1. Vakantiegevoel en wespentelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

W25: Leesvaardigheid

Hoe is het met jullie vakantiegevoel?

😒🙁😐🙂😃

Lesdoelen

• Ik weet wat verkennend en intensief lezen is  
• Ik kan het onderwerp en de hoofdgedachte in een tekst vinden en benoemen
• Ik kan de betrouwbaarheid van een tekst beoordelen
• Ik kan mijn woordenschat vergroten

Wat lees je als je een tekst
verkennend leest?

Verkennend lezen

Wat is het doel van verkennend lezen? 

Verkennend lezen

Wat is het verschil tussen het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst? 

Onderwerp

Het onderwerp van de tekst is een woord dat, of een woordgroep die aangeeft waarover de tekst gaat

Vindplaats: titel, inleiding, slot

Hoofdgedachte

De hoofdgedachte is een mededelende zin (dus géén vraag!), die het belangrijkste weergeeft wat in de tekst over het onderwerp gezegd wordt.

Vindplaats: slot

Vrouwenvoetbal

1. Onderwerp
2. Hoofdgedachte
3. Geen van beide

De salarissen van voetbalvrouwen zouden net zo hoog moeten zijn als die van de mannen.

1. Onderwerp
2. Hoofdgedachte
3. Geen van beide

Salarissen van voetbalvrouwen

1. Onderwerp
2. Hoofdgedachte
3. Geen van beide

Verdienen vrouwen genoeg in vergelijking met de mannen?

1. Onderwerp
2. Hoofdgedachte
3. Geen van beide

Wat is belangrijker voor je vakantiegevoel denk je?

1. De duur van je vakantie
2. Hoe je vakantietijd besteedt
3. De bestemming van je vakantie

In de tekst komen zes behoeften aan bod die van een vakantie een succes maken. Welke kan jij bedenken?

doen wat voor jou betekenis heeft

doen waar je goed in bent

even niet met werk of school bezig zijn

zelf kiezen hoe je je tijd indeelt

ontkoppeling

autonomie

zingeving

bekwaamheid

Na hoeveel dagen is het vakantie-effect verdwenen, denk je?

030

Lees de tekst verkennend

Wat is het onderwerp van de tekst? 

Hoe rek je je vakantiegevoel zo ver mogelijk op?

Hoe betrouwbaar is deze tekst?
Waar let je op om de betrouwbaarheid te beoordelen?

Hoe actueel is de informatie?
Wanneer is de informatie gepubliceerd?
Is de informatie nog geüpdatet?

-110

Is de auteur een autoriteit wat betreft dit onderwerp?
Wie is de auteur / bron / uitgever / sponsor?
Wat zeggen andere bronnen over de maker (zoek op internet)?

-210

Is de informatie waar, correct en betrouwbaar?
Wordt de informatie ondersteund met bewijsmateriaal?
Wordt er verwezen naar gebruikte bronnen?
Is de informatie beoordeeld door andere experts?
Wordt de informatie bevestigd in andere bronnen?

-310

Wat is de reden voor het bestaan van de informatie?
Wat is het doel van de informatie (bv. informeren, entertainen, overtuigen)?
Is de auteur duidelijk over het doel van de informatie?
Berust de informatie op (bewijsbare) feiten, of op opinies?
Is de informatie objectief en onpartijdig? Of kan deze beïnvloed zijn door politieke,
ideologische, culturele, religieuze, institutionele of persoonlijke standpunten?

-410

Betrouwbaarheid

35-40 uitstekend

30-34 goed

25-29 gemiddeld

20-24 grensgeval

lager dan 20  onbetrouwbaar

Maak een woordenlijst

• prototype
• idealiter
• autonomie
• zingeving
• ontlenen
• intrinsiek (wordt vaak gebruikt bij motivatie)
• behoeden 

Bespreek met elkaar

Hoe sta jij tegenover wespen?

Waar zouden wespen goed voor kunnen zijn?

Waarom zijn mensen niet altijd blij met wespen?

'Nederlanders administreren graag'.
Welke nationale tellingen ken jij?

Lees de tekst intensief 

Bij intensief lezen lees je de tekst grondig en zorg je ervoor dat je de betekenis van iedere zin begrijpt. 

Leg de tekst weg en beantwoord de volgende vragen

Zijn wespen net poezen?

1. ja
2. nee

Waarin lijkt een wesp op een poes?

Waar zijn wespen goed voor?

Waar zijn wespen goed voor?

Wespen zijn belangrijke opruimers van andere dode insecten en ze bestuiven bloemen. Vogels en kleine zoogdieren eten op hun beurt wespen. 

In Duitsland is het verboden om wespen zinloos dood te maken. Hoe hoog kan de boete oplopen?

10100

Waarom is wild om je heen slaan geen goed idee?

Waarom is wild om je heen slaan geen goed idee?

Wespen zien heel slecht. Halfblinde wespen raken in de stress als je wild om je heen slaat. Rustig bewegen en de wesp doet niets. 

Ben je anders over wespen gaan denken?

1. Ja
2. Nee
3. Beetje
4. Ik ❤️ wespen

Over welk onderwerp zou je graag een artikel lezen?

Maak een woordenlijst

• manmoedig
• pluimage
• efficiënt
• potentie
• biodiversiteit
• turven