In deze les zitten 32 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.
Lesduur is: 30 min
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
6. Regenten en Vorsten
1600-1700
6.1 een wereldeconomie
Slide 2 - Tekstslide
Leerdoelen
Aan het eind van deze les kun je:
Uitleggen wat handelskapitalisme is
Uitleggen waarom overzeese handelscompagnieën zoals de VOC bijdroegen aan het ontstaan van een wereldeconomie
Slide 3 - Tekstslide
Slide 4 - Tekstslide
Slide 5 - Tekstslide
15e - 17e eeuw
Het handelskapitalisme komt tot bloei.
Er ontstonden wereldwijde handelsnetwerken.
Wereldeconomie groeit
Slide 6 - Tekstslide
Slide 7 - Tekstslide
Slide 8 - Tekstslide
Specerijen
Zeer gewild in Europa: meer smaak aan eten, langere houdbaarheid, medicijn.
Groeit alleen in Zuidoost-Azië.
Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.
Slide 9 - Tekstslide
Nieuw probleem!
Steeds meer Nederlandse bedrijven (compagnieën) gaan naar Indië varen.
Hierdoor ontstaat veel concurrentie tussen Nederlanders onderling
De prijs van de specerijen daalt hierdoor snel, de winst dus ook
Slide 10 - Tekstslide
VOC
Slide 11 - Woordweb
Verenigde Oostindische Compagnie (1602)
Nederlandse regering (Staten-Generaal) grijpt in.
Compagnieën moeten samengaan in één bedrijf.
Hierdoor gaan ze onderlinge concurrentie tegen
Slide 12 - Tekstslide
1. De specerijenhandel werd in de 16e eeuw gedomineerd door Portugal 2. De koning van Spanje was tussen 1580 en 1640 ook de koning van Portugal 3. De Republiek voerde t/m 1648 oorlog met Spanje (Tachtigjarige Oorlog)
Geef op basis van deze drie gegevens nog een andere verklaring voor de oprichting van de VOC
Slide 13 - Open vraag
Doel: monopolie op de specerijenhandel ten oosten van Kaap de Goede Hoop
Slide 14 - Tekstslide
Hoe?
Uitschakelen van concurrenten
Bouwen van handelposten
Contracten met inheemse vorsten
Opbouwen van handelsnetwerk in Azië
Indien nodig: veel geweld
Slide 15 - Tekstslide
Batavia
Nederlanders stichten op Java de belangrijkste factorij (handelspost) Batavia. Batavia heet nu weer Djakarta.
Slide 16 - Tekstslide
Bestuur
De VOC had zes afdelingen (Kamers).
De afgevaardigden van de Kamers vormden samen het bestuur van de VOC, de Heren Zeventien.
Slide 17 - Tekstslide
Welke twee voordelen had de oprichting van de VOC (voor de aandeelhouders)
A
Veiligheid, verlies werd gedeeld door de aandelen.
B
Toegang tot specerijenhandel
C
Driehoekshandel en daarmee slavenhandel kon worden gestart
D
Geen binnenlandse concurrentie
Slide 18 - Quizvraag
Slide 19 - Tekstslide
Slide 20 - Tekstslide
Handelskapitalisme was de eerste vorm van kapitalisme. Leg kort uit hoe handelskapitalisme werkte.
Slide 21 - Open vraag
Geef een argument vóór de stelling:
Handelscompagnieeën zoals de VOC droegen bij aan het ontstaan van een wereldeconomie.
Slide 22 - Open vraag
Een stelling:
De VOC stuurde een strafexpeditie naar de Banda-eilanden omdat het monopolie van de VOC werd bedreigd.
Is deze stelling juist of onjuist? Leg je antwoord uit
Gebruik de bron
Slide 23 - Open vraag
Slide 24 - Video
Slide 25 - Video
VOC
2000 Schepen en 30.000 man personeel
Eerste multinational van de wereld
Slide 26 - Tekstslide
1621 De WIC
Slide 27 - Tekstslide
De WIC (1621)
Doel: handelsmonopolie en kaapvaart (oorlog tegen Spanje)
De WIC handelde in slaven en suiker
De WIC had gebieden in West-Afrika, de Nederlandse Antillen en Suriname in handen.
Slide 28 - Tekstslide
Driehoekshandel
Handel in West-Afrika en Amerika
Mercantilisme: Overheid bemoeid zich actief met de economie van het land.
WIC was geen succes
Slide 29 - Tekstslide
Hessel Gerritszoon werd in 1617 als eerste benoemd tot officiële cartograaf van de VOC. Alle kapiteins van de VOC moesten na een reis verplicht hun logboeken en kaarten bij hem inleveren. Hessel Gerritszoon paste de kaarten aan, waarna ze bij een volgende VOC-reis weer werden meegegeven. 2p 9 Leg uit dat de verplichting om kaarten en logboeken in te leveren de ontwikkeling van wereldwijde handelscontacten voor de VOC bevorderde.
Hessel Gerritszoon werd in 1617 als eerste benoemd tot officiële cartograaf van de VOC. Alle kapiteins van de VOC moesten na een reis verplicht hun logboeken en kaarten bij hem inleveren. Hessel Gerritszoon paste de kaarten aan, waarna ze bij een volgende VOC-reis weer werden meegegeven.
Leg uit dat de verplichting om kaarten en logboeken in te leveren de ontwikkeling van wereldwijde handelscontacten voor de VOC bevorderde.