Lezen H1 les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

verstand versus gevoel

Welkom 

Nederlands
Lezen H1 + H2

Vaste tekststructuren

Lesprogramma

1. Toets inzien
2. Start lezen H1

Leerdoelen

Aan het eind van deze les zijn de volgende doelen behaald:

• Je kent drie vaste tekststructuren

Toets inzien 3h1

Heb je nog een toetspoging over?

- michelle
- Indy
- Armanis
Volgende week, tijdens de les.

Heb je nog geen voldoende gehaald?

Je ontvangt nog een berichtje van mij (of hoort in de les) over bijlessen en een herkansing. In samenwerking met andere docenten 3hv.

Toets inzien 3hvt

Heb je nog een toetspoging over?

-Daniëlla
-Robbyn
-Lisa

Volgende week, tijdens de les.

Heb je nog geen voldoende gehaald?

Je ontvangt nog een berichtje van mij (of hoort in de les) over bijlessen en een herkansing. In samenwerking met andere docenten 3hv.

Start Lezen H1

Opdracht:
maak in je schrift van onderstaande woorden zeven duo's. Welke twee woorden horen telkens bij elkaar?

Zet ze per duo in een logische volgorde, welke van de twee komt eerst?

antwoord – argument – onderdelen – oplossing – probleem – samengesteld geheel – situatie vroeger – situatie nu – standpunt – verklaring(en) – verschijnsel – voor- en nadelen – vraag – vraag/stelling

Start Lezen H1

1. vraag – antwoord
   
2. standpunt – argument
   
3. samengesteld geheel – onderdelen
   
4. probleem – oplossing
   
5. situatie vroeger – situatie nu
   
6. verschijnsel – verklaring(en)
   
7. vraag/stelling – voor- en nadelen

Start Lezen H1

De meeste teksten hebben een vaste opbouw:

• inleiding
• middenstuk
• slot

Start Lezen H1

De meeste teksten hebben een vaste opbouw:

• inleiding
• middenstuk
• slot

Vaak zijn ze opgebouwd volgens een vaste structuur. 
(De invulling van inleiding, middenstuk en slot)

Start Lezen H1

De meeste teksten hebben een vaste opbouw:

• inleiding
• middenstuk
• slot

Vaak zijn ze opgebouwd volgens een vaste structuur. 
(De invulling van inleiding, middenstuk en slot)

Meestal te herkennen door globaal te lezen.

Start Lezen H1

1. Probleem-oplossingsstructuur

Inleiding: het probleem (bijv. klimaatverandering)

Middenstuk: waarom het een probleem is/oorzaken/oplossingen

Slot: de beste oplossing

• Voorbeeld:
  Een krantenbericht over het klimaat
  Doel: informeren

Start Lezen H1

2. Verklaringsstructuur

Inleiding: een verschijnsel (bijv. neerslag in bergachtig gebied)

Middenstuk: voorbeelden/uitleg waarom dat zo is

Slot: samenvatting/conclusie

• Voorbeeld:
  Een hoofdstuk uit een schoolboek aardrijkskunde
  Doel: informeren

Start Lezen H1

3. Verleden-heden(-toekomst)structuur

Inleiding: onderwerp introduceren (bijv. mode)

Middenstuk: het onderwerp vroeger; hoe het nu is

Slot: conclusie of vooruitblik naar later

• Voorbeeld:
  Een artikel over mode, toen en nu
  Doel: informeren

Start Lezen H1

Drie tekststructuren
- verleden-heden(-toekomst) structuur
- verklaringsstructuur

- probleem-oplossingsstructuur

• Deze vormen een frame waarin de tekst wordt opgebouwd.
• Een probleem in de inleiding > de lezer verwacht oplossingen in middenstuk en slot.

Wat was ook alweer het verschil

Tekstverbanden
- redengevend
- oorzakelijk

Wat was ook alweer het verschil

Tekstverbanden
- redengevend > sprake van menselijke wil/invloed
- oorzakelijk > geen sprake van menselijke wil/invloed

Oefenen 

Lees de tekst en maak opdracht 1 (blz. 13)

Antwoorden

1. De bijzondere grenzen van Baarle-Hertog en Baarle-Nassau / de enclaves Baarle-Hertog en Baarle-Nassau.
2. Eigen antwoord (bijv. het drielandenpunt)
3. Omdat het hier niet alleen om Nederland gaat, maar ook om België
4. Verklaringsstructuur 
   In de eerste alinea wordt een bijzonder verschijnsel beschreven en daarvoor wordt in het middenstuk van de tekst een verklaring gegeven.

Antwoorden

• 5. Met ‘een potje armpjedrukken’ wordt ‘een krachtmeting’ bedoeld; ze lieten zien wie de sterkste is.
• 6. Het juiste antwoord bevat: Hij was erin geïnteresseerd en wilde het (dus) wel hebben.
• 7. Er is sprake van menselijke wil: omdat de hertog van Brabant niet wilde dat die grond in Hollandse handen kwam, besloot hij een akkoord te sluiten met Godfried van Sloten. Er is dus geen noodzakelijk gevolg: de hertog van Brabant had ook kunnen besluiten geen akkoord aan te gaan met Godfried van Sloten.

Antwoorden

• 8. Toelichtend
• 9. Het spreekwoord is: Als twee honden vechten om een been, loopt de derde er mee heen.
  Het betekent: een derde profiteert van de ruzie van twee anderen.
• 10. De auteur bedoelt dat de heer van Breda profiteerde van de ruzie tussen de graaf van Holland en de hertog van Brabant. Het spreekwoord gaat niet helemaal op, omdat de hertog van Brabant zelf ook nog (de beste) stukken grond in zijn bezit hield.