Het zenuwstelsel

• afp
• MBO
• Studiejaar 1

Zenuwstelsel

Leerpad 9

Functie zenuwstelsel

• Voelen
•  Bewegen van spieren
• Bewust zijn van je omgeving
• Kunnen slapen en wakker zijn
• Kunnen praten
• Begrijpen wat je hoort

 Bij alle activiteiten die je onderneemt is het zenuwstelsel betrokken.

Functie zenuwstelsel

• Vegetatieve functies (individu in leven houden)

ademhaling, bloeddruk en peristaltiek

Het vegetatieve (onwillekeurige of autonome) zenuwstelsel

•  Animale functies (individu -> omgeving)

Voelen, bewegen, cognitieve functies, emoties en gedrag

Willekeurig(animale) zenuwstelsel

P: perifere zenuwen

C: hersenen en 

ruggenmerg
(omgeven door bot)

Centraal zenuwstelsel

Hersenen en ruggenmerg zijn met zenuwbundels aan elkaar verbonden. (hersenzenuwen)

Is omgeven door botweefsel

Vanuit het lichaam en de omgeving komen prikkels binnen. Deze worden verwerkt en aangestuurd. 

perifeer zenuwstelsel

Uitlopers van zenuwbundels vanuit het ruggenmerg. (ruggenmergzenuwen)

Functie: beweging en gevoel

Welke taak heeft het zenuwstelsel?
(meerdere antwoorden zijn goed)

1. interactie met individu en omgeving
2. Aansturen van gedrag
3. regelen van automatische processen
4. regelen van emoties

Een andere naam voor het animale zenuwstelsel is:

1. vegetatief zenuwstelsel
2. willekeurig zenuwstelsel
3. onwillekeurig zenuwstelsel

Zenuwcellen

1: Neuron = zenuwcel

2: korte uitloper ontvangt prikkel

3: Lange uitloper (axon)

4: Myelineschede

5: Prikkel overdragen op spierweefsel

1

2

3

4

5

Korte uitloper (dendriet)

cellichaam

Celkern

Axon (lange uitloper)

Synaps

Hersenen

grote hersenen (cerebrum), tussenhersenen, hersenstam en kleine hersenen (cerebellum).

Bouw hersenen

Buiten naar binnen

schors: Cortex (grijze stof- cellichamen en neuronen) 

Wittestof: Binnenzijde, uitlopers neuronen omgeven door myeline 

Hersenventrikel:Holtes gevuld met liquor 
Tussenhersenen 

Cerebrum 

Grote hersenen:

Hebben de regiefunctie.

Primaire schorsgebied: Bewust worden van prikkel

Secundair schorsgebied: betekenis geven aan prikkel

Verschillende kwabben + gebieden die functies aansturen

filmpje hersenen zorgpad

Hersenstam en tussenhersenen

De hersenstam en de tussenhersenen hebben een verbindingsfunctie. Alle vezels van en naar de grote hersenen lopen daar doorheen.

Hersenstam liggen centra voor vitale functies zoals het ademhalingscentrum, bloeddrukcentrum, temperatuurcentrum.

In de tussenhersenen liggen de thalamus en de hypothalamus. (pijn ervaring + hormoonstelsel) 

Cerebellum

De kleine hersenen

Belangrijk voor coördinatie  van bewegingen (motoriek) en evenwicht. 

Afstemming van de bewegingen vindt plaats door informatie vanuit de spieren (sensibele prikkels) 

Hoeveel gedachtes heeft een persoon per dag ...denk je?

Wat doen je hersenen wanneer
je te weinig slaapt ...denk je?!

1. Groeien
2. Krimpen
3. Langzamer worden
4. Sneller worden

Grote hersenen

Hersenstam

Kleine hersenen

Ruggenmerg

Uitval verschijnselen 

Schade in de hersenen.

Rechts schade- links uitval

links schade- rechts uitval

Behalve in het gezicht. 

Pyramide banen, zenuwbanen die kruizen onderaan de hersenen

Hoe ontstaat de witte kleur van de witte stof in het ruggenmerg

1. Door een groep cellen bij elkaar
2. Door myeline
3. Door de hersenschors

Ruggenmerg

Het ruggenmerg loopt vanaf de hersenstam tot de twaalfde borstwervel (thoracale wervel) of de eerste lendenwervel.

functie ruggenmerg

- Het is een geleidingsorgaan

- Het is een reflexorgaan

Voorhoorn: motorische neuronen

Achterhoorn: sensibele prikkels komen binnen 

filmpje zorgpad 9.4

Refexen 

Is snelle, automatische reactie. Reflexen verlopen buiten je wil.

Dienen ter bescherming 

Reflexen kunnen worden afgeremd, zoals het zuigreflex bij baby's. 

Reflexboog 

Voorbeeld heet voorwerp.

1. aanraken- trekt hand terug 

2. prikkel gaat via sensibele zenuw naar een ruggenmergzenuw

3. ruggenmergzenuw , geeft pikkeldoor via ruggenmerg naar een motorischzenuw. 

4. Via de lange uitloper van het ruggenmergzenuw gaat er een signaal naar de spier. 

5. spier trekt samen, waardoor de hand terugtrekt. 

Dus

gevoelszenuw (sensibele zenuw)- ruggenmergzenuw- ruggenmerg- motorischezenuw- spier