Voeding

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Levensmiddelenleer

Lesdoelen

Aan het einde van de les kunnen jullie:

• Uitleggen wat we bedoelen met de voedingsindustrie
• Vertellen welke wetgevingen er belangrijk zijn met betrekking tot de voedingsindustrie en welke keurmerken we kennen
• Productietechnieken herkennen en benoemen
• Uitleggen wat voor instanties TNO, RIVM, NIZO en Wageningen UR zijn

Inhoud

Voedselproductie en diverse sectoren

Biotechnologie

Productietechnieken

Distributie

Verpakkingsmaterialen

Wetgevingen

Codex Alimentarius

Afsluiting

Levensmiddelenleer

Voedselproductie

• Agrarische sector
• Dierenwelzijn
• Dierwelzijn
• Biologische landbouw
• Biotechnologie

Agrarische sector

• Bestaat uit: Tuinbouw, landbouw, veehouderij en visserij
• Omvat 10% van de omzet van Nederlandse economie
• Aantal bedrijven nemen af, maar omzet gelijk
• Op 1 na grootste exporteur 
• Groenten, fruit, bloemen, melk, vlees
• machines, zaaizaad en kunstmest

Dierenwelzijn en Visserij

• Lichamelijke en geestelijke gezondheid 
• Per diersoort zijn er regels
• Wij hebben hier invloed op

Welke instanties zijn
betrokken bij welzijn voor
dieren?

Welzijn van dieren

• NVWA
• Dierenbescherming
• Gemeenschappelijke visserijbeleid (regionaal adviesraad)
• Fisheries Control Agency
• Ministerie van landbouw, natuur, voedselveiligheid
• Wet dieren

Biologische landbouw

• Milieu, mens en diervriendelijke productie
• Gezondheid bevorderende of bewakende producten
•  Veilig en ethisch verantwoorde producten
• Geen chemische of synthetische bestrijdingsmiddelen
• Dieren gehouden onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden
• Geen genetisch gemodificeerde organismen toepassen
• Seizoensgebonden producten 

Wat betekend dit keurmerk?

1. Milieu centraal keurmerk
2. Gaat over eerlijke handel
3. biologische producten met liefde voor aarde, mens en dier
4. Duurzame non-food producten

War is het verschil tussen

Biologische landbouw

en 

Biodynamische landbouw?

Biologisch

• 95% biologische ingrediënten
• Geen chemische bestrijding
• Geen kunstmatige bestrijding
• Geen genetische modificatie
• Welzijn van de dieren
• Pure producten
• Zo min mogelijk ingrijpen

Biodynamisch

• Alle aspecten van biologisch
• Holistische kijk op natuur en boerderij leven
• Boer produceert meerdere producten
• Kippen met snavel, koe met hoorns enz. 
• Veelal zelfvoorzienende bedrijfsvoering

Biotechnologie

Productietechnieken

- Verkleinen

- Separeren

- Extraheren

- Fractioneren

- Modificeren

- Drogen

- Warmtebehandeling

- Emulgeren

- Fermenteren

- Isoleren

- Extruderen

Distributie van levensmiddelen

- Verbindende schakels > producenten en consumenten

- Kwaliteitsbeheersing

- Kostenbeheersing

- Aan- en afvoer van producten

- Tijd 

- Temperatuur

- Verpakkingen

Verpakkingsmaterialen

- Noodzakelijk

- Technologisch

- Logistiek

- Marketing

- Informatie; gewicht, keurmerk, houdbaarheid.

- Barcode

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit geeft regels over voedselveiligheid en controleert.

E120 karmijn schildluis
E171 titaandioxide= witte kleurstof verbod 2022, mogelijk genotoxisch

NVWA geeft regels over:

- additieven en etikettering

- veiligheid, ook speelgoed 

- eerlijke handel

- voorlichting over grondstoffen,          

   productie en product

Aan vleeswaren wordt vaak nitriet of nitraat toegevoegd.
- conserverende werking
- om verkleuring tegen te gaan

Nitriet wordt toegevoegd in de vorm  'kleurzout' genoemd.

Nitraat is een stof die van nature voorkomt in groenten en drinkwater. 

In grote hoeveelheden een schadelijke stof.

De regels voor voedselveiligheid en voedselkwaliteit gelden voor alle landen van de Europese Unie (EU). Dit maakt de handel overzichtelijk.

Typische streekproducten kunnen hun product beschermen dit aan te vragen bij de EU.

De Codex Alimentarius
- een organisatie van de VN
- 186 landen 

De verantwoordelijkheid ligt bij:

*World Health Organisation
-verbetert de gezondheid van de wereldbevolking door medische opleidingen en waterzuiveringen

*Food and Argiculture Organisation
-bestrijdt de honger wereldwijd

Levensmiddelen-wetgeving

- Regels en voorschriften      

   productie van handel in 

   eet- en drinkwaren.

- Voedselkwaliteit.

- Voedselveiligheid.

Verschillende wetten

- Warenwet

- Landbouwkwaliteitswet

-Bestrijdingsmiddelenwet

- Product en bedrijfschappen

Ministeries van VWS en LNV zijn verantwoordelijk voor de Nederlandse bijdrage aan de Codex Alimentarius.

Wetenschappelijk onderzoek:

*TNO (Nederlandse organisatie voor Toegepast 

 Natuurwetenschappelijk Onderzoek)

-verbetert van de voedselkwaliteit.

*RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
-onderzoekt de ontwikkeling van de volksgezondheid
-werkt samen met de overheid om adviezen te kunnen geven  

  bij  een incident of ramp

*NIZO (Nederlands Instituut voor Zuivelonderzoek)
-doet onderzoek in de zuivelbranche en ontwikkelt producten

*WUR (Wageningen Universiteit en Researchcentrum)
-focust op voeding, leefomgeving en gezondheid

Zijn er vragen of opmerkingen ?