Formuleren - Samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Samengestelde zinnen

Deze les

Uitleg samengestelde zinnen

Opdrachten maken

Leerdoelen

Je leert wat samengestelde zinnen zijn.

Je weet dat een samengestelde zin meerdere persoonsvormen heeft.

Je weet wat voegwoorden zijn.

Karel loopt op straat.
Zijn fiets is kapot.

De leerlingen zijn te laat op school.
De brug stond open.

Twee soorten zinnen

Enkelvoudige zin (1 pv):

De docent roept de leerlingen.

De leerlingen stoppen met praten.

Samengestelde zin (meer dan 1 pv):

De docent roept de leerlingen en ze/de leerlingen stoppen met praten.

Twee soorten zinnen

Enkelvoudige zin (1 pv):

De docent roept de leerlingen.

Zij horen hem niet.

Samengestelde zin (meer dan 1 pv):

De docent roept de leerlingen, maar zij horen hem niet.

Voegwoorden

Twee enkelvoudige zinnen worden vaak met elkaar verbonden door een voegwoord. 

en, maar, of, want, dus, omdat, terwijl, zodat, nadat, als, toen

Volgorde

Bij de voegwoorden en, maar, of, want en dus blijft de woordvolgorde hetzelfde. Bij alle voegwoorden, zoals als, nadat, omdat, terwijl en toen verandert de woordvolgorde vaak wel.

Vergelijk maar eens:
Ik ga niet naar school, want ik heb weekend (ond - pv)
Ik ga niet naar school, omdat ik school heb (ond - ander zinsdeel -pv)

Mijn schoenen zijn te klein.
Ik ga nieuwe kopen.

Ik trek een dikke jas aan.
Ik krijg het niet koud.

Het had gestormd.
De weg was bezaaid met takken.

Evaluatie

Wat is het verschil tussen een enkelvoudige en samengestelde zin?