Les 7.2 - halveringsdikte deel 2

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo b, vwo
• Leerjaar 4

Les 7.2 - halveringsdikte

deel 2

Lesplanning:

1. Klassikale opgave halveringsdikte
2. Afronden opgaven §5.3
3. Uitleg halveringstijd
4. Zelfstandig werken aan:
   - §5.4
   - vaardighedendossier
5. Afsluiting

Lesdoel

Aan het einde van de les kan je rekenen met de formule voor halveringsdikte en halveringstijd.

In Fukushima werd een “restricted area” afgekondigd van
20 km. Als de halveringsdikte van lucht voor gamma straling 150 m bedraagt, hoeveel procent van de straling meet je op 20 km afstand?

Gegevens

d1/2 = 15000 cm = 150 m

d = 20 km = 20 000 m

Io = 100 % 

I = ?

Wie wil nog extra uitleg over rekenen met logaritmes? 

Voorbeeldopgave
d1/2 = 1,34 cm 

Io= 100%

I = 80 % 

d = ?

Aan de slag

met §5.3

§5.4 Halveringstijd en activiteit

Aan het einde van deze paragraaf kan je 

• m.b.v. de halveringstijd de activiteit van een bron na een bepaalde tijd berekenen;
• de activiteit vanuit een N,t-diagram bepalen. 

Halveringstijd en activiteit

Aan het einde weet je hoe met de activiteit en halveringstijd bepaald kan worden hoe oud Ötzi is.

Enig idee hoe bepaald kan worden of Ötzi een bergbeklimmer of oermens was?

Kernverval is een toevalsproces

Kernverval is een toevalsproces

Hoeveel kernen zijn er na 40 seconden?

1. 350
2. 400
3. 450
4. 500

De halveringstijd van deze stof is ...

1. 5 uur
2. 10 uur
3. 20 uur
4. 60 uur

Activiteit

A (Bq)

Het aantal kernen dat per seconde vervalt.

Activiteit

A (Bq)

Het aantal kernen dat per seconde vervalt.

Halveringstijd

De tijd waarin de activiteit en het aantal instabiele kernen
van een radioactieve stof gehalveerd is.

Een radioactieve bron heeft een activiteit van
4,5 * 10³ Bq en een grote halveringstijd.
Bereken hoeveel kernen vervallen in 10 minuten.

1. 4500
2. 45 000
3. 270 000
4. 2 700 000

Een radioactieve bron heeft een activiteit van 

4,5 * 10³ Bq en een grote halveringstijd. 

Bereken hoeveel kernen vervallen in 10 minuten.

• A = 4,5 * 10³ Bq 
  Er vervallen dus 4,5 * 10³ kernen per seconde.
• 10 minuten = 600 s
• N = A * t 
  N = 4,5 * 10³ * 600
  N = 2 700 000 
• Er vervallen 2,7 * 10⁶ kernen

Een radioactieve bron heeft een activiteit van 4,5 * 10 ³ Bq en een grote halveringstijd.
Waarom wordt er in de vraag beschreven dat de halveringstijd groot is?

Aan de slag

Tot 5 minuten voor het einde van de les.

• Afronden §5.3
• Vaardighedendossier
• Starten met §5.4 

Lesdoel

Aan het einde van de les kan je rekenen met de formule voor halveringsdikte en halveringstijd.

Een plaat laat 80% van de invallende straling door. Als de dikte van de loodplaat tweemaal zo groot wordt gemaakt is de intensiteit van de doorgelaten straling 40% van de invallende straling.

1. Waar
2. niet waar

Opgave 13c

1 plaat   
20% afname intensiteit

2e plaat
afname van minder dan 20%

Radioactief water (1918-1928)
Bevat radium-226 en radium-228

Wondermiddel dat moest helpen tegen o.a. euma, artritis, maagkanker en impotentie.
Een bekend verhaal is dat van de Amerikaanse Eben Beyers die zo erg in het drankje geloofde dat hij tijdens zijn leven bijna 1400 flesjes consumeerde. Onverrassend genoeg werd Beyers in 1930 ziek en stopte met drinken. Helaas overleed hij in 1932, nadat delen van zijn mond en kaak chirurgisch verwijderd moesten worden.

Bron: https://www.newscientist.nl/blogs/bizarre-radioactieve-producten-uit-het-begin-van-de-vorige-eeuw/

Chocolade met radium (1931-1936)

Het zou de consument volgens de reclames jonger kunnen maken.