel minder getoetst worden (SP).
  
• Weerlegging SP: Daar staat tegenover dat toetsen wel nuttig zijn; ze geven immers inzicht in de vaardigheden van de leerlingen.
• Weerlegging AG: Twee proefwerken per week is toch niet zo veel? Je hebt dan wekelijks drie lesdagen zonder een toets.

'Het is kinderarbeid wanneer een meisje van 11 jaar werkt als topmodel.'
Bedenk een tegenargument.