Thema 12 Vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

vertering

De volgende stoffen moeten afgebroken worden, zodat deze opgenomen kunnen worden in de dunne darm:

-1- koolhydraten

-2- eiwitten

-3- vetten

De volgende stoffen kunnen zonder bewerking direct opgenomen worden:

-1- water

-2- vitaminen

-3- mineralen

Indicatoren

De indicator van zetmeel is jodium. Als zetmeel aanwezig is, is de kleur donker blauw, zwart.

De indicator van glucose is fehlings. Na verwarmen ontstaat een oranje kleur als glucose aanwezig is.

De indicator van eiwit is biureet, dit geeft een paarse kleur. 

De indicator van vitamine C is DCPIP. Als vitamine C aanwezig is, ontkleurt de oplossing.

In de wand van het hele darmkanaal kringspieren en lengtespieren. 

Dit zijn gladde spieren.

Kenmerk gladde spieren: niet veel kracht, wel lange tijd werken.

Deze spieren zorgen voor darmperistaltiek: voortbewegen van het voedsel door de darm

Typen vertering

-1- mechanische vertering

Hierbij wordt dmv spieren en beweging het voedsel kleiner gemaakt en gekneed

Hierdoor groter oppervlak waarop enzymen in kunnen werken.

-2- chemische vertering

Hierbij wordt het voedsel bewerkt dmv enzymen 

Maag

voedsel in maag: gastrine zorgt voor productie maagsap

hierin zit onder andere pepsinogeen.

Werking enzymen optimaal bij pH 2,5

Dikke darm

Hier vindt laatste opname van voedingstoffen plaats en wordt o.a. vitamine K aangemaakt.

Belangrijkste functie: (extra) wateropname

Binas 82E

Resorptie

Opname van water, voedingsstoffen en verteringsproducten in de dunne darm.

Is mogelijk door een groot oppervlak van de dunne darm

grote oppervlak door darmplooien, darmvlokken en microvilli

mogelijkheden transport

• Actief: tegen concentratieverval door transporteiwitten, in cellen dan veel mitochondriën
• Passief: met concentratieverval mee, via eiwitten of membraan
• watertransport: osmose, via aquaporines

Co-transport

opname van de verteringsproducten in haarvaten en lymfevaten

haarvaten verenigen tot poortader

loopt van dunnedarm naar lever

Zuurstofarm, maar rijk aan voedingsstoffen als monosachariden

die worden opgeslagen in lever als glycogeen

verwerking vetten

monoglyceriden, vetzuren en glycerol worden opgenomen, gaan via ER en Golgi naar buiten de cel

via intercellulaire ruimten naar lymfevat

Cholesterol

• gemaakt in de lever, in bloed vervoerd in lipoproteinen (cholesterol + eiwit)
• varianten LDL, HDL 
• LDL: transport van cholesterol van lever via bloed naar cellen
  
• teveel LDL zorgt voor vernauwing bloedvaten
• lever maakt ook HDL, die neemt cholesterol uit bloed op en voert dit af naar lever

Binas tabellen

• 67 K4
• 82A, B, C, D, E, F, G
• 89A
• 95B