V5A 1e instructieles periode 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

De leswissel

1. Kom meteen naar het lokaal.
2. Leg eerst je iPad, schrift, pen, markeerstift klaar.
3. Doe je jas uit, tas op de grond, telefoon in de telefoontas.
4. Vraag of je nog snel 'je ding' mag doen.
5. Na de bel start de les, het risico is voor jou. 
6. Te laat? Ga in stilte zitten en volg de les.

Jas uit: in kluisje, aan kapstok of op rugleuning stoel.

'Je ding'

- flesje vullen

- naar toilet

- spullen uit kluisje

- boek uit mediatheek

WELKOM

bij de les Nederlands van 25 januari

lesinhoud

• e-book en studiewijzer 
• introductie historische letterkunde                                       = literatuurgeschiedenis
• 17e-eeuwse toneelstukken
• groepen maken en toneelstuk kiezen

e-book en studiewijzer

- Open het e-book via Som

- We bespreken pagina 2 t/m 4.

- Open de studiewijzer via Som.

LITERATUURGESCHIEDENIS

• literatuur: boeken, verhalen, poëzie, toneel, liederen
• literatuur weerspiegelt de maatschappij
  
• literatuur heeft (vaak) een boodschap
• literatuur leert je je verplaatsen in andersdenkenden
• literatuur is spelen met taal
• literatuur verandert, maar blijft in de basis hetzelfde

Ontwikkelingen
16e eeuw

maatschappelijke veranderingen 

16e eeuw

- Spaanse overheersing: katholieke kerk bepaalt

- Luther en Calvijn: afzetten hiertegen = protest         protestantisme 

- 1517: 95 stellingen van Luther tegen wantoestanden kerk

- 1566: beeldenstorm                          

- begin Tachtigjarige Oorlog (tot 1648)

- 1584: Willem van Oranje (leider opstand tegen Spanje) vermoord

- eind 16e eeuw: protestanten uit de buurt van Antwerpen vluchten naar 

                                                                                               het noorden

       17e eeuw

- komst vluchtelingen       groei en bloei Amsterdam       VOC

- bloei kunst en cultuur: toneel, gedichten, liederen, verhalen

- proza: waardering waarheidsgetrouwe reisverhalen; 

  fantasieverhalen geen aanzien

- toneel: navolgen klassieke schrijvers: renaissance 

  (translatio, imitatio, aemulatio)

                   

 tragedie

- hooggeplaatste personages;

- hoogdravend/verzorgd taalgebruik;

- held gaat ten onder;

- 5 bedrijven gescheiden door 

   4 reien;

- eventueel 3 eenheden: tijd, plaats, 

    handeling

komedie en klucht

komedie:

- gewone burgers;

- dagelijks taalgebruik;

- dagelijks leven/komische situaties/spotten 

   met burgerlijke moraal;

- goede afloop.

klucht:

- personages laag op maatschappelijke ladder: dieven, hoeren, boeren;

- boers taalgebruik + schelden, vloeken etc;

- primaire driften: vreten, zuipen, vrijen ;

- goede afloop.

TONEEL

TONEELSTUKKEN

Gijsbrecht van Amstel: nadat de vijand vertrokken is, waant Amsterdam zich veilig, maar het tegendeel is waar.

Warenar: Warenar heeft een pot met goud verstopt en verdenkt iedereen ervan die te willen stelen.

De Spaanse Brabander: Jerolimo is straatarm, maar doet zich voor als een rijk man.

Joseph: Joseph zoekt zijn broers op, maar deze verkopen hem als slaaf.

GROEPSINDELING

• Stel 4 groepen samen.
  
• Maak met je groep een toneelstuk-topdrie.
• Meld deze bij de docent.
• Lees de presentatie-eisen vast door (e-book pagina 8).
• Bespreek met je groep de aanpak.
• Informeer bij de docent welk stuk jouw groep gaat lezen.
• Presentaties in de week van 20 februari: 2 voorbereidingspunten
• Maximaal 3 exemplaren te lenen per groep