H5 Grammatica, zinsdelen meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

             Welkom

Wat gaan we vandaag doen?

• Uitleg over het meewerkend voorwerp.
• Oefenen/quiz
• Tijd voor vragen en/of opmerkingen.

Wat ga je leren?

• Hoe je het meewerkend voorwerp van een zin kunt vinden.

Stappenplan grammatica zinsdelen

Zinnen ontleed je altijd in een bepaalde volgorde.

Zo'n volgorde noemen we ook wel een "stappenplan"

Stappen

• Persoonsvorm
• (Zinsdeel proef)
• Onderwerp
• Werkwoordelijk gezegde of naamwoordelijk gezegde
• Lijdend voorwerp (alleen bij een werkwoordelijk gezegde)
• Meewerkend voorwerp

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

1. Zoek eerst de persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp. 

2. Stel de vraag: Aan/Voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

Meewerkend voorwerp

Een meewerkend voorwerp komt voor in zinnen waarin iemand iets 'vertelt' (uitleggen, zeggen, enzovoort) of 'geeft' (lenen, sturen, overhandigen, enzovoort).

Regel: bij het meewerkend voorwerp moet je de woorden 'aan' of 'voor' toe kunnen voegen of weg kunnen laten.

Is de zin juist verdeeld in zinsdelen?
De jonge held | kreeg | een onderscheiding.

1. juist
2. onjuist

Is de zin juist verdeeld in zinsdelen?
Koala's | eten | geen | vlees.

1. juist
2. onjuist

Is de zin juist verdeeld in zinsdelen?
Over | een paar jaar | heeft | iedereen | een smartwatch.

1. juist
2. onjuist

Welke vraag stel je om het meewerkend voorwerp in een zin te vinden?

1. zin vragend maken
2. wie / wat + pv?
3. wie / wat + onderwerp + gezegde?
4. aan wie / voor wie? + wwgezegde + ond +lijdvw

Wat is het meewerkend voorwerp?
'De jongen schrijft een liefdesbrief aan zijn vriendin.'

1. De jongen
2. een liefdesbrief
3. aan zijn vriendin
4. Er is geen meewerkend voorwerp

Wat is het meewerkend voorwerp?
'Mijn oma appt mij het recept.'

1. Mijn oma
2. mij
3. het recept
4. Er is geen meewerkend voorwerp

Zoek het meewerkend voorwerp!
Shirley kocht zes rozen voor haar vriend voor Valentijnsdag.

1. voor haar vriend
2. zes rozen
3. haar vriend
4. voor Valentijnsdag

Zoek het meewerkend voorwerp.
De kleine jongen gaf de reus geen kans meer.

1. de kleine jongen
2. de reus
3. geen kans
4. er is geen meewerkend voorwerp

Wat is in de volgende zin het meewerkend voorwerp?
De postbezorger overhandigde de klant de bestelling.

1. De postbezorger
2. de bestelling
3. de klant
4. Er is geen meewerkend voorwerp

Mijn moeder heeft aan mijn oma een nieuwe jas gegeven.
Hoe heet het zinsdeel "Mijn moeder"?

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Mijn moeder heeft aan mijn oma een nieuwe jas gegeven.
Hoe heet het zinsdeel "aan mijn oma"?

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Mijn moeder heeft aan mijn oma een nieuwe jas gegeven.

Hoe heet het zinsdeel "een nieuwe jas"?

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. bijwoordelijke bepaling
4. lijdend voorwerp

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin?

De overledene bleek de Vogelbescherming een flink bedrag nagelaten te hebben.

Wat is het MV in de zin?
De mentor mocht aan de geslaagden het diploma geven.

Wat is het MV in de zin?
De kok schepte voor de wandelaars een bord macaroni op.

Meewerkend voorwerp

Een meewerkend voorwerp komt voor in zinnen waarin iemand iets 'vertelt' (uitleggen, zeggen, enzovoort) of 'geeft' (lenen, sturen, overhandigen, enzovoort).

Regel: bij het meewerkend voorwerp moet je de woorden 'aan' of 'voor' toe kunnen voegen of weg kunnen laten.

Vragen/ opmerkingen?

• Als je het lastig vindt, bekijk dan nog eens rustig deze les!
• Heb je vragen over de opdrachten? Stel ze!
• Huiswerk voor deze week: alle opdrachten van hoofdstuk 5, Grammatica zinsdelen.