3.2: De bloedsomloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H3: Bloed

Bs. 2: De bloedsomloop

3 havo 

Planning

Herhalen basisstof 1 over bloed (15 minuten)

Opdrachten bs. 1 (20 minuten)

Filmpje (5 min)

Basisstof 2: De bloedsomloop (20 minuten)

Aan de slag (15 minuten)

Afsluiting (10 minuten)

Leerdoelen

Je kunt drie typen bloedvaten noemen met kenmerken en functies

Je kunt in het bloedvatenstelsel van de mens slagaders en aders benoemen

Je kunt de kleine en grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies

Waaruit bestaat bloedplasma?

Wat zijn de drie vaste bestandsdelen van bloed?

Waar in het lichaam worden bloedcellen gemaakt?

1. Het Beenmerg
2. Bloedplaatjes
3. Ruggenmerg
4. Hersenen

samenstelling bloed

Hoe ontstaat bloed?

stamcellen (cellen gemaakt uit celdeling) uit beenmerg 

worden:

- rode bloedcellen

- witte bloedcellen

- bloedplaatjes

rode bloedcellen

zijn rond van vorm met een klein deukje in het midden. 

Ze hebben geen celkern. 

rode bloedcellen vervoeren zuurstof

hemoglobine zit in rode bloedcellen en hiermee bindt zuurstof zich makkelijk aan de rode bloedcel.

witte bloedcellen

Hebben wel een celkern. 

Zeer "flexibel" van vorm zodat ze buiten de bloedvaten kunnnen komen.

Witte bloedcellen maken ziekteverwekkers onschadelijk. Ze gaan hierbij zelf dood.

Pus en etter zijn dode witte bloedcellen.

 Witte bloedcellen

Witte bloedcel maakt de ziekteverwekker onschadelijk door deze in te sluiten.

Drie typen bloedvaten

• Slagader: Bloed stroomt van het hart naar de organen
• Ader: Bloed stroomt van de organen naar het hart
• Haarvaten: Vertakkingen van de slagaders en aders

Bloedvatenstelsel

Rood = zuurstofrijk

Blauw = zuurstofarm

• Welke kleur zou zuurstofrijk bloed in het echt hebben? En zuurstofarm?
• Slagaders/aders hebben de naam van het orgaan waar ze naar toe of af lopen!
• Zie jij 3 uitzonderingen hierop?
  

Bloedvatenstelsel

Rood = zuurstofrijk

Blauw = zuurstofarm

• Welke kleur zou zuurstofrijk bloed in het echt hebben? En zuurstofarm?
  - Zuurstofrijk: Helderrood
  - Zuurstofarm: Donkerrood
• Slagaders/aders hebben de naam van het orgaan waar ze naar toe of af lopen!
• Zie jij nog 4 uitzonderingen?
  - Poortader: Vervoert (zuurstofarm) bloed vanuit de darmwand naar lever.
  - Aorta
  - Onderste- en bovenste holle ader

Vraag hier: Waarom is het bloed in de poortader zuurstofarm? > Verbranding in de cellen bij het opnemen van de voedingsstoffen in de darmwand

Grote- en kleine bloedsomloop

Waarom dubbel?

Per omloop stroomt het bloed 2 keer door het hart

Rechterhelft van het hart: Pompt bloed naar rechter- en linkerlong voor gaswisseling CO2 <> O2

Linkerharthelft: Pompt bloed naar de rest van de organen. Bestaande uit glucose en zuurstof

Neemt weer mee: Afvalstoffen (CO2)

Slagaders en aders

Het hart pompt het bloed in de slagaders > Bloeddruk op de wand is hoog

Dikke, gespierde, elastische wanden van slagaders

Slagaders zetten uit en veren terug > Bloeddruk voelen in je pols

De meeste slagaders liggen niet zo dicht op het oppervlakte zodat ze niet snel beschadigen

Aders

Bloeddruk laag

Wanden veel dunner en minder elastisch dan slagaders

Geen hartslag voelbaar

Kleppen in aderen

Vooral in de aders in armen en benen

Functie: Zorgen dat het bloed door de zwaartekracht niet terugstroomt naar de organen

Haarvaten

Hele dunne wand

hierdoor uitwisseling van stoffen mogelijk

Aan de slag

Wat? > Opdracht 1 t/m 3 in je boek

Hoe lang? > 10 minuten

Hoe? > Zelfstandig werken

Hulp? > Informatie van basisstof 2

Klaar? > Ruim je spullen op en pak je agenda

Huiswerk volgende les

Opdracht 4 tot en met 11 in je boek van basisstof 2 thema 3

Begrippenlijst dikgedrukte woorden van basisstof 2 in je schrift

Lezen basisstof 3 over het hart!