OB // astigmatisme // les 1 // het astigmatische oog en hoornvlies- en lensastigmatisme

• Optiek
• MBO
• Studiejaar 1

Periode 3 & 4

Je hebt geleerd waar het brandpunt ligt bij een myoop en hypermetroop. Daarbij heb je berekend welk correctieglas zo’n oog nodig heeft. In deze periode moet je deze kennis weer toepassen, namelijk bij het astigmatisch oog. Bij een astigmatisch oog komt het beeld niet samen op één punt.

In deze periode leer je wat een astigmatisch oog is en welke verschillende vormen van astigmatisme er zijn. Daarnaast leer je waar de brandlijnen liggen ten opzichte van het netvlies en hoe groot het verstrooiingsfiguur is. Tot slot leer je welke correctie een astigmatisch oog nodig heeft en wat er met de correctiesterkte gebeurt wanneer je de bril verder weg of dichter bij het oog plaatst.

Periode 3 & 4

• Theorieboek Oog en Bril, reader 2 van 7: astigmatisme

     reader staat bij bestanden in Teams.

• Werkboek Oog en Bril, reader 2 van 7: astigmatisme

     besteld via Studers.

Planning periode 3

Lesweek 1:	Onderwerp
Week 1	het astigmatische oog, hoornvlies- en lensastigmatisme.
Week 2	Graad van astigmatisme en verschillende vormen van astigmatisme.
Week 3	Samengesteld myoop astigmatisme en verstrooiingsfiguur.
Week 4	Enkelvoudig myoop astigmatisme en gemengd astigmatisme.
Week 5	Enkelvoudig hypermetroop astigmatisme en samengesteld hypermetroop astigmatisme.
Week 6	Scheef astigmatisme en het astigmatische oog en correctie.
Week 7	De sferische correctie berekenen
Week 8

Planning periode 3

De gehele planning met:

• leerdoelen
• huiswerkopdrachten
• planning tussentijdse toetsen

kan je terug vinden in Teams bij: bestanden // lesmateriaal // periode 3.

De lessen

Online lessen

Maandag:

- 3VOPT1A1 & 3VOPT1A2.

- theoretische uitleg.

Woensdag:

- 3VOPT1A1 & 3VOPT1A2

- maken opdrachten & bespreken.

Vandaag

	week 1
Leerdoelen:	Aan het einde van de week kan je: - uitleggen wat een astigmatisch oog is. - het verschil tussen hoornvlies- en lensastigmatisme uitleggen. - het begrip astigmatisme volgens de regel uitleggen. - het begrip astigmatisme tegen de regel uitleggen.
Theorieboek:	Bladzijde 5 tot en met 8.
Huiswerkopdrachten	Opdrachten 1 tot en met 6

hypermetroop

myoop

Astigmatisme

Systeemmyopie en systeemhypermetropie worden veroorzaakt door afwijkende kromtestralen van het hoornvlies en/of de ooglens.

Het brekend stelsel van het menselijke oog heeft een sterkte van +60 dpt.

Hiervan wordt ongeveer +45 dpt geleverd door het sterk 

gebogen hoornvlies en ongeveer +15 dpt door de ooglens.

Sferisch oog

Doordat het hoornvlies de meeste sterkte levert, is het belangrijk dat het hoornvlies zuiver sferisch is, wil het in alle asdoorsneden een gelijke sterkte krijgen.

Zuiver sferisch = in alle richtingen dezelfde kromtestraal.

Astigmatisme

Je weet dat een grensvlak dat in twee onderling loodrechte richtingen verschillende kromtestralen heeft, een torisch grensvlak is.

In de afbeelding hiernaast is de lens binnentorisch.

Astigmatisme

Een torische lens zorgt ervoor dat er na de lens een astigmatische beeldbundel ontstaat, die dus geen puntvormig beeldpunt geeft.

Ditzelfde gebeurt als het hoornvlies torisch is. 

Een oog waarvan de beeldbundel astigmatisch is, noem je een astigmatisch oog. 

Astigmatisme

In de afbeelding hiernaast zie je een oog waarvan de sterkte niet in alle richtingen gelijk is. 

Hierdoor wordt het licht niet gebroken naar één punt (er ontstaat dus geen brandpunt als afbeelding), maar ontstaat een astigmatische beeldbundel.

Kromming

Het is niet het gehele oog wat de vorm heeft van een ei!

De kromming van het hoornvlies is in de horizontale richting anders gekromd dan in de verticale richting. 

Hoornvlies- en lensastigmatisme

Astigmatisme wordt niet altijd door het hoornvlies veroorzaakt.

Het is ook mogelijk dat de grensvlakken van de ooglens in twee verschillende richtingen ongelijke kromtestralen hebben.

Een astigmatisch oog kan dus komen door:

• een torisch hoornvlies; hoornvliesastigmatisme of uitwendig astigmatisme.
• een torische ooglens: lensastigmatisme of inwendig astigmatisme.

Hoornvlies- en lensastigmatisme

De bijdrage die de lens levert aan de totale brekend vermogen van het oog, is kleiner dan die van het hoornvlies.

Hierdoor kan lensastigmatisme geen grote waarde aannemen.

Het hoornvliesastigmatisme kan wel grote waarde aannemen.

Astigmatisme

Astigmatisme wordt veroorzaakt door verschillende sterkte in het brekend stelsel in twee onderling loodrechte richtingen.

De asdoorsnede met de hoogste dioptriesterkte en de asdoorsnede met de laagste dioptriesterkte noem je de hoofdrichting. 

Eén hoofdrichting ligt vaak verticaal (90 graden) en dan ligt de andere hoofdrichting horizontaal (180 graden).

Astigmatisme

Hoogste sterkte in  de 90 graden (verticaal) = astigmatisme volgens de regel.

Hoogste sterkte in de 180 graden (horizontaal) = astigmatisme tegen de regel.

Ja = volgens de regel

Nee = tegen de regel

Leerdoelen

	week 1
Leerdoelen:	Aan het einde van de week kan je: - uitleggen wat een astigmatisch oog is. - het verschil tussen hoornvlies- en lensastigmatisme uitleggen. - het begrip astigmatisme volgens de regel uitleggen. - het begrip astigmatisme tegen de regel uitleggen.
Theorieboek:	Bladzijde 5 tot en met 8.
Huiswerkopdrachten	Opdrachten 1 tot en met 6