Basisstof 4: Transcriptie

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 5: Erfelijkheid en evolutie

Basisstof 4: Transcriptie (vwo)

Basisstof 7: Transcriptie (havo)

Wat gaan we doen?

• Herhaling
• Leerdoelen doornemen
• Uitleg basisstof 4
• Aan het werk!
• Afsluiting 

1. Alleen door een verschil in erfelijke eigenschappen.
2. Alleen door invloeden uit het milieu.
3. Zowel door een verschil in erfelijke eigenschappen als door invloeden uit het milieu.

Kan een geslachtscel een allelenpaar met twee verschillende allelen voor een bepaalde eigenschap hebben? Leg uit.

Waardoor heeft een mutatie in een lichaamscel meestal minder gevolgen dan een mutatie in een geslachtscel?

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Beschrijven hoe transcriptie en eiwitsynthese plaatsvinden in de cel;
• Benoemen dat de genetische variatie toeneemt door spontane mutaties;
• Beschrijven wat kanker is.

DNA-sequentie

De basen in het DNA liggen in een bepaalde volgorde

• DNA-sequentie

De genen in een cel kunnen worden aan- en uitgezet. De expressie verschilt per cel.

Eiwitsynthese

De DNA-sequentie is een recept waarmee de cel een eiwit maakt.

• DNA wordt gekopieerd naar RNA (transcriptie)
• RNA brengt informatie naar een ribosoom, wat eiwitten maakt (eiwitsynthese)

Eiwitten

Dienen als

• Hormoon
• Enzym
• Antistof
• Bouwstof

Mutaties

Een mutatie is een plotselinge verandering van het genotype.

• Dit gebeurt als een foutje tijdens het kopiëren niet wordt gerepareerd.
• Hierdoor ontstaat genetische variatie.
• En dus variatie in fenotype.

Kanker

Soms gaan cellen zich ongeremd delen

• Er ontstaat dan een tumor.
• Langzame groei en geen weefsel verstoord? Goedaardig
• Snelle groei en wel weefsel verstoord? Kwaadaardig (kanker)
• Kwaadaardige tumoren kunnen uitzaaien

Aan het werk!

Wat: Basisstof 1 /m 4 van thema 5 (havo: basisstof 1 t/m 3 en 7)

Hoe: Fluisteren met je directe buur

Tijd: 15 minuten

Hulp: Raadpleeg je boek of steek je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren, basisstof 5 (havo: 4) lezen

Uitkomst: Basisstof 1 t/m 4 van thema 5 zijn af (havo: basisstof 1 t/m 3 en 7)

Afsluiting

Maak de opdrachten van 'Kraak de code'.

• Lees goed wat je moet doen 
• Lees ook goed hoe je dit moet doen
• Lees goed wat de basen doen en hoe een eiwit opgebouwd wordt