CVA (VZ)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3,4

CVA

Wat is een CVA?

Wat is de Nederlandse naam voor deze aandoening?

schooltv.nl

schooltv.nl

00:29

Hoe heten de twee verschillende vormen van beroerte/ CVA?

00:44

Hoe noemen we een bloedstolsel dat op de plek zelf ontstaat en een bloedvat afsluit?

1. Trombus
2. Embolie
3. Hematoom
4. Plak

00:44

Hoe noemen we een stukje bloedstolsel dat door het bloed wordt meegenomen en ergens anders een bloedvat afsluit.

1. Trombus
2. Embolie
3. Hematoom
4. Plak

00:44

00:52

De afwijking in de hersenen bij een TIA lijkt het meest op de afwijking bij een....

1. hersenbloeding
2. herseninfarct

00:57

Wat is de naam voor zo'n zwakke plek in een bloedvat?

1. Embolie
2. Infarct
3. Trombus
4. Aneurysma

01:13

Als alleen het hersengebied voor de beweging in je rechter hersenhelft is getroffen, dan heeft dat invloed op....

1. ...het gevoel en de beweging in je rechter lichaamshelft.
2. ...alleen de beweging in je rechter lichaamshelft.
3. ...het gev.oel en de beweging in je linker lichaamshelft
4. ...alleen de beweging in je linker lichaamshelft.

Herseninfarct

Bloedvat in de hersenen raakt verstopt

Oorzaak: Stolsel = trombus (slagaderverkalking)

Trombose kan in hersenen zelf ontstaan, maar kan ook van buiten de hersenen komen, bijv. de halsslagader of het hart. 

0.30-1.30

Hersenbloeding

Bloedvat in de hersenen barst open.

   --> Bloedvoorziening naar de hersenen vermindert

   --> Bloed vloeit weg en verdrukt omliggend weefsel 

                                                  

Hersenbloeding

- Intracerebraal hematoom; 

    bloedvat in de hersenen knapt

- Subarachnoïdale bloeding; 

  bloedvat (vaak een aneurysma) 

  tussen de hersenvliezen knapt. 

De verhouding tussen herseninfarcten en hersenbloedingen is....

1. 20% infarct; 80% bloeding
2. 40 infarct; 60% bloeding
3. 60% infarct; 40% bloeding
4. 80% infarct; 20% bloeding

TIA

Transiente Ischemische Aanval

Tijdelijke storing van de bloedvoorziening; binnen 24 uur zijn de klachten weg

Scheve mond, verwarde spraak, verlamde arm

Kan voorbode van een CVA zijn: meestal nadien bloedverdunners

Hoeveel procent van de mensen krijgt binnen drie maanden na een TIA een CVA?

0100

10%

Hoeveel procent van de mensen met een CVA heeft eerder al eens een TIA gehad?

0100

20-40%

Noem minimaal 4 risicofactoren voor het krijgen van een CVA

01:13

01:54

Waarom is het belangrijk te weten of de beroerte veroorzaakt wordt door een bloeding of door een infarct?

Risicofactoren

CVA algemeen:

- Hart- en vaatziekten: slagaderverkalking, hoge bloeddruk, diabetes, hoog cholesterol

- TIA’s of eerdere CVA’s in de voorgeschiedenis

- Hogere leeftijd

- Mannelijk geslacht

- Roken, stress, overgewicht, weinig lichaamsbeweging

Infarct:                                                                                          Bloeding:

- Trombose/ embolie                                                             - Aneurysma

- Verhoogde stollingsneiging                                          - Schedeltrauma

                                                                                                         - Hersentumor

Acute fase
Wat zie jij?

Verschijnselen

Krachtsverlies (arm/been)           Moeite met spreken (taal)

Moeite met begrip/ verward       Moeite met lopen

Evenwichtsstoornis                        Minder alert/ bewustzijnsdaling

Kauw/ slik klachten                         Hoofdpijn

Urineverlies                                        Scheve mond

...............                                                 ................

FAST-test

Diagnostiek

Anamnese

- FAST/ GAST: Welke symptomen, wanneer ontstaan, acuut of sluipend?

Lichamelijk onderzoek:

- Vitale functies: ademhaling, bloeddruk, pols , temperatuur

- Vaststellen van uitval: bewustzijn, beweging, gevoel, taal, ....

Acute verschijnselen bij TIA/ infarct en bloeding zijn hetzelfde, behandeling zeker niet, daarom altijd…..

Aanvullend onderzoek

- CT of MRI om bloeding vast te stellen 

Behandeling

3 fases:

- acute fase

- revalidatiefase

- chronische fase

Behandeling; acute fase

infarct:

- binnen 4 à 4,5 uur trombolyse (medicatie die stolsel oplost)

- start met stollingsremmende medicatie

Bloeding:

- soms operatie (clippen of coilen)

- indien antistolling gebruikt wordt, dit stoppen.

schooltv.nl

Behandeling; revalidatie

Eerste 6 maanden is er nog duidelijk herstel van functies mogelijk. 

Behandeling is gericht op: 

- herstel van functies

- aanleren van compensatiestrategieën

- voorkómen van nieuw CVA (behandeling hypertensie, leefstijlaanpassing, bij infarct vervolg stollingsremmende medicatie)

Behandeling; chronische fase

Weinig verdere verbetering van functies.

Behandeling/ begeleiding is gericht op....

- ...verwerking & Acceptatie

- ...leren omgaan met blijvende beperkingen

-  ...ondersteuning van mantelzorg

- ...voorkómen nieuw CVA

Noem minimaal 2 factoren die invloed hebben op de prognose.

Plek

Oorzaak

Grootte

Snelheid behandelen

Onderliggende afwijkingen in de hersenen

Leeftijd

Gevolgen lange termijn

Geestelijke gevolgen, cognitief:

- Aandachts- en concentratiestoornissen (bijv. neglect)

- Geheugenstoornissen

- Stoornissen in de planning en uitvoering (bijv. apraxie)

- Stoornissen in waarneming en beoordeling (bijv. agnosie)

- Communicatiestoornissen (bijv. afasie) 

Geestelijke gevolgen, Gedragsmatig

-  Verstoord sociaal bewustzijn

-  Verstoorde controle (ontremdheid, emotionele labiliteit)

-  Niet in staat zijn te leren van ervaringen.

-  Verlies van zelfredzaamheid

Lichamelijke gevolgen:

- Halfzijdige verlamming (hemiparese)

- Halfzijdige gevoelsstoornissen

- Halfzijdig gezichtsvelduitval (hemianopsie)

- Spraakproblemen

- Incontinentie, of urineretentie

- Epilepsie

Geestelijke gevolgen, Emotioneel

- Persoonlijkheidsveranderingen

- Rouwreacties

Staan er hierboven termen die je niet kent of begrijpt? Zo ja, vraag om uitleg!

Hemianopsie        Neglect

Hemianopsie

VIDEO: man met neglect

Aflevering 4 van docu-serie over leven in revalidatiecentrum ('Stuk')

https://npo.nl/start/serie/stuk/seizoen-1/deel-vier/afspelen (vanaf 5 min 25 sec)