KT1 - 2.1.10 Oncologie

Anatomie, Fysiologie en Pathologie





Boek Inleiding Medische Kennis H9
1 / 52
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 52 slides, met tekstslides en 7 videos.

time-iconLesduur is: 120 min

Onderdelen in deze les

Anatomie, Fysiologie en Pathologie





Boek Inleiding Medische Kennis H9

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vorige les
Geneesmiddelen, wat weten we nog?

- Noem een huidmiddel (klasse 2) wat gebruikt wordt bij eczeem. 
- Voor schimmelinfecties zijn verschillende ...beschikbaar. 
-Corticosteroïden zijn in te delen van klasse 1 tot en met klasse?
- Wat wordt er bedoeld met indifferente crème?
- Betekenis VTE? 

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesprogramma
Les 1
Theorie celdeling en oncologie
Opdracht benigne gezwellen maken

Les 2
Theorie maligne tumoren + lymfe
Opdracht maligne tumoren maken 



Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Les 1

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De cel
De cel is op de volgende manieren in te delen:
- een celmembraan
- een celkern (nucleus)
- het vloeibare bestanddeel van de cel (cytoplasma)

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Celdeling kanker
- het begint in alle gevallen in één cel
- in het erfelijke materiaal van deze cel verandert er iets: mutatie
- de meeste kwaadaardige tumoren hebben een vaste verdubbelingstijd

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne tumor
- benigne betekent goedaardig
- tumor betekent gezwel

Onder een microscoop zien de cellen van een goedaardig gezwel er gewoon uit. Het zijn rustige cellen en hebben bijna altijd een gladde, regelmatige begrenzing. 

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Maligne tumor
- benigne betekent kwaadaardig
- tumor betekent gezwel

De groei verloopt explosief. Onder de microscoop zien kankercellen er vreemd uit. Ze lijken weinig of niet op de cellen die ze eerst waren. Infiltratie: kankercellen groeien agressief door in de omgeving. 

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het verschil

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lymfogene metastase
-Metastase betekent uitzaaiing

Kankercellen kunnen infiltreren in een lymfevaatje en stromen dan mee, waarbij ze in een lymfeklier terechtkomen. Dan is de kanker uitgezaaid. Als dat via de lymfe gebeurt, heet dat lymfogeen. Hier delen de kankercellen zich, worden groter en dan kan de lymfeklier gaan opzwellen.

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hematogene metastase
-Metastase betekent uitzaaiing

Kankercellen kunnen ook dwars door een klein bloedvat groeien. Als zij dan mee stromen met het bloed, komen de kwaadaardige cellen elders in het lichaam terecht: dit noemt men hematogene metastase. 
Concreet: uitzaaiing via het bloed

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Seven signals of danger
Secundaire preventie: 
Zoek uit op welke zeven alarmsignalen een doktersassistent altijd alert moet zijn.


Boek Inleiding Medische Kennis H9
timer
5:00

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Goedaardige tumoren 
- Poliep (slijmvliesgezwel)
- Lipoom (vetgezwel)
- Fibroom (bindweefselgezwel)
- Papilloom (huid of slijmvliesgezwel)
- Myoom (spiergezwel bijv. baarmoeder) 

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Fibroom: vaak bij volwassene
Oorzaak: onbekend
Locatie: gezicht of hals

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Lipoom: vetbult, vetweefseltumor
Locatie: subcutaan
Oorzaak: onbekend
Operatief verwijderen

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Verruca Vulgaris (wrat)
Bloemkoolachtig, HPV virus
Verdwijnt vaak vanzelf na 2 jaar anders stikstof

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Mollusca contagiosa/ waterwratjes: bolvormig met een putje met witte brei. Besmettelijk, verdwijnen vanzelf na maanden of jaren> ontsteking betekent verdwijnen. 

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen


Myoom: spierweefseltumor in baarmoeder. Oorzaak onbekend maar groeit onder oestrogeen. Bloedverlies en buikpijn. IUD is behandeling of OK. Na overgang klachten voorbij.

Slide 18 - Tekstslide

IUD = Spiraaltje
Vroeger heette dit een 'vleesboom'
Benigne gezwellen
Fibroadenoom: 
fibro = bind, 
adenoom = klier. 
Oestrogeen spelt een rol, jonge vrouwen, OK

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Hemangioom: 
bloedvatentumor, baby/kind. Aardbeien of frambozenvlek tot 5 jr. 

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Naevus: moedervlek, 
tumor van pigmentcellen. Geboorte tot 30 jaar ontstaan deze. 
Wat zijn de risicofactoren?

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Naevus flammeus (wijnvlek):
Aangeboren vaatafwijking in de huid die vanaf de geboorte aanwezig is. 

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Naevus van Unna (ooievaarsbeet)

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benigne gezwellen
Zwelling van slijmvlies - binnenbekleding organen

Darm= adenomateuze poliep
Blaas = papiloom
Altijd operatie! Omdat??

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht benigne gezwellen
1. Lees uit je boek 'Inleiding medische kennis' hoofdstuk 9 en 10
2. Leer de stof uit de LessonUp
3. (Af)maken opdracht benigne gezwellen (Cumlaude)

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Les 2
Eventueel herhalen slide 6, 7, 8 en 9. 

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Maligne gezwellen
Kanker begint altijd met één verkeerde cel. In het erfelijk materiaal van de cel verandert iets. Vaak geen oorzaak, maar vb is roken. Gezonde cel wordt een kankercel. Lichaam kan kanker cellen opruimen.

Begin stadium: patiënt heeft geen klachten en geen veranderde waardes in bloedbeeld. Als kanker aan het licht komt is het vaak al (ver) gevorderd.

Verdubbelingstijd is constant – 5 dagen van 1 naar 2 cellen. Ook 5 dagen van 2 naar 4 naar 8 naar 16 cm 

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Solide en niet- solide kanker
  • Solide kanker = vast = in een orgaan
  • Niet-solide kanker = los = in weefsels of cellen
Voorbeelden:
Darmkanker is ?
Borstkanker is ?
Lymfeklierkanker is ?
Leukemie is ?

Slide 28 - Tekstslide

Kanker die ontstaat in een orgaan of weefsel heet solide kanker. Solide betekent: vast, hecht en stevig. Door ongecontroleerde celdeling ontstaat er een gezwel. Een ander woord voor gezwel is tumor.
Niet-solide betekent: vloeibaar of los.
Deze kankercellen zitten dus niet in een orgaan. Ze ontstaan in het bloed, het lymfestelsel of het vloeibare deel van het beenmerg.
Metastasen
  • Primaire tumor > Hematogene metastasen
Maar kan ook via lymfevaten

  • Belangrijk verschil tussen
maligne en benigne tumoren:
benigne tumoren verspreiden
zich niet door het lichaam.

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Verschijnselen en diagnose
Afhankelijk van tumor verschillende symptomen (kortademig, moe, alg. malaise, hoofdpijn).

Afhankelijk van symptomen verschillende diagnostiek:
- Bloedonderzoek
- Biopt
- Beeldvormend onderzoek:
 (röntgen, MRI-scan, PET-scan, CT-scan)

Onder aan deze Lessonup staan 3 filmpjes over deze onderzoeken. Deze kun je zelfstandig bekijken.

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Behandeling van kanker
Iedere kankersoort een geheel eigen behandeling gericht op het type tumor en de patiënt:
- Chirurgie
- Radiotherapie (bijwerkingen: irritatie/ontsteking op plek, diarree, schade aan gezond DNA)
- Oncolytica 

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oncolytica
  • Medicijnen die tumorgroei remmen
  • Cytostatica
  • (Anti)Hormonen
  • Immunotherapie

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Cytostatica
  • Chemotherapie
  • Remmen iedere celdeling!
  • Misselijk, braken, haaruitval, beïnvloedt de vruchtbaarheid, infecties, geheugenverlies, concentratieproblemen, vermoeidheid
  • Intermitterende behandeling 

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 35 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Bijwerkingen chemotherapie
  • Problemen spijsvertering: misselijkheid/braken/diarree/obstipatie/stomatitis
  • Dun of uitvallend haar
  • Vermoeidheid
  • Beenmergsupressie (tekort bloedcellen en bloedplaatjes)
  • Invloed op vruchtbaarheid
  • Huidveranderingen

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 37 - Video

Deze slide heeft geen instructies

(Anti)hormonen
  • Bij hormoonafhankelijke tumoren
  • Corticosteroïden (prednison, dexamethason) helpen tegen misselijkheid en braken of behandeling Leukemie
  • Prostaatkanker, borstkanker, baarmoeder(hals)kanker 

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Immunotherapie
1. Afweer stimuleren die door cytostatica is aangetast
2. Eigen afweer van de patiënt helpen bij het bestrijden van auto-immuunziekte of kanker 
3. Vaccineren met antigenen of antistoffen
Voorbeeld: interferon uit de groep immunomodulantia

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Maligne tumoren
Maak opdracht maligne tumoren op Cumlaude, hiervoor krijg je 20 minuten daarna klassikaal bespreken.


timer
20:00

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kanker in lymfatisch stelsel
Rol bij afweer - lymfeklieren, lymfevaten en lymfoïde organen

Lymfe bevat afvalstoffen en vocht uit weefsels

Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kanker in lymfatisch stelsel
Lymfomen: kwaadaardige ziekte van lymfocyten

Lymfeklieren, milt, lever, beenmerg, darmwand of amandelen 

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lymfomen
Ziekte van Hodgkin: lymfklierkanker
Jongvolwassenen en ouderen
Vergrote lymfeklier en algemene ziekteverschijnselen (moe, koorts, nachtzweten, jeuk, afvallen)
Goede prognose

Non-Hodgkin lymfomen
Verzamelbegrip voor alle lymfomen die niet de ziekte van Hodgkin zijn
Klachten afhankelijk van plaats
Prognose slechter 

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lymfangitis
  • Wondje > bacteriën in lymfevaten > lymfevat ontsteekt
  • Onschuldig, geen behandeling nodig
  • Bacteriën worden door je lichaam in lymfeklieren onschadelijk gemaakt

Slide 44 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lymfadenitis
  • Na een lymfangitis een ontsteking in lymfeklier? > lymfadenitis
  • Gezwollen lymfeklieren
  • Bij ziek of koorts, roodheid of zwelling antibiotica

Slide 45 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 46 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Afronding & huiswerk
1. Lees uit je boek 'Inleiding medische kennis' hoofdstuk 9 en 10
2. Leer de stof uit de LessonUp
3. (Af)maken opdracht maligne tumoren (Cumlaude)

Slide 47 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Filmpjes - extra info

Slide 48 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 49 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 50 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 51 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 52 - Video

Deze slide heeft geen instructies