2V - Spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

2Hd

2VB

Spelling

Herhaling leerjaar 1

Lesdoelen

- Je kunt hoofdletters en leestekens correct gebruiken. 

- Je kunt bijvoeglijke naamwoorden correct schrijven. 

- Je kunt meervoudsvormen van een zelfstandig naamwoord correct schrijven. 

- Je kunt verkleinwoorden correct schrijven. 

Hoofdletters

1. Aan het begin van een zin.

- Overmorgen gaan we...

- 3 kinderen gaan overmorgen...

2. Bij namen (van mensen/merken/bedrijven/landen/etc.)

- Hema

- Piet van der Heijden / meneer Van der Heijden

- België / Duits / Italiaan

3. Bij officiële feestdagen

- Kerstmis / eerste kerstdag / paasei

4. Bij religieuze zaken

- Bijbel / Koran / Jodendom / Christen / Boeddhist

Bijvoeglijke naamwoorden

	Regel + voorbeeld
Reguliere woorden	+ -e -> mooie, snelle, rode
Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord	+ -en -> houten, zilveren Uitzondering: aluminium , nylon
Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord -> wanneer het voltooid deelwoord NIET op -en eindigt	Zo kort mogelijk de vergrote foto, de verbrede weg

Meervoudsvormen

	Regel + voorbeeld
-en	Wanneer je dit hoort. Schrijf wat je hoort. paarden, huizen, kinderen
-'s	Woorden die eindigen op een klinker met lange klank. pizza's, oma's, bikini's
-s	Woorden die eindigen op een medeklinker of korte klank. horloges, tafels, trolleys

Verkleinwoorden

	Regel + voorbeeld
-dubbele klinker + tje	Woorden die eindigen op een klinker met lange klank. pizzaatje, omaatje, bikinietje
-'tje	Woorden met tekens en afkortingen. wc'tje, A4'tje, bh'tje
-kje	Woorden die eindigen op -ng woninkje, koninkje

Leenwoorden 

	Regel + voorbeeld
Engels	Wanneer het laatste deel een voorzetsel is, gebruik je een koppelteken. -> back- up / walk- over / all- in
Engels	Samenstellingen schrijf je (anders dan de Engelse spelling) aan elkaar. -> latenightshow / voicemail
Frans	Gebruik een é è ê als dat nodig is voor de uitspraak. -> café / crèche / enquête

Les 3

Lesdoelen

- Je kunt uitleggen wat een samenstelling is. 

- Je kunt benoemen wanneer je een koppelteken moet gebruiken. 

- Je kunt woorden met een koppelteken correct schrijven. 

Huiswerk:

- Bouwplan recensie inleveren op 11-1

- Online: Spelling, paragraaf 4 -> opdracht 1 t/m 4

Koppelteken

Samenstellingen die anders onoverzichtelijk zijn.	kop-en-schotel / doe-het-zelfzaak langetermijngeheugen
Samenstellingen met klinkerbotsing	me e-e ter / milie u-i nspecteur politieauto / adoptieouder
Samenstelling met een letter/cijfer/afkorting/teken/St	vwo-diploma / $-teken pincode
Aardrijkskunde samenstellingen	Noord-Brabant / Zuid-Italiaan / Best-West
Voorvoegsels: adjunct-, aspirant-, bijna-, ex-, interim-, kandidaat-, leerling-, niet-, non-, oud-	oud-leerling / ex-collega
Tweede deel van de samenstelling heeft een hoofdletter	niet-Nederlands / pro-Europees
Samenstelling met gelijkwaardige woorden	trainer-coach / rood-wit-blauw

Koppelteken of geen koppelteken?

1. havo leerling
2. havo-leerling
3. havoleerling

Welk woord moet niet met een koppelteken?

1. ex-voetballer
2. ijsco-man
3. tosti-ijzer
4. make-up

Koppelteken of geen koppelteken?

1. Astma-aanval
2. Astmaaanval

Koppelteken of geen koppelteken?

1. hbo student
2. hbo-student
3. hbostudent

Koppelteken of geen koppelteken?

1. minijurk
2. mini-jurk

Koppelteken of geen koppelteken?

1. niet roker
2. niet-roker

Koppelteken of geen koppelteken?

1. 80 jarige
2. 80-jarige

Les 4

Lesdoelen

- Je kunt benoemen wanneer je een tussenletter schrijft bij samenstellingen. 

- Je kunt benoemen wanneer je geen tussenletter schrijft bij samenstellingen. 

Huiswerk:

- Bouwplan recensie inleveren op 11-1

- Online: Spelling, paragraaf 5 -> opdracht 1 t/m 5

Tussenletter bij samenstellingen

De linkerhelft heeft geen meervoud.	rijst e pap
De linkerhelft is iets waar er maar één van is.	zon nebloem, mane schijn, koningin nesoep
De linkerhelft kent twee meervoudsvormen.	akten/aktes -> akt e tas groenten/groentes -> groent e soep
De linkerhelft is geen zelfstandig naamwoord.	jokk e brok, spill e been, rodekool
De linkerhelft is een versterkt bijvoeglijk naamwoord (figuurlijke betekenis)	beresterk, apetrots (vs. ape n rots), stekeblind
S horen = S schrijven	moeder s kindje, wet s artikel
Vervang het rechterdeel bij twijfel	personeel s chef want personeel s feest station s straat want station s weg

Les 5 - herhaling

Tot nu toe behandeld

- Leestekens (hoofdletters)

- Leenwoorden (Engels en Frans)

- Koppelteken en weglatingsstreepje

- Tussenletters in samenstellingen

Planning

- Proefwerk spelling: donderdag 1 februari, lesuur 6

- Leesboek 2 uit en meenemen: donderdag 8 februari, lesuur 6

1. Zorg dat je alle opdrachten online hebt gemaakt. 

2. Ga via 'trainen' werken aan de onderwerpen die je lastig vindt. 

3. Ga lezen in je leesboek. 

Les 6 - Aan elkaar of los?

Lesdoel

- Je kunt benoemen wanneer een samenstelling aan elkaar geschreven moet worden. 

- Je kunt samenstellingen correct schrijven.

Huiswerk

- Online, spelling paragraaf 6 -> opdracht 1 t/m 6

Aan elkaar!

Samenstellingen van 2 of meer woorden	tuinstoel, schoenendoos, ijscoman
woorden die beginnen met: er, hier, daar of waar	eronder, ertussendoor, hierover, daarvandaan, waarvan
getallen met 'honderd' of 'duizend' -> als woord geschreven	zevenhonderd, achttienduizend
samengestelde werkwoorden	opbellen, afluisteren, pianospelen, stofzuigen
samengestelde bijvoeglijk naamwoorden	dichtbevolkt, roodgloeiend, vuurrood, afleidend

LOS! -> Als het woord meerdere klemtonen heeft.

sfeervol huis, supermooie wagen