Blok 2 les 1 Observeren; nauwkeurig kijken

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 1

  Les 1 -  Observeren en nauwkeurig kijken

Wat gaan we vandaag behandelen?

- Korte terugblik op het vorige blok en de toets.

- Toetsstof blok 2.

- Doelen van deze les.

- Paragraaf 8.1

Nodig bij de komende lessen:

* Leer- en werkboek: Basisboek Opvoeding en Ontwikkeling.  * Eventueel pen en papier voor aantekeningen.

                        Toetsstof blok 2

 

- Hoofdstuk 8 - Observeren

- Hoofdstuk 9 - Een veilig klimaat

- Het voorbereidingsformulier (3-fasen)

Wat zijn de lesdoelen voor vandaag?

 Aan het einde van de les: 

- weet je het verschil tussen waarnemen en observeren.

- ken je waarnemingsfouten.

- weet je wat selectieve, objectieve en subjectieve waarneming is. 

- begrijp je de stappen van het stappenplan

Waarnemen & observeren

Waarnemen doe je (bewust en onbewust) met al je zintuigen de hele dag en nacht door. 

Observeren is bewust, met een gericht doel
en objectief waarnemen.

Waarnemen doe je (vaak) onbewust de hele dag met al je zintuigen. Schrijf op wat je de komende
30 seconden allemaal waarneemt.

Wat kan er fout gaan?

Er zijn drie soorten waarnemingsfouten:

-Onvolledig waarnemen: er gebeurt teveel tegelijk.

-Verschillend waarnemen: je ziet iets anders dan anderen.

-Onjuist waarnemen: je ziet het straks anders dan nu.

Wat zie je?

Verschillend waarnemen...

Je kiest wat je ziet

Lees de paragraaf "Je kiest wat je ziet" aandachtig door. 


Opdracht

Leg de invloed van je referentiekader en je waarden en normen bij het observeren in eigen woorden uit aan je buurman of buurvrouw en geef een passend voorbeeld.

Welk begrip hoort bij:
"Tijdens een observatie zie je dingen sneller, omdat het om gedrag gaat dat je (van) zelf herkent?"

Objectief observeren

-Opschrijven wat je ziet

-Feiten

-Iemand anders ziet hetzelfde 

Subjectief observeren

-Referentiekader speelt een rol

-Meningen en gedachten

-Iemand anders ziet het anders

Objectief of subjectief?

Objectief

Subjectief

P. wiebelt met zijn been

N. is heel druk

K. is ongeïnteresseerd

F. gaapt

S. is vrolijk

T. draagt een bril

Welke woorden of zinnen komen niet voor in een objectieve observatie?

Observeren met een stappenplan

                       Methodisch observeren
 

• Observeren met een stappenplan.
• Een plan geeft je meer houvast.
  
• Zorgt ervoor dat je niets over het hoofd ziet. 
• Betrouwbaar resultaat. 
• Iemand anders zal dan ook met hetzelfde resultaat     komen. 

                       Het stappenplan 

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren.

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op.

Stap 3: Schrijf de vraagstelling op.

Stap 4: Kies de observatiemethode en de      
              hulpmiddelen. (zie § 8.3)

Stap 5: Voer de observatie uit.

Stap 6: Orden de gegevens.

Stap 7: Geef antwoord op de vraagstelling.

Stap 8: Rapporteer. (zie § 8.4)

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

Noem de aanleiding​

De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

Bijvoorbeeld leeftijd van het kind, in welke groep het zit​

(reden → de les waar het gedrag zich voordoet)​

Schrijf vooraf alles op wat je nodig kunt hebben​

(of kind ziek is geweest, hobby’s, verhuizing, broers en zussen)​

​

 

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

- Noem de aanleiding​.

- De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​.

​

​

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

Noem de aanleiding​

De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

Bijvoorbeeld leeftijd van het kind, in welke groep het zit​

(reden → de les waar het gedrag zich voordoet)​

Schrijf vooraf alles op wat je nodig kunt hebben​

(of kind ziek is geweest, hobby’s, verhuizing, broers en zussen)​

​

 

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

-De leeftijd van het kind in jaren en maanden (8;10).
-In welke groep het kind zit​.
-Dingen die te maken hebben met de reden waarom je observeert.

-Ook kunnen gegevens over de thuissituatie veel informatie geven, bijvoorbeeld of het kind ziek is geweest, hobby’s heeft, onlangs verhuisd is, hoeveel broers en zussen er zijn, enzovoort.

​

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

Noem de aanleiding​

De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

Bijvoorbeeld leeftijd van het kind, in welke groep het zit​

(reden → de les waar het gedrag zich voordoet)​

Schrijf vooraf alles op wat je nodig kunt hebben​

(of kind ziek is geweest, hobby’s, verhuizing, broers en zussen)​

​

 

Stap 3: Schrijf de vraagstelling op​

Maak een vraagstelling, zodat je precies weet waar je naar wilt gaan kijken.

- Wie je gaat observeren.​

- Welk aspect van het gedrag je gaat observeren.​

- In welke situatie je gaat observeren.​​

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

Noem de aanleiding​

De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

Bijvoorbeeld leeftijd van het kind, in welke groep het zit​

(reden → de les waar het gedrag zich voordoet)​

Schrijf vooraf alles op wat je nodig kunt hebben​

(of kind ziek is geweest, hobby’s, verhuizing, broers en zussen)​

​

Stap 4: Kies de observatiemethode en de hulpmiddelen​ 

-Welke methode je kiest, hangt af van wat je wilt weten.

  

- Hulpmiddelen (bv. stopwatch, laptop of potlood)​

- Je kan een observatieformulieren gebruiken.​

- Je kunt ook opname- apparatuur gebruiken.​

     Let op:​ Voor video- en geluidsopnamen gelden

                   voorwaarden (zie blz. 224).

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

Noem de aanleiding​

De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

Bijvoorbeeld leeftijd van het kind, in welke groep het zit​

(reden → de les waar het gedrag zich voordoet)​

Schrijf vooraf alles op wat je nodig kunt hebben​

(of kind ziek is geweest, hobby’s, verhuizing, broers en zussen)​

​

Stap 5: Voer de observatie uit​

- Spreek van tevoren goed af, wanneer je gaat      
  observeren.​ Welke dag, tijdstip en waar je gaat 
  observeren.

 - Gebruik notities en steekwoorden. ​

 - Noteer waargenomen feiten          objectief!
 - Vergeet ook alle meningen en gedachten.

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

Noem de aanleiding​

De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

Bijvoorbeeld leeftijd van het kind, in welke groep het zit​

(reden → de les waar het gedrag zich voordoet)​

Schrijf vooraf alles op wat je nodig kunt hebben​

(of kind ziek is geweest, hobby’s, verhuizing, broers en zussen)​

​

Stap 6: Orden je gegevens​

 

- Verzamel opvallende dingen.​

- Kijk ook naar wat je niet had verwacht.​

- De notities en steekwoorden werk je in een volledig 
   objectief verslag uit.

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

Noem de aanleiding​

De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

Bijvoorbeeld leeftijd van het kind, in welke groep het zit​

(reden → de les waar het gedrag zich voordoet)​

Schrijf vooraf alles op wat je nodig kunt hebben​

(of kind ziek is geweest, hobby’s, verhuizing, broers en zussen)​

​

Stap 7: Geef antwoord op de vraagstelling​

- Interpreteren: betekenis geven aan geobserveerd gedrag (bij eenvoudige situatie, anders zorgteam!) 

- Je gebruikt observatiegegevens, achtergrondgegevens en de situatie.​

- Geef nooit een verklaring voor het gedrag.​

- Gebruik nooit woorden als altijd, erg, nooit.​

- Haal er geen nieuwe informatie bij.​

Stap 1: Schrijf op waarom je gaat observeren​

Noem de aanleiding​

De aanleiding kan positief of negatief zijn (zie blz. 221)​

​

Stap 2: Schrijf de achtergrondgegevens op​

Bijvoorbeeld leeftijd van het kind, in welke groep het zit​

(reden → de les waar het gedrag zich voordoet)​

Schrijf vooraf alles op wat je nodig kunt hebben​

(of kind ziek is geweest, hobby’s, verhuizing, broers en zussen)​

​

Stap 8: Rapporteren (zie § 8.4)​

Zet nu alles in een verslag: het observatierapport.​

Huiswerk:

Doorlezen paragraaf 8.1 - 8.3