4.2A Voedselproductie

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

4.2 A: Voedselproductie

Wanneer ontstaat er een tekort aan energie, voedsel en grondstoffen?

1. Mensen gebruiken meer dan er is
2. Mensen gebruiken minder dan er is
3. Mensen vullen niet aan wat ze gebruiken
4. Mensen vullen steeds aan wat ze gebruiken

Leerdoelen

Je leert over de effecten van de voedselproductie op je omgeving

Programma

- Korte uitleg in lessonup

- Aan de slag met opdrachten

- Bewijs

Hoeveel vierkante meter met graan heb je nodig voor 1 brood?

1. 1m2
2. 0,6 m2
3. 2m2
4. 6m2

Een gezin eet elke dag 1 brood, hoeveel m2 is dan nodig?

1. 365 m2
2. 730 m2
3. 219 m2
4. 1000 m2

Wie produceren ons voedsel?

Akkerbouwers, tuinbouwers en veehouders...

- Je kunt uitleggen wat landbouw is en de (intensieve) landbouw in Nederland kunnen beschrijven. 

1. Akkerbouw
2. Veeteelt
3. Tuinbouw
   
   

Tot 1950 waren de meeste boerenbedrijven 

gemengde/combinatiebedrijven.
Dus zowel voedingsgewassen (planten) als landbouwhuisdoeren (dieren). 
Nu zijn de meeste bedrijven gespecialiseerd in 1 ding.

-Je moet kunnen aangeven wat landbouw is en de (intensieve) landbouw in Nederland kunnen beschrijven. 

Akkerbouw: grootschalig, machinaal, altijd buiten

Tuinbouw: kleinschaliger, meer handmatig. Soms buiten, meestal in kassen.

Akkerbouw

Graan

Aardappelen

Suikerbieten

Maïs

Tuinbouw - in de volle grond

Fruit

Bloembollen

Bloemen

Zaden 

Tuinbouw - glastuinbouw

Voordelen van verbouwen in kassen:

Gecontroleerde omstandigheden

Niet afhankelijk van seizoenen

Tuinbouw - glastuinbouw

Nadelen:

Hoog energie verbruik (verwarming/ lampen)

10x zoveel energie per kg groente. 

Dus ook veel co₂ uitstoot. 

Gevoelig voor ziekteverwekkers

Veeteelt

Intensieve veehouderij (bio-industrie). 

Weinig eigen grond, voer moet worden ingekocht (vaak geïmporteerd). 

Voordelen: gecontroleerd voer/ krachtvoer. Veel opbrengst van de dieren.

Veeteelt

Nadeel: 
Niet dier vriendelijk.

Gevoelig voor plagen.

Mestoverschot: de dieren produceren veel meststoffen. Deze komen in het milieu terecht. 

Hoe produceer je veel voedsel?

Met een monocultuur: groot gebied met 1 gewas...

- Je kunt uitleggen wat de kenmerken zijn van chemische en biologische gewasbescherming en hoe dit invloed heeft op een voedselweb/keten.

Ziekten en plagen.

Insecten kunnen je oogst kaal vreten. 

Om gewassen en vee te beschermen maken 

boeren gebruik van bestrijdingsmiddelen:

• Chemische bestrijdingsmiddelen
• Biologische bestrijdingsmiddelen

Chemische gewasbescherming

Met biociden: doden levende organismen

Voordeel:

Werken snel

Nadeel 1:

Zijn vaak niet erg selectief: doden ook 

niet schadelijke en nuttige organismen

Chemische gewasbescherming

De biomassa neemt af in ieder trofisch niveau, maar de hoeveelheid pesticide blijft gelijk. 

Toppredator krijgt hierdoor teveel pesticide binnenen kan ziek worden.

Biologische landbouw: Vormen van landbouw die minder/ geen impact op het milieu hebben maar toch voldoende voedsel opleveren.

Gebruik van biologische gewasbeschermingsmiddelen (niet giftig of zelfs dieren zoals sluipwespen)

Vruchtwisseling om te voorkomen dat ziekteverwekkers de kans krijgen.

akkerbouw

tuinbouw

veehouderij

3 soorten agrarische bedrijven

welke producten maken ze?

Wie produceren paprika's?

1. akkerbouwers
2. tuinbouwers
3. veehouders
4. vissers

Wat zijn de gevolgen van de landbouw?

Door mest in de bodem verandert het landschap...

Diagram over het veranderende landschap in Nederland...

Een ander gevolg van de landbouw:

meststoffen in het water

Waterbloei:

erg veel eendekroos en blauwalg...