4.1 Opbloei en macht van de stad

• geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Verbeteringen in de landbouw  + ontginningen

Rond het jaar 1000

• Drieslagstelsel
  
• IJzeren ploeg met paard
• Halsjuk of haam

4.1

MODERNISERING VAN DE LANDBOUW

BEVOLKINGSGROEI

Tussen 1000 en 1300 verdubbelde de Europese bevolking, daarna volgt een krimp.

Belangrijke landbouwverbetering: Drieslagstelsel

IJzeren ploeg

& halsjuk

Ontginnen

Nieuwe steden, handel en nijverheid

* Van landbouwsamenleving naar landbouwstedelijke samenleving

- bestaande stadjes worden groter

- nieuwe stadjes bij handelsknooppunten en burchten (vaak van bovenaf gesticht: economische en politiek-militaire redenen)

* kloosters en boeren uit Vlaanderen belangrijk voor Engeland (ontginningen en schapenteelt)

WOOLSACK als symbool voor het belang van wol voor Engeland.

Nog steeds zit de voorzitter van het Hogerhuis op deze zogenaamde woolsack.

LONDEN

LONDEN

- In elfde eeuw grote stad in Engeland, maar omvang is in vergelijking met de steden op het continent (Constantinopel, Italiaanse steden en Gent) bescheiden.

- Afspraken koning en steden waarvan beiden profiteren, dit gaat ten koste van de adel. (KA 14 en 17)

TOWER OF LONDEN

William the Conqueror maakte een begin met de bouw van deze koninklijke residentie.

Naast een bestuurlijk centrum bezorgde de Theems Londen een belangrijke positie als handelscentrum

Na de 16e eeuw verdween de functie van koninklijk paleis. Het bleef een belangrijke plaats waar mensen gevangen gehouden werden en zelfs geëxecuteerd werden

Buckingham Palace, huidig werk- en woonplaleis van de koning.

Windsor Castle, het weekend verblijf.

INTERREGIONALE HANDEL

I

Regionale handel (stad met platteland)

DAARNAAST  INTERREGIONALE HANDEL

• Handelaren uit Italië (handel met 'de Oost')

• Jaarmarkten in Frankrijk (na 13e eeuw minder belangrijk)

• Brugge stapelmarkt

- Koopmansgilde en Hanze

Jaarmarkten en kermissen gingen vaak hand in hand. Opbrengsten waren zeer lucratief voor de organisatoren, maar ook handelaren profiteerden met allerlei voordelen (lage tol, bescherming).

Verbetering in de scheepbouw (het karveel) zorgde voor achteruitgang van de jaarmarkten.

Waarom?

STADSSTICHTINGEN

- Heersers stimuleren de stichting en de groei van steden

- Opkomst van steden --> meer vrijheid voor bevolking:

• In steden

• Op het platteland

 (langzaam verdwijnt de

  horigheid)

SPANNINGEN IN DE STAD

SPANNINGEN IN DE STAD

- Bestuur in de steden:

• Heersers benoemen vertegenwoordigers (baljuw)

• Patriciërs eisen en krijgen inspraak

• Later geldt dit ook voor handelaren en handwerkslieden die verenigd waren in gilden

- Invloed adel wordt minder (vooral in Noord-Italië en Vlaanderen)