12.3 Eiwitten

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

12.3 Eiwitten

Je leert:

• de moleculaire bouw van eiwitten en de functie van eiwitten in het lichaam
• de werking van enzymen

12.1 Koolhydraten 

Sachariden = moeilijke naam voor koolhydraten

Glucose: 1 sacharide --> monosacharide

Sacharose: 2 sachariden --> disacharide

Zetmeel: veel sachariden --> polysacharide

12.2 Vetten 

                Vetten zijn tri-esters van glycerol (tri-glyceriden)

Binas Tabel 67G1 en 67G2

Glycerol

(Propaan-1,2,3-triol)

stearinezuur

stearine

Eiwitten ontstaan uit aminozuren -> BINAS 67H

Dit zijn monomeren met hierin een zuurgroep en aminogroep

Hoe heet de reactie om deze aminozuren aan elkaar te koppelen?

Vorming van een dipeptide

Als het goed is herken je de condensatiereactie!

Eiwitten zijn biopolymeren

2 aminozuren -> condensatie -> dipeptide -> condensatie -> polypeptide (=eiwit)

primaire structuur =
volgorde van
aminozuren

Hierin worden H-bruggen en zwavelbruggen gevormd
en vouwt de polypeptideketen zich op -> netwerk van
meerdere polypeptideketens (=eiwit)

Ruimtelijke structuur bepaalt de eigenschappen

Van aminozuur naar peptidebindiding naar eiwit. 

Volgorde aminozuren is belangrijk!

TAAL betekent iets anders dan LAAT

Zo bepaalt ook de volgorde van de aminozuren welk eiwit er gevormd wordt.

Let op proline!

1. Het tripeptide Ala-Val-Ser is opgebouwd uit drie aminozuren: alanine, valine en serine. 

Geef de reactievergelijking in structuurformules van de vorming van Ala-Val-Ser. 

2. Teken hetzelfde eiwit in zowel zuur milieu als basisch milieu. 

Eiwitten in lichaam

• eiwitten in voedsel
•  afbraak tot aminozuren (hoe heet deze reactie?)
  
  
  
  
  
• omzetting tot andere aminozuren (energie, bouwstof, vervoer, bloedstolling, immuunsysteem)
  of afbraak in lever. hier ontstaat dan ammoniak (+ koolstofdioxide -> ureum. Dit gaat via bloed naar de nieren)

Eiwitten in lichaam

• Eiwitten in voedsel
  
• Afbraak tot aminozuren (Hoe heet deze reactie?)   

Enzymen (soort eiwit)

= biokatalysatoren 

• Enzym gaat binding aan met substraat (=stof waar enzym op inwerkt)
• enzym en substraat veranderen van vorm
• reactie
• reactieproducten worden los gelaten
• enzym terug naar oorspronkelijke vorm

Optimale werking van enzymen

Optimale werking
van enzymen

Aan de slag 

• Doorlezen 12.3
• Maken: 16 t/m 18, 20, 22, 25

    

• Fluisterend overleggen met buur of werken met muziek
  

• Vraag? Steek je hand op
• Af? => Geen huiswerk