taalverzorging #320 Les 3 TV samengestelde zinnen.

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Welkom!

Telefoon in de koffer

Jas aan de kapstok

reader Taalverzorging en laptop op tafel.

Vandaag:

• Hoe zat het ook alweer?
• Korte instructie samengestelde zinnen
• zelfstandig werken
• Evaluatie 

Hoe zat het ook alweer?

Afgelopen lessen: leestekens.

Wanneer zet je een punt?

Wanneer zet je een vraagteken of een uitroepteken?

Wanneer gebruik je een komma?

Gebruik van komma's

Wanneer plaats je een komma?

• Tussen twee persoonsvormen (samengestelde zin)
• Voor voegwoorden (Ik loop naar school, omdat...)
• Tussen delen van een opsomming (Thuis heb ik een hond, een kat, twee cavia's EN een vogelspin.)

Citaat

Het letterlijk opschrijven wat iemand heeft gezegd, heet een citaat. Dit zijn de regels: 

• Zet voor het citaat een dubbele punt.
• Begin met een hoofdletter en eindig met een punt, vraagteken of uitroepteken.
• Zet het citaat tussen aanghalingstekens. "..........." 

Voorbeeld citaat:

De Kerstman zei: "Ik heb Sinterklaas naar huis gestuurd."

Mevrouw van der Vegt riep: "Wil je wel in je ellenboog niezen?"

Pv in de tt en vt

Pv in de tegenwoordige tijd: 

Ik-vorm: ik werk, ik loop

jij/ik achter de pv: werk ik? loop ik?

ik-vorm +t achter de rest: jij vindt, jij werkt, hij wordt, zij loopt, mevrouw van der Vegt rijdt. 

PV in tt en vt

Pv in de verleden tijd: 

zwak:

Enkelvoud:  ik-vorm + de : Jordy jogde, de biefstuk verbrandde.

ik-vorm + te: Ik bakte, Sharon werkte, mijn vriend sportte. 

Meervoud: ik-vorm + den of ten: Jullie slenterden, wij lachten, jullie praatten.

Pv in tt en vt

Sterke werkwoorden die veranderen van klank in de verleden tijd, schrijf je zo kort mogelijk. 

Ik kocht, jij liep, wij dachten. 

Gebruik het schema wat jullie van mij gekregen hebben!

Uitleg + doel

DOEL: Je kunt de pv en de onderwerpen vinden in een samengestelde zin.

We gaan verder met samengestelde zinnen. 

Wat is een samengestelde zin? 

Uitleg samengestelde zin

In elke zin staat een persoonsvorm. Wanneer er in een zin 1 of meer persoonsvormen staan, is het een samengestelde zin/

Van twee korte zinnen, kan je met behulp van een voegwoord, een langere (samengestelde) zin maken. 

Voegwoorden zoals: maar, omdat of want. 

Uitleg

Voorbeeld:

Jelmer fietst naar huis. Robert neemt de bus. 

Jelmer fietst naar huis, maar Robert neemt de bus. 

Belangrijk wanneer je twee zinnen samenvoegt: Let op de woordvolgorde!

Woordvolgorden kan of moet soms veranderen.

Daan koopt een nieuwe telefoon. Zijn oude is kapot. 

Daan koopt een nieuwe telefoon, omdat zijn oude kapot is.

Uitleg samengestelde zin

PV en O vinden in een samengestelde zin:

Zet de zin in een andere tijd.

Stel bij de pv de vraag: wie/wat + pv? Het antwoord is het onderwerp. Bijvoorbeeld:

John bewaart alle leuke mails, zodat hij die later nog kan lezen.

Wie bewaart? --> John

Wie kan? --> hij 

Zelfstandig werken

Jullie gaan aan de slag met taalverzorging. 

Werk in het boekje, werk door tot de opdrachten op bladzijde 13. Vanaf bladzijde 14 begint een nieuw onderwerp waar jullie nog uitleg over krijgen. 

Vind je het lastig? Kom bij mij zitten, dan doen we het samen!