2. Friesland - taal

• NT2
• WO
• Studiejaar 6

■  perfectum met meer werkwoorden

■ de indirecte rede 

■ de indirecte vraag

■ stoffelijk adjectief 

■ het gebruik van zouden bij een wens

Zeeuw

Er zijn zes eilanden. Vroeger was Zeeland een groep eilanden bij elkaar die in

de loop der eeuwen door dijken en inpoldering aan elkaar zijn ‘vergroeid’ en nu schiereilanden zijn. De grootste eilanden zijn Walcheren en Noord-Beveland en Zuid-Beveland. De kleinere eilanden zijn Tholen, Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland. Helemaal in het zuiden heb je het bijna volledig door België en water omringde stuk Zeeuws-Vlaanderen liggen.

Michiel Adriaenszoon de Ruyter (1607-1676) was een Nederlandse admiraal. Zijn bijnaam was Bestevaêr, oftewel ‘grootvader’. Hij is een van de bekendste zeehelden uit de Nederlandse geschiedenis en wordt beschouwd als de grootste admiraal van zijn tijd. Tijdens de Tweede Engelse Zeeoorlog tussen Nederland en Engeland voer hij de Theems op naar Chatham en vernielde daar een deel van de Engelse vloot.

Er zijn 1836 mensen overleden.

BLØF en Racoon zijn de bekendste bands die uit Zeeland komen.

7 Dat is zestig meter onder NAP in de Westerscheldetunnel, de tunnel die Zeeuws-Vlaanderen verbindt met Zuid-Beveland.

De Oosterscheldekering heeft 62 openingen die allemaal 40 meter breed zijn.

Je eet ze. Het zijn allebei groenten die groeien op de schorren, het overgangsgebied tussen zoet en zout water. Ze smaken zilt en zitten vol vitaminen. Ze smaken lekker bij visgerechten.

hebben en zijn

hoeven

kunnen

moeten

mogen

willen

zullen

modaal werkwoord 

+ 

infinitief

presens

imperfectum

hulpwerkwoord

+

modaal werkwoord 

+ 

infinitief

perfectum

hulpwerkwoord 

+ 

participium

dubbele infinitief

modale werkwoorden

ulpwerkwoorden

In welke tijd staan deze zinnen?

Dat klopt, maar ik heb hem laten maken. 

Helaas heb ik nooit een band leren plakken. 

Ben je blijven wachten?

Ik heb het mijn vader wel eens zien doen.

Ik heb maar een half uurtje hoeven wachten.

Anders had ik nu moeten lopen. 

kunnen

mogen

moeten

willen

zullen

gaan

blijven

komen

laten

doen

voelen

horen

zien

leren

helpen

lopen

staan

zitten

liggen

+ infinitief

= dubbele infinitief.

Ik heb mijn fiets 

laten maken.

Zij zegt dat ze een nieuwe baan heeft gevonden.

Ik heb een nieuwe baan gevonden.

directe rede

indirecte rede

dat

Zij vraagt of ze een nieuwe baan heeft gevonden.

of

Zij weet niet of ze een nieuwe baan heeft gevonden.

Zij weet niet wanneer ze een nieuwe baan heeft gevonden.

vraagwoord

adjectieven

vertelt iets over een substantief

een mooie stoel

uitgang -en

materiaal

de houten stoel

engelstalige oorsprong

een mooi stoeltje

de / het

de plastic stoel

het plastic stoeltje

een plastic stoel

een plastic stoeltje

geen -e of -en

00:00

Bedenk zoveel mogelijk vragen over over het leren van de moedertaal.

Kijk naar de video

zou(den)

willen

mogen

kunnen

infinitief

mogen 

alleen met 

we / ik

Beleefde vraag

hebben + dubbele infinitief

Ik wil graag Spaans leren. (presens)

Ik heb altijd graag Spaans willen leren. (perfectum)

Hij kan dat niet begrijpen. (presens)

Hij heeft dat nooit kunnen begrijpen. (perfectum)

zullen, willen, kunnen, mogen, moeten 

indirecte rede

Ik heb een nieuwe baan gevonden.

directe rede

Couchsurfen

Couchsurfen

spelen

ge + speel + d

werken

ge + werk + t

werkwoorden met 

ge-, be-, her-, ver- of ont- 

geen extra 'ge'

onregelmatige werkwoorden 

uit je hoofd leren

regelmatige werkwoorden -> ge + stam + t/d

gebeuren 

betreden herinneren

verwennen onthouden

blz. 281 en 285

Perfectum

of

e x   s o f t   k e t c h u p 

verandering

/

beweging

werkwoorden die een object nodig hebben

reflexieve werkwoorden

gaan

of

zijn, blijven, gebeuren, worden, stoppen, beginnen, komen, kwijtraken, naderen, tegenkomen

fietsen

varen

lopen

suppen

+ 

naar / tot

tweede werkwoord 

herinneren, vergissen, generen

/

eten, koken, spelen

staan

hebben

en

zijn

hebben en / of zijn

Perfectum

spelen

ge + speel + d

werken

ge + werk + t

werkwoorden met 

ge-, be-, her-, ver- of ont- 

geen extra 'ge'

onregelmatige werkwoorden 

uit je hoofd leren

regelmatige werkwoorden -> ge + stam + t/d

gebeuren, betreden, herinneren, 

verwennen, onthouden

blz. 281 en 282

of

verandering

/

beweging

werkwoorden die een object nodig hebben

reflexieve werkwoorden

gaan

of

staan

tweede werkwoord 

zijn, blijven, gebeuren, worden, stoppen, beginnen, komen, kwijtraken, naderen, tegenkomen

herinneren, vergissen, generen

/

eten, koken, spelen

zijn

hebben

fietsen

varen

lopen

suppen

+ 

naar / tot

hebben

zijn

en